Усмонхон алимов

 
Усмонхон Алимов

305
ХУЛОСА
Халқимиз азалдан ўзининг болажонлиги, оилапарвар­
лиги билан ажралиб туради. Албатта, фарзандга меҳр қўйиш, 
қорнини тўқ, устини бут қилиш ўз йўли билан, лекин уларни 
ёшлик чоғидан бошлаб таълим­тарбияли, ахлоқ­одобли, 
юксак маънавиятли қилиб вояга етказиш биз учун доимо 
муҳим аҳамият касб этади. Бу масалага эътибор бермас
­
лик нафақат айрим ота­она лар га, балки бутун жамият 
учун жуда қимматга туши шини кўпгина ҳаётий мисол
­
ларда кўриш мумкин.
Ёш авлодни буюк аждодларимизга муносиб, шу би лан 
бирга, замон талабларига жавоб берадиган қилиб тарбия­
лашдек масъулиятли ва шарафли вази фани ўз зим масига 
олган, бу йўлда куч­қуввати, қалб қўрини аямасдан 
меҳнат қилаётган фидойи ўқитувчи ва мураббийларга ҳар 
қанча таҳсинлар айтса арзийди.
Ҳеч кимга сир эмас, инсоннинг қалби ва онгини эгал
­
лаш, айниқса, ёшларнинг маънавий дунёсини за ҳар­
лашга қаратилган турли хавф­хатарлар ҳам кучайиб бо
­
раётган бугунги кунда ўзининг кимлигини, қандай буюк 
зотларнинг авлоди, қандай бебаҳо мерос во рис ла ри эка
­
нини теран англаб, она юртга муҳаббат ва садо қат ҳисси 
билан яшайдиган, имон­эътиқоди мус таҳ кам ёш авлод
­
гина му қаддас заминимизни ёт ва бе го на таъсирлардан, 
бало­қазолардан сақлашга, Вата ни мизни ҳар то монлама 
равнақ топтиришга қодир бўлади.
Ҳазрат Али (розияллоҳу анҳу): “Ўзингизга ва аҳли­
нгизга яхшиликни таълим беринглар ва уларни одобли 
қилинглар”, деганлар.
Демак, ҳар бир ота­она ёки мураббий фарзанднинг 
имон­эътиқоди, одоб­ахлоқи ва бошқа жиҳатларига 
мун тазам аҳамият бериши лозим. Фарзанд – ота­онаси 
учун бир синов, унинг қалби покиза гавҳар. У ҳар қандай 
нақшни қабул қилаверади. Агар яхшиликка ўргатилса, 
www.muslim.uz

---

306
Оилада фарзанд тарбияси
оқил фарзанд бўлиб камол топади. Унинг савобига ота­
она ва мураббий шерик бўлади, аксинча бўлса, унинг 
гуноҳи валийига ҳам тегади. 
Фарзанддан яхши хулқ ва мақтовга лойиқ сифат на
­
моён бўлса, уни тақдирлаш ва оила даврасида эъ ти роф 
этиш лозим. Баъзан арзимас беадаблик қилса, кўп­
чилик орасида билмаганга олиб, айбини ошкор айтмас
­
лик керак. Лекин вақти, ўрнини топиб чиройли одобга 
ўргатиш шарт.
Ёшлигидан солиҳ бўлиб ўсган ўғил­қизлар ота­онага 
меҳрибон, Ватани ва халқига муҳаббатли бўлади, яхши
­
лик ва меҳр­муҳаббат қалбидан мустаҳ кам ўрин олади.
Имом Ғаззолий “Эй фарзанд!” китобида солиҳ ин сон­
ларга хос вазифаларни баён этиб, бундай дейди: “Бола 
бир асалари муми кабидир. Мураббий уни истаган шакл­
га солиши мумкин. Бола ота­онасининг ёнида бир пок 
саҳифа кабидир. Унинг қалбига ҳеч бир нақш ё сурат со
­
линмаган. Аммо бундай қалб ҳар қандай нақшни олишга 
ҳозир, яъни ҳамма нарсага мойилдир. Шунинг учун ҳам 
уни гўзал амаллар билан банд этиш лозим. Бу қалб эзгу
­
ликлар ва билимлар билан тўлдирилса, фарзанд барка мол 
инсон бўлиб етишади”.
Бундай фарзандлар етишиб чиқишининг гарови ота­она 
ва мураббийлар масъулиятни тўлиқ адо этишла ри дадир. 
Динимиз эса фарзанднинг баркамол инсон бўлиб етиши
­
ши учун барча улуғвор кўрсатмаларни берган. 
Масъулиятни ҳис қилиш мураббийнинг виждонидан 
келиб чиқади. Бу жавобгарлик фарзанднинг имони ва ах­
лоқи, ақли ва ижтимоий тарбиясида катта ўрин тутади. 
Ота­она фарзанд тарбиясида ғофил қолса, оқибати яхши 
бўлмайди, бу борадаги лоқайдлиги учун надомат че ки ши, 
кўз ёш тўкиши фойда бермайди. Шу боисдан ди нимиз бар
­
ча ота­она ва мураббийлар зиммасига фарзанд тарбия­
сини юклайди.
Маънавий юксалишнинг фидойилари бўлган зиё ли­
ла римизнинг, кўплаб жонкуяр ўқитувчи ва муаллимлар, 
www.muslim.uz

---