Ўқув дастурлари

8- синф “Иқтисодий билим асослари”
(34 соат)
1. Иқтисодиётга кириш (6 соат)
1- мавзу. Иқтисодиёт билан танишув. Иқтисодиёт фанининг тарихи. Иқтисодиёт. Иқтисодиёт фани. Иқтисодиётнинг асосий қисмлари. Иқтисодиёт – хўжалик тизими сифатида. Иқтисодиётга оид шарқона тарихий қарашлар. Микроиқтисодиёт. Макроиқтисодиёт.
2-мавзу: Чекланганлик муаммоси. Эҳтиёж. Моддий эҳтиёжлар. Маънавий эҳтиёжлар. Шахсий ва ижтимоий эҳтиёжлар. Меҳнат қилишга бўлган эҳтиёж. Эҳтиёжларнинг юксалиб бориши. Эҳтиёжларнинг чексизлиги. Ресурсларнинг чекланганлиги. Иқтисодиётнинг асосий муаммоси.
3-мавзу: Танлов ва унинг муқобил қиймати. Танлов зарурияти. Муқобил қиймат. Муросали танлов.
4-мавзу: Ишлаб чиқариш ва унинг омиллари. Ресурслар. Табиий ресурслар. Капитал ресурслар. Меҳнат ресурслари. Ишлаб чиқариш. Маҳсулот. Иқтисодий неъмат ва унинг товар ва хизмат кўринишлари. Ишлаб чиқаришнинг моддий ва номоддий соҳалари. Ишлаб чиқариш омиллари. Табиий омил. Капитал омили. Меҳнат омили. Тадбиркорлик омили.
5-мавзу: Меҳнат тақсимоти ва ихтисослашув. Меҳнат унумдорлиги. Фан ва техника тараққиёти. Меҳнат тақсимоти. Ихтисослашув. Соҳа ва тармоқлар. Худудий ихтисослашув.
6-мавзу: Иқтисодий тизимлар. Ҳар қандай иқтисодий хўжалик тизими олдида турган учта савол: “Нима ишлаб чиқариш керак, қандай ишлаб чиқариш керак”? “Ким учун ишлаб чиқариш керак?” Иқтисодий тизим. Иқтисодий тизим турлари. Анъанавий иқтисодиёт. Марказлашган режали иқтисодиёт ва унинг муаммолари. Бозор иқтисодиёти ва унинг асосий хусусиятлари. Аралаш иқтисодиёт.
2. Бозор (4 соат)
7-мавзу: Айирбошлаш ва пул. Натурал хўжалик. Айирбошлаш. Товар тушунчаси. Товар хўжалиги. Пул. Қадимда пул. Танга ва қоғоз пуллар. Товар-пул алмашуви. Пулнинг вазифалари. Турли мамлакат пуллари. Замонавий пуллар.
8-мавзу: Бозор ва унинг турлари. Бозор. Сотувчи ва харидор. Улар орасидаги олди - сотди муносабатлари. Бозорнинг вазифалари. Бозорнинг турлари. Халқ истеъмоли товарлари бозори, ишлаб чиқариш воситалари бозори, меҳнат бозори, молия бозори, интеллектуал товарлар бозори. Шарқона бозор хусусиятлари.