Усмонхон алимов

 
Усмонхон Алимов

123
ристондаги бир қабр очилди ва ундан эшак бошли бир 
одам чиқди. Ва уч марта эшак дай ҳангради. Сўнгра қабрга 
кирди ва қабр ёпилди. Шу пайт бир кампир ип йигириб 
ўтирарди. Ёнимдаги одам кампирни кўрсатиб:
– У унинг онаси, – деди. Мен воқеани сўрадим. «У ароқ 
ичиб маст бўларди. Уйга келганида онаси: “Эй ўғлим, 
Аллоҳдан қўрққин, қачонгача ичасан?” дер эди. Шунда 
у онасига: “Мунча эшакдай ҳанграйсиз?” дер эди. Бас, 
ажали етиб, аср вақтида вафот этди. Энди ҳар куни аср 
вақ тида қабр ёрилади ва уч марта эшакдай ҳанграйди, 
сўнгра қабр ёпилади», деди.
Қаранг, фарзанд ота­онасини нима деб ҳақорат ла са, 
ўзи ўша нарсага айланиб қолар экан... Бу ниҳоятда таъ
­
сирли ривоятни фарзандлар даврасида ўқиб, тадаббур қи­
линса, фойдаси катта бўлади. Фарзандлар ёшлигиданоқ 
ота­она ҳақларини ўйлай бошлайди. Ислом таълимотида 
кўрсатилганидек, фарзанд ота­она ҳақларини чиройли 
қоим қилса, у нафақат ўзини, яшаб турган жамиятининг 
ҳам ҳақини адо этган бўлади. Чунки ота­она ҳурматини 
ўрнига қўйиш бу ижтимоий масаладир. Қайси оилада, 
қайси маҳаллада бу тарбия яхши йўлга қўйилар экан, ўша 
оила, ўша маҳалла гуллаб яшнайди. Бу эса охир­оқибат 
жамиятнинг равнақ топишига олиб келади. Ота­она рози 
– Худо рози, деган ҳикматнинг қиммати ҳам шунда.
Ота­онанинг розилигини олишга интилиш фази лати 
барча фазилатларнинг негизи, борлиқдаги ҳар қан дай 
ҳақ­ҳуқуқларнинг келиб чиқадиган асосидир. Ота­она
­
лар, бола тарбияси билан шуғулланаётган тарбиячилар 
фарзандларга қуйидаги одатларни синг диришлари мақ­
садга мувофиқ:
1. Гуноҳга сабаб бўлмаса, ота­онанинг буюрган ларини 
албатта бажариш.
2. Ота­онага мулойим сўзлаш.
3. Уйга кирганларида, ҳурмати учун ўрнидан туриш.
4. Ҳар тонг салом бериш, уйқудан олдин хайрли тун 
тилаш.
www.muslim.uz

---

124
Оилада фарзанд тарбияси
5. Мол­мулкини сақлаш.
6. Сўраган нарсасини бериш.
7. Улардан маслаҳат сўраш.
8. Ота­она ҳақига дуо ва истиғфор айтиш.
9. Улар меҳмон кутишса, олдида мунтазир бўлиб ту
­
риш.
10. Ота­она айтишини кутмай, уларни хурсанд қи ла­
диган ишларни бажариш.
11. Отанинг олдида овозни баланд кўтармаслик.
12. Гаплашаётганларида орага гап қўшмаслик.
13. Рухсат беришмаса, уйдан чиқмаслик.
14. Ухлаётганларида безовта қилмаслик.
15. Ота­онадан аҳли аёлини ва фарзандларини устун 
(афзал) кўрмаслик.
16. Ота­она нотўғри иш қилиб қўйсалар кечириш, кўр­
масликка олиш.
17. Кулгили гап бўлса ҳам, уларнинг ҳузурида ўзини 
тутиш.
18. Улар яхши кўрадиган овқатни илиниш.
19. Ота­онадан олдин таомга қўл чўзмаслик.
20. Уларнинг олдида чўзилиб ётмаслик.
21. Оёқ узатмаслик.
22. Уйга улардан олдин кирмаслик, олдиларига тушиб 
юрмаслик.
23. Чақирганларида тезлик билан жавоб бермоқ.
24. Улар ҳаёт пайтларида ҳам, вафот этганларидан ке­
йин ҳам дўстларини ҳурмат қилиш.
25. Ота­онасининг ҳурматини қилмайдиган киши лар 
билан дўстлашмаслик.
26. Уларнинг ҳақларига дуо қилиш, вафот этган ларидан 
кейин Аллоҳнинг қуйидаги каломини кўп айтиш:
ﯟ ﯞ ﯝ ﯜ ﯛ ﯚ