Urmaiov N. J

0 ‘zbekiston Respublikasi avtomobil yoilari tarmogining nmnmiy uzunligi
Yo‘l turlari Uzunligi, km
Umumiy foydalanishdagi avtomobil yoTlari 42530
Shaharlar va boshqa aholi punktlari ko'chalari 61664
Xo‘jalik avtomobil yoTlari 79367
shu jumladan:
- ichki xo'jalik yoTIari 67274
- korxonalarga qarashli yoTlar 12093

Umumiy foydalanishdagi avtomobil yoilarining 21995 kilometri yoki

51 foizi mahalliy ahamiyatdagi, 16909 kilometri yoki 40 foizi davlat ahamiyatidagi va 3626 kilometri yoki 9 foizi xalqaro ahamiyatdagi yoilar hisoblanadi.
2009-yilda 217 kilometrlik avtomobil yoii foydalanishga topshirildi,
538 kilometr y o i va 19 ta ko'prik kapital ta’mirlandi. Bu ishlami amalga oshirish uchun Respublika yo‘1 jamg‘armasi hisobidan 280 milliard so'mdan ortiq mablag‘ yo'naltirildi. 0 ‘zbekiston Respublikasi umumiy foydalanishdagi avtomobil yoilarida 2009-yil yakuniga ko‘ra qurish va ta'mirlash bo'yicha jami bajarilgan ishlar hajmi 2008-yilga nisbatan 118,7 foizni tashkil etdi (7.2- jadval).
Yoi-qurilish texnikasini sotib olish uchun Osiyo taraqqiyot bankining
umumiy qiymati 56 million dollarga teng boigan imtiyozli kredit resurslari jalb etildi.
Mamlakatimiz temir yo‘1 transport tizimini rivojlantirish va modemizatsiya qilish bo'yicha ishlar davom ettirildi. “Toshguzar-Boysun- Qumqo‘rg‘on” yangi temir yo‘l liniyasida Yaponiya kapitali ishtirokida 5 ta ko'prik foydalanishga topshirildi.
149

www.ziyouz.com kutubxonasi

7.2-jadval
O‘zbekiston Respublikasi umumiy foydalanishdagi avtomobil yo‘llarida 2009-yil yakuni bo‘yicha qurish va ta’mirlash ko‘rsatkichlari_____
^{Ko‘rsatkichlar} Hajmi, 2008 yilga mlrd.so‘m nisbatan, %
^{Jami bajarilgan ishlar} 370,6 118,7
^{Investitsiya dasturi} 114,4 104,8
^{Mukammal va o‘rta ta'mirlash} 177,2 126,1
^{Joriy ta'mirlash va saqlash ishlari} 63,2 117,3
^{YoT ta'mirlash texnikalari va 15,8} 160,9 jihozlar xarid qilish

«Navoiy-Uchquduq-Sulton Uvaystog‘-Nukus» temir y o i liniyasining 6 ta yangi razyezdi ishga tushirildi. Temir yoilam i elektrlashtirish, temiryo‘1 lokomotivlari parki va harakatdagi tarkibni yangilash loyihalarini amalga oshirish ishlari boshlandi.

2009-yilda qishloq joylarda yangi yoilar qurish va mavjudlarini kengaytirish uchun qariyb 100 milliard so‘m mablag‘ sarflandi. Dasturda rejalashtirilgan 67 avtobus yo'nalishlari o‘miga amalda 102 ta yangi yoiialishlar ochilib, ular Samarqandda ishlab chiqarilgan zamonaviy avtobuslar bilan ta'minlandi.
Mamlakatimizda transport va kommunikatsiya inffatuzilmasini rivojlantirish bo‘yicha loyihalami amalga oshirishga yo‘naltirilgan mablagTar investitsiyalar umumiy hajmida muhim o‘rin egallanoqda. 2010-yilning o‘zida faqat avtomobil yoTlarini qurish va rekonstmksiya qilish uchun 378 million dollarga teng boTgan mablag' o‘zlashtirildi va bu 2009-yilga qaraganda 31,5 foiz ko‘p demakdir. Shuning hisobidan mamlakatimizda 270 kilometrlik zamonaviy avtomobil yoTi foydalanishga topshirildi.
0 ‘zbekiston milliy avtomagistrali loyihasi tarkibiga kiradigan sement- beton qoplamali 222 kilometrlik avtomobil yoTini qurish va rekonstruksiya qilish uchun Osiyo taraqqiyot banki bilan 600 million dollar miqdorida kredit mablagTarini jalb qilish to‘g‘risida shartnoma imzolandi.
2011-yilda 0 ‘zbekiston milliy avtomagistrali tarkibiga kiradigan avtomobil yoTlarini qurish va rekonstruksiya qilish, mamlakatimizning barcha hududlarini o‘zaro ishonchli bogTaydigan yagona milliy avtomobil transport tizimini tashkil etish uchun 2010-yilga qaraganda 1,4 barobar ko‘p, ya’ni 547 million dollardan ortiq kapital qo'yilmalami yo‘naltirish, xalqaro talab va standartlarga javob beradigan 302 kilometrlik avtomobil yoTlarini foydalanishga topshirish ko‘zda tutilmoqda. Toshkent - Andijon avtomobil yoTining «Qamchiq» dovoni orqali o‘tadigan togTi uchastkasini rekonstruksiya
150


i|ilish, bu yerda 4 polosali, sement-beton qoplamali yo‘l qurilishi bo‘yicha ishlarni jadallashtirish ko‘zda tutilmoqda.
2011-yilda, Jizzax - Yangiyer yo‘nalishi bo'yicha elektrlashtirilgan ikki yo'lli temiryo‘l tarmog‘i va Yangiyer - Farhod yo‘nalishi bo‘yicha clcktrlashtirilgan biryoMli temiryo‘l tarmog‘i qurilishini nihoyasiga yetkazish, Maroqand - Qarshi va Qarshi — Termiz yo‘nalishi bo'yicha strategik nhamiyatga ega bo‘lgan temiryo‘1 tarmoqlarini elektrlashtirish loyihalarini iunalga oshirish rejalashtirilmoqda. Bu, o‘z navbatida, sarf-xarajatlami 20 l'oizga kamaytirish va yoTovchi hamda yuklarni manzilga yetkazish tezligini 1,3 barobar oshirish imkonini beradi.
Shu bilan birga, yoTovchi tashish lokomotivlari parkini yangilash, yuk tashish lokomotivlari hamda vagonlarini modernizatsiya qilish va qayta tiklash, temir yoTlarni modemizatsiya qilish bo‘yicha loyihalami amalga oshirishni jadallashtirilmoqda. Shu bilan birga Ispaniyaning «Talgo» kompaniyasi bilan hamkorlikda Toshkent — Samarqand temiryo‘1 uchastkasida 0 ‘rta Osiyoda birinchi bor bunyod etiladigan tezyurar temiryo‘1 magistralini qurish va foydalanishga topshirish ishlari davom ettirilmoqda.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov tashabbusi bilan o‘z vaqtida qabul qilingan iqtisodiyotning real sektori korxonalarini qoTlab- quvvatlash, ularning barqaror faoliyatini ta’minlashga va eksport salohiyatini oshirishga qaratilgan Inqirozga qarshi choralar dasturining to‘rtinchi yo‘nalishi
- elektroenergetika tizimini modemizatsiya qilish, energiya iste’molini kamaytirish va energiya tejashning samarali tizimini joriy etish choralarini amalga oshirishdir. Bu borada 0 ‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish, raqobat va tadbirkorlikni qoTlab-quvvatlash davlat qo‘mitasi tashabbusi bilan amalga oshirilayotgan elektr energiyasi ta'minoti tizimiga xususiy operatorlami joriy qilish bo‘yicha amaliy tajriba natijalarini misol qilib ko‘rsatish mumkin. Mazkur amaliy tajribani o‘tkazishdan maqsad - foydalanilgan elektr energiyasi uchun hisob-kitob tizimini takomillashtirish, iste'molchilar hisob-kitobini to‘g‘ri yoTga qo‘yish, iste'mol davrida elektr energiyasi yo‘qotishlarini kamaytirish va shu asosida ishonchli elektr ta'minoti tizimini yaratishdan iboratdir.
Mamlakatimizda elektroenergetika tizimini yanada takomillashtirish
bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlarning uzviy davomi sifatida 2009-yil 30- sentabrda 0 ‘zbekiston Respublikasining “Elektr energetikasi to‘g‘risida”gi Qonuni qabul qilindi va ushbu sohani rivojlantirish izchil davom ettirilmoqda. Bundan tashqari, xususiy operatorlami tabiiy gaz va suv ta’minoti tizimiga jalb qilish bo‘yicha keng koTamdagi ishlar amalga oshirilmoqda.
Ayni paytda qishloqlarimizni energetika resurslari bilan uzluksiz va kafolatli ta’minlash uchun 2009-yil davomida 16 milliard so‘mdan ortiq mablag* hisobidan uzunligi 2 ming 700 kilometrdan ziyod elektr tarmoqlari,


151


300 kilometrdan ko'proq tabiiy gaz quvurlari rekonstruksiya qilindi va kapital ta'mirlandi (7.5-chizma).

2009-yilda qishloq infratuzilmasining rivojlantirilishi

Energiya ta'minoti obyektlarini rekonstmksiya qilish va qmish

Tabiiy gaz ta'minoti

Q ishloqda avtom obil yo TIarini rivojlantirish

0 5 0 0 1 0 0 0 1 5 0 0 2 0 0 0 2 5 0 0 3 0 0 0
kilometr