Uslubiy majmua

Mohiyat va mavjudlik.
Platon mohiyatni narsalarning moddiy-hissiy borlig‗i bilan 
bog‗lash mumkin bo‗lmagan g‗oya sifatida tavsiflagan. Har qanday g‗oya kabi, mohiyat 
nomoddiy, o‗zgarmas va boqiydir. Aristotel mohiyat deganda narsalar borlig‗ining abadiy 
tamoyilini tushungan. Narsaning mohiyati qotib qolgan materiya bilan emas, balki shakl bilan 
belgilanishiga uning ishonchi komil bo‗lgan. Ma‘lumki, antik an‘anada «shakl» va «g‗oya» 
tushunchalari bir xil ma‘noga ega. Biroq, Platondan farqli o‗laroq, Aristotel shakl (g‗oya) va 
materiyani bir-biridan ajratmaydi, balki ularning uzviy aloqasini qayd etadi. O‗rta asrlarda 
mohiyat va mavjudlik o‗rtasidagi farq anglab etiladi. Mohiyat muayyan maqsad, mo‗ljalni o‗zida 
mujassamlashtiradi, mohiyatni bilish esa uning tub negiziga muvofiq bo‗lgan ta‘rifda 
ifodalanadi.
O‗rta asrlar falsafasida qayd etilgan mohiyat va mavjudlik o‗rtasidagi farq keyinchalik 
mohiyat va hodisaning nomuvofiqligi sifatida talqin qilingan. Bu nomuvofiqlik tasodifiy, 
o‗tkinchi bo‗lishi va asosiy tamoyilni, ya‘ni narsani uning muhim xossalari bilan yaratgan Tangri 
niyatini tushunishdan chalg‗itishi mumkin.