Ўқув фани (модули)нинг машғулот турлари бўйича мавзулар режаси ва мазмуни

Mav­zular t/r	O’quv fani (moduli) mavzusi va mashg’ulot turlari bo’yicha mavzular mazmuni	Ajra­til­gan soat	O’qitish vositalari				Nazorat usuli
Tavsiya etilgan adabiyot
	Didaktik material va ko’rgazmali qurollar		AKT va o’qitishning texnik vositalari	Texnologik jihozlar, Stendlar, asboblar, material va b.
1	2	3	4		5	6	7	8
	1-kurs 1-semestr jami: 20 - soat.
1.	Mavzu: Kirish. Biologiya hayot haqidagi fan Nazariy mashg’ulot mazmuni: Biologiya istiqbolli tarmoqlari. Tirik organizmlarni o’rganish metodlari kuzatish taqqoslash tajriba modellashtirish.biologiya fanining muommolari. Biologiya fanining xalq xo’jaligidagi ahamyati.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
2.	Mavzu: Hayotning mohiyati va tiriklikning xususyatlari. Nazariy mashg’ulot mazmuni: Tirik organizimlarning xilma-xilligi. Tiriklikning tuzilish darajalari. Tirik organizmlarga xos xususiyatlar. Hayot shakillarining xilma-xilligi va ularning tabiatdagi ro’li.	2	Tarqatma materiallar		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Lipidlarning tuzilishi va xilma-xilligi biologic ahamyati.	2
3	Mavzu: Hayotning molekula darajasi Nazariy mashg’ulot mazmuni: Hayotning molekula darajasi komponentlari va asosiy jarayonlari.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Musta-qil ish	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Oqsillarning tuzilishi. Oqsillarning funksiyasi.	2
4	Mavzu: Tirik organizimlarning kimyoviy tarkibi va uning doimiyligi. Nazariy mashg’ulot mazmuni: Kimyoviy elementlarning biologic ahamyati. Hujayraning anorganik birikmalari.	2	Tarqatmalar		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
5	Mavzu: Organik birikmalar Uglevodlar tuzilishi. Xilma-xilligi biologik ahamiyati. Lipitlarning tuzilishi xilma-xilligi biologik ahamiyati.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
6	Mavzu: Oqsillarning tuzilishi oqsil funksiyalari Nuklein kislotalar DNKning tuzilishi funksiyalari. ATF	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Hujayra tiriklikning tuzilishi funksional birligi.	2
7	Mavzu: Nuklein kislotalarga oid masalalar ishlash.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Tirik organizmlarning hujayralarining qiyosiy harakteristikasi.	2
8	Mavzu: Hayotning hujayra darajasi. Hayotning hujayra darajasi va uning o’ziga xos jihatlari. Xujayra tiriklikning tuzilishi funksional rivojlanish birligi sifatida hujayra nazariasining asosiy qoidalari.							Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Hujayra tiriklikning irsiy birligi.	2
9	Mavzu: Tirik organizimlarning xujayralarining qiyosiy xarakteristikasi bakteriya zamburug’ o’simlik hayvon hujayralarining o’ziga xos hususiyatlari.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
10	Mavzu: Moddalar almashinuvi. Moddalar almashinuvi hujayra hayoti faoliyatining asosi energetic almashinuvi dissimilatsiya almashinuv bosqichlari.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	2 kurs 1-semestr jami: 20 - soat.
11	Mavzu: Hayotning organizim darajasi va uning o’ziga xos jihatlari. Nazariy mashg’ulot mazmuni: Organizm – o’z – o’zizni boshqaruvchi biologic sistema. Nerv va gumoral boshqarilishning o’ziga xos xususiyatlari. Bir va ko’p hujayrali organizmlar, ularning hayotiy faoliyatidagi o’ziga xos jihatlari.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Tirik organizmlarning oziqlanishi.	2
12	Mavzu: Tirik organizmlarning oziqlanishiga ko’ra turlari. Nazariy mashg’ulot mazmuni: Avtotroflar, Geterotroflar (saprafitlar, galozoylar, parazitlar) avtotroflar (fototroflar, xemotroflar). O’simliklarning mineral oziqlanishi. Hayvonlarning mineral oziqlanishi	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
13	Mavzu: Organizmlarning jinsiy ko’payishi. Nazariy mashg’ulot mazmuni: Jinsiy ko’payishning o’ziga xos jixatlari. Jinsiy ko’payish shakillari. Gulli o’simliklarning jinsiy ko’payishi. Hayvonlarning jinsiy ko’payishi. 2- amaliy mashg’ulot organizmlarning jinsiy va jinsiz ko’payishini o’rganish.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Organizmlarning jinsiy ko’payishi.	2
14	Mavzu: Organizimlarning jinsiy va jinsiz ko’payishini o’rganish. Amaliy mashg’ulot:	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Noallel genlarning epistaz ta’siri.	2
15	Mavzu: Tirik organizimlarning individual rivojlanishi. Ontagenez	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
16	Mavzu: Irsiyaning umumiy qonuniyatlari. G.Mendelning uchinchi qonuni 4-amaliy mashg’ulot diduragay va poliduragay chatishtirishga doir masala yechish.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
17	Mavzu: Monoduragay chachishtirishda to’liq va chala dominantlika doir masalalar yechish.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
18	Mavzu: Diduragay va poliduragay chachishtirishga G. Mendelning uchunchi qonuni.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Tabiy tanlanish va ularning turlari.	2
19	Mavzu: Diduragay va poliduragay chachishtirishga doir masalalar yechish.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	Mustaqil ish: Tirik organizmlarning yashash muhitlari.	2
20	Mavzu: Irsiyaning xramasoma nazariyasi T. Morgan tajribalari Genlarning brikkan xolda irsinalishi . Genetik xarita	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	1-kurs 2-semestr jami: 10 soat.
21	Mavzu: Hujayrada plastik almashinuv Fotosintez. Hujayrada plastik almashinuv.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov.
22	Mavzu: Hujayra tiriklikning irsiy birligi. Hujayrada irsiy axborotning amalga oshirilishi.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
23	Mavzu: Xromosoma genlar tizimi sfatida. Somatik va jinsiy xujayralar. Xromosomaning strukturasi.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
24	Mavzu: Hayot sikli Mitoz Mitozning biologik ahamiyati.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
		2
25	Mavzu: Meyoz Meyozning biologik ahamiyati Meyozning biologik ahamiyati	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
	2- kurs 2-semestr jami: 10 - soat.
26	Mavzu: Jins genetikasi. Jins bilan bog’liq xolda irsilanish. Jinsni aniqlashning xromosoma nazariyasi.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
27	Mavzu: Jins genetikasiga doir masalalar yechish.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
28	Mavzu: Noallel genlarning kompilemental ta’siri. Komplemental genlarning irsilanish qonuni.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
		2
29	Mavzu: Noallel genlarning epistaz ta’siri. Epistaz genlarning irsilanish qonuniyatlari.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov
30	Mavzu: Noallel genlarni polimer ta’siri. Polimer genlarning irsilanish qonuniyatlari.	2	Ko’rgazmali qurol		Kompyuter, kadaskop, slaydlar	Plakatlar, doska, bo’r, slaydlar	Savol javob	Akademik A.Abdukarimov Professor A.G’ofurov.
	Umumiy jami:	60

O’quv fani (moduli)ning moddiy-texnik ta’minoti.

1. Jihozlar, inventarlar.

2. Didaktik materiallar va texnik vositalar.
- kartochka-topshiriqlar va dasturlashtirilgan topshiriqlar.
- Kompyuter,
- Kadaskop
- Slaydlar
Fan(modul)ning o’zlashtirish darajasini nazorati va baholash.
Davlat ta’lim standartlari talablarini bajarilishini baholash tizimi O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida 2010 yil 25 iyunda 2117-son bilan ro’yxatga olingan O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi va Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Davlat test markazining 2010 yil 8 iyundagi 23 va 11 /QQ-son qarorining ILOVAsida keltirilgan 5-9-sinf o’quvchilarining bilimlari sifatini nazorat qilishning reyting tizimi to’g’risida NIZOM asosida amalga oshiriladi.
Nizomga ko’ra,o’quvchilarning bilim saviyasi va o’zlashtirish darajasining Davlat ta’lim standartlariga muvofiqligini ta’minlash uchun quyidagi nazorat turlarini o’tkazish nazarda tutiladi: joriy nazorat - so’rovlar, kollokviumlar, seminarlar, kontrol ishlar, testlar tarzida o’quvchilarning bilimlari, ko’nikma va kompetentligini muntazam nazorat qilinadi; oraliq nazorat - chorak tamom bo’lganda va o’quv dasturining tegishli bo’limi tugallangandan keyin o’quvchilarning bilimlari, ko’nikma va kompetentligini baholash uchun amalga oshiriladi. U imtihonlar, testlar, sinovlar va malakaga doir ishlar shaklida o’tkaziladi. Ushbu nazoratda foydalaniladigan materiallar o’quv fani o’qituvchisi tomonidan tayyorlanadi. Oraliq nazoratda nazorat ishlarining miqdori va mavzulari o’quv dasturiga asoslangan mavzuiy rejada belgilanadi hamda muddati va shakli ko’rsatiladi; bosqichli nazorat –o’quv yili tamom bo’lgandan keyin imtihonlar, test sinovlari, sinovlar shaklida amalga oshiriladi. Uning asosida reyting aniqlanadi va o’quvchini navbatdagi sinfga o’tkazish to’g’risida qaror qabul qilinadi. Bosqichli nazorat materiallari namunalari O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligining Respublika ta’lim markazi tomonidan tayyorlanadi. Yakuniy nazorat–o’qish tugallangandan keyin davlat attestasiyasi shaklida o’tkaziladi. Reyting tizimida o’quvchining har bir fan bo’yicha o’zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi.
Har bir nazorat turi qanday shaklda o’tkazilishidan qat’iy nazar, besh (5) ballik ("5", "4", "3", "2", "1") usulda butun sonlar yordamida baholanadi. O’quvchilarning har bir nazorat turi bo’yicha bilimini, ko’nikma va kompetentligini baholash va reyting ko’rsatkichini aniqlash ularning o’quv fani mavzusi bo’yicha tasavvurga ega bo’lishi, mavzuning mohiyatini tushunib yetishi va aytib bera olishi, olgan bilimlarini amalda qo’llay olishi, mustaqil mushohada yurita olishi, ijodiy fikrlay olishi va xulosa qabul qila olishi, masalalar hamda mustaqil ishlarni bajarishi kabi mezonlarga qarab amalga oshiriladi. Quyida o’quvchilarning kompetentlik darajalarini baholash bo’yicha tavsiyalar keltirilgan.
Tavsiya etilgan adabiyotlar va saytlar ro’yxati


1. Asosiy adabiyotlar:
1. Tolipova J.O, G‘ofurov A.T.-Biologiya ta’limi texnologiyalari. Metodik
qo‘llanma “O‘qituvchi” T.: 2002 - 128 bet.
2. Tolipova J.O. Biologiyani o‘qitishda innovastion texnologiyalar.
Pedagogika oliy o‘quv yurti talabalari uchun darslik. “CHo‘lpon” T.: 2011 - 128 bet
3. Tolipova J.O., G‘ofurov A.T. Biologiya o‘qitish metodikasi. Akademik listey
va kasb-hunar kollejlari biologiya o‘qituvchilari uchun o‘quv-metodik qo‘llanma. -
T.: Bilim, 2004, - 160 bet.
4. Tolipova J.O., G‘ofurov A.T., Umaralieva M.T. Biologiya darslari. T .
“TDPU” 2015 y.
5. Tolipova J.O., G‘ofurov A.T. Biologiya o‘qitish metodikasi. Pedagogika oliy
o‘quv yurtlari talabalari uchun darslik. T.“Moliya-iqtisod” 2007 yil. 260 b.
6. J.Tolipova, M.Umaralieva, S.R.Abdurizaeva. “Botanika”darsligi bo‘yicha 5-
sinf o‘qituvchilari uchun yaratilgan metodik qo‘llanma”. T. 2016y.
7. Tolipova, M.Umaralieva, S.R.Abdurizaeva, B.A.Abdraimova. “Botanika”
darsligi bo‘yicha 6-sinf o‘qituvchilari uchun yaratilgan metodik qo‘llanma. T. 2016
u
8. J.Tolipova, M.Umaralieva, S.R.Abdurizaeva, B.A.Abdraimova “Odam va
uning salomatligi” darsligi bo‘yicha 8-sinf o‘qituvchilari uchun yaratilgan
metodik qo‘llanma. T.2016 u
9. J.Tolipova, I.Azimov, N.Sultonova “Biologiya sitologiya va genetika
asoslari” darsligi bo‘yicha 9-sinf o‘qituvchilari uchun metodik qo‘llanma.T.2016 u
10. Belskaya. E.M.Botanika didaktikasi.Toshkent, “O‘qituvchi”,1986 u
11. Biologicheskiy eksperiment v shkole. Moskva, “Prosveщenie” 1990 y
12. Bogdanov O.R. O‘zbekiston hayvonlari. “O‘qituvchi” 1978 u
13. Movlonov O, Usmonova O , Norbooeb Z. Zoologiya “O‘qituvchi” 1992 u
14. G‘ofurov A.T., Tolipova J.O. Biologiya 2017 y
15. G‘ofurov A.T., Xabirova S.K. Biologiyadan sinfdan tashqari mashg‘ulotlar. T.
“O‘qituvchi” 1978 y.
16. GrinN., Staut U., Teylor. Biologiya 1,2,3 tomlar. Moskva “Mir” 1990 y.
17. Myagkova A.N., Komissarov B.D. Metodika obucheniya oщeu biologii. Moskva.
«Prosvenienie» 1977 y.
18. Binas A.V. va boshqalar. Biologicheskiy eksperiment v shkole. Moskva.
«Posvenienie» 1990 y.
19. Maksimova B.N., Gruzdeva M.V. Mejpredmetnbie svyazi v obuchenii biologii.
Moskva. «Prosvanienie» 1984 y.
20. Korsunskaya V.M., Mironenko G.N., Verzilin N.M. Umumiy biologiya darslari.
T. «O‘qituvchi». 1991


2. Internet saytlari ro’yxati:

1. n. sportal.ru/shkola/biologiya,

2. tana.ucoz.ru/load/uroki_biologii,
3. eduscan.allbest.ru/pedagogics.
4. eduscan.net/standart/020200
5. pedagogika.websib.ru/node/29825