Усмонхон Алимов
441
ХОТИМА
Азиз отаоналар! Зиммангизда нақадар оғир масъу
лият турганини ҳис қиляпсизми? Бу ишда йўл қўйилган
биргина хато қанчалар ёмон оқибатларга олиб келиши
ни унутманг. Тарбиянинг яхшиёмонлиги, назора тингиз
қатъий ёки сустлиги, фарзандингизнинг имони, ақ ли, ил
мий салоҳияти, хулқ савияси жамиятдаги ўрнига нечоғли
ижобий ёки салбий таъсир кўрсатишини англадингиз
ми? Шу чоққача бу йўлда бажарган ишларингизнинг
салмоғини бошдан дўппини олиб қўйиб, мулоҳаза қилиб
кўрдингизми? Ҳақиқий отаона бўла олиш вазифасини
қай даражада бажараётганингиз ҳақида ўзингизга савол
бериб, қониқиш ҳосил қилдингизми ёки йўқми?
Агар бу саволларга қониқарли жавобингиз бўлмаса,
демак, сиз ўз масъулиятингизга етарли ёндаша олмаяп
сиз. Изланишда, топишда давом этинг. Агар муаммолар
чангалига тушмасдан, саволларга ижобий жавоб топ
ган бўлсангиз, демак, тўғри йўлдасиз ва бу йўлда янада
мустаҳкам бўлинг!
Бу ўта мураккаб вазифани уддалаб, ёқимли ва тот
ли ҳиссини туйиб, ҳузурини кўраётган бахтли отаона
лар бунга қандай эришди экан? Бу қадар залворли ишни
эплаган муҳтарам отаоналар бу жараёнда асосий эъти
борларини нималарга қаратдилар?
Бу сингари саволлар, олдиларида фарзанд тарбия си
дек нозик, жиддий, масъулияти, улкан вазифа турган
ҳар бир отаонани ўйга толдириши табиий, албатта. Қу
йидаги икки нарсага эътибор қаратилса, бу машақ қатли
йўлни босиб ўтиш енгилроқ кечади:
1. Аввало, ҳар бир отаона юқорида баён қилинган
тарбия ва одобларни фарзанди қалбига тўғри, самимий,
секинлик билан, босим ўтказмасдан сингдириб бориши
ҳамда тарбиянинг ҳар бир жабҳаси болаларга қай дара
жада таъсир этаётганини кузатиб бориши керак. Фар
зандларининг ақлий ва хулқий жиҳатидан доим хабар
www.muslim.uz
442
Оилада фарзанд тарбияси
дор бўлиб, ўз вазифасини нечоғли бажараётганини ҳам
холис баҳолаб борсин.
2. Яна бир эътиборли жиҳат, фарзанднинг бўш вақ
тидан унумли фойдаланиш. Фарзанд бўш пайтида унга
ўзига хос вазифа белгилаб қўйиш мақсадга мувофиқ. Ана
шунда отаона уйда бўлсабўлмаса ҳам, бола ўз зиммаси
даги вазифалар билан банд бўлади.
Агар отаона фарзанд бўш вақтида у билан бирга
шуғулланишга вақт ажрата олсалар, нур устига нур. Бу
вазият фарзандга доимо бир хил эмас, балки турли маш
ғулотларни бажариш имконини беради. Бир хил ишга
машғул бўлиш фарзандни зериктириб, рағбатини сўн
дириб боради. Отаона кўмагида фарзанд ёшига доир
қўшимча китоб ва газеталар ўқийди, қизиқарли ма сала
ларни муҳокама қилади, ибратли ривоят ва воқе алар
эшитади ва ўзини қизиқтирган саволларга жавоб олади.
Табиий, буларнинг барчаси мактабда олаётган билимла
рини мустаҳкамлайди, онгини ўстиради, фик рининг те
ран, тўғри йўлда дадил ва бардавом бўли шини таъмин
лайди. Натижада, фарзанд солиҳ, доно ва фозил бўлиб,
фақат ўзини эмас, балки кўпчилик манфаатини ҳам кўз
лайдиган, халқпарвар инсон бўлиб етишади.
Афсуски, айрим отаоналар ўз дилбандларининг ке
лажакда ана шундай комил инсон бўлиб вояга етишини
ҳатто ўйлаб ҳам кўришмайди. Улар вақтларини маишат
бозлик, ўткинчи ҳойҳавасларга сарф қилишни маъқул
кўришади. Фарзанд ҳам отаонасининг йўлидан измаиз
келиши эса ҳатто хаёлига келмайди. Бундай бефарқ ота
оналар нафақат ўзига, балки ўғилқизи, келажак авлоди
га ҳам зулм қилган бўлади.
Отаонанинг ҳолати шу бўлса, бошқа ким ҳам унинг
фарзандини имон ва эътиқодда собитқадам қилиб тар
биялайди? Ахир ким уларга яхши хулқ, гўзал одоб,
иззатҳурматни ўргатади? Ким ҳам уларни соғлом ва
дов юрак қилиб ўстирарди? Яна ким уларнинг қалбида
илммаърифатга рағбат уйғотиб, диёнатли қилиб вояга
www.muslim.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |