Urmaiov N. J

7.3. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida mamlakatimizda qishloq xo‘ja!igi infratnzilmasini rivojlantirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan tadbirlar.

Prezidentimiz Islom Karimov o‘zining “Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, 0 ‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo'llari va choralari” nomli asarida 2009-yildagi eng muhim ustuvor vazifalardan biri — bu mamlakatimizni modemizatsiya qilish va aholi bandligini oshirishning muhim omili sifatida ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmani yanada rivojlantirishdan iborat ekanligini belgilab berdilar.

Mazkur ustuvor vazifaga alohida e'tibor qaratishning bir qator sabablari mavjud. Jumladan:
Birinchidan, infratuzilmani rivojlantirish yangi korxonalami joylashtirish
va butun iqtisodiyotni taraqqiy ettirish uchun zamr qulay shart-sharoitlar yaratadi, mamlakatimizning boy mineral-xomashyo resurslarini o‘zlashtirish imkoniyatlarini kengaytiradi.
Ikkinchidan, ishlab chiqarish infratuzilmasi, avvalambor, avtomobil va temir yo‘llarning rivojlangan tizimi, ularning samarali faoliyati ishlab chiqarishdagi umumiy xarajatlarni kamaytirishning muhim sharti va omilidir. Bu esa, o‘z navbatida, ishlab chiqarilayotgan mahsulot va butun iqtisodiyotimizning raqobatdoshligini oshiradi.
Uchinchidan, ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish, aholini toza ichimlik suvi, energiya bilan ta'minlash, ijtimoiy soha obyektlarini barpo etish, pirovard natijada aholining turmush darajasini oshirishga xizmat qiladi.
147


To‘rtinchidan, infratuzilmani rivojlantirish ko‘p mehnat talab qiladigan keng koTamli soha hisoblanadi. Bu yangi ish o'rinlarini tashkil etish, aholining, ayniqsa, yoshlaming ish bilan bandligini ta’minlash, odamlaming daromadi va farovonligini oshirish imkonini beradi.
Bundan ko‘rinadiki, mamlakatimizda barqaror iqtisodiy o‘sishni ta'minlash, iqtisodiyotning real sektorini yanada rivojlantirish ko‘p jihatdan xo‘jalik yurituvchi subyektlaming ishlab chiqarish infratuzilmasi bilan ta’minlanganlik darajasiga bogTiq.
Zamonaviy ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmani jadal rivojlantirishni ta'minlash, shu asosda iqtisodiyotni izchil va barqaror yuksaltirish uchun qulay shart-sharoit yaratish maqsadida «2009-yilda ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmani yanada rivojlantirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» maxsus dastur qabul qilindi va uning bajarilishi nazoratga olindi.
Mamlakatimizda transport infratuzilmasini, birinchi navbatda avtomobil va temir yoTIami rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. 2007-2010- yillarda umumiy foydalanishda boTgan avtomobil yoTlarini rivojlantirish dasturining amalga oshirilishi bugungi kunda respublikamizning barcha mintaqalari o‘rtasida yil davomida ishonchh transport aloqasini ta'minlamoqda. Jumladan, 2008-yil davomida 1108,0 mlrd. so'mlik temir yo‘1 transporti xizmatlari, 397,2 mhd. so‘mlik avtomobil yoTlari qurish va rekonstruksiyalash ishlari, 1375,0 mhd. so‘mlik aloqa xizmatlari, 1786,1 mlrd. so‘mlik elektr energiyasi ta’minoti xizmatlari ko‘rsatildi6. Buning natijasida mamlakatimizdagi korxona va tashkilotlar ishlab chiqarish faoliyatining rivoji va uzluksizligi taTninlandi.
2009-yilda “Toshguzar - Boysun - Qumqo‘rg‘on” temh yo‘1 liniyasida obodonlashtirish ishlarini nihoyasiga yetkazish bo‘yicha ishlar amalga oshirildi. 2009-yilning 20-avgustidan boshlab mazkur temh yoTdan yoTovchi poyezdlari qatnovi yoTga qo‘yildi. Natijada Termiz va Toshkent shaharlari orasida poyezd qatnovi uchun sarflanadigan vaqt 8 soatga qisqardi. Shuning 5,5 soati yangi temh yoTning ishga tushirilishi natijasida Termiz va Toshkent shaharlari orasida poyezd qatnovi masofasining 170 kilometrga qisqarishi evaziga, 3 soatga yaqini esa Turkmanistonda passajir poyezdining ushlanib qolishiga barham berilganligi sababli qisqargan. Buning natijasida yoTovchilarga ancha qulayliklar yaratildi, chiptalar narxi ham ancha arzonlashdi.
Iqtisodiyotni jadal rivojlantirish va xalqimiz farovonligini oshirishda mamlakatimiz hududlarida ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmani

6 Xodiyev B.Yu., Bekmurodov A.Sh., G'ofurov U.V., To'xliyev B.K. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning «Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, 0 ’zbekiston shaioitida uni bartaraf etishning yo'llari va choralari” nomli asarini oYganish bo'yicha o’quv qoTlanma. -T.: Iqtisodiyot, 2009

148


rivojlantirish masalalariga alohida e’tibor qaratilmoqda. Mustaqillikning ilk davridan mamlakatimiz hududi bo'ylab, qolaversa jahonning turli nuqtalari bilan tutashtiruvchi, qulay, samarali va eng muhimi, ishonchli avtomobil yo'llar lizimining barpo etishga alohida e’tibor berilmoqda. Shunga ko‘ra, hozirda yuqori darajadagi xalqaro standartlarga javob beradigan, mamlakatimizning barcha hududlarini o‘zaro ishonchli bog'laydigan va mintaqaviy hamda jahon bozorlariga chiqishni ta'minlaydigan 0 ‘zbekiston milliy avtomagistralini qurish va rekonstruksiya qilish bo'yicha keng ko‘lamli dastur amalga oshirilmoqda. Buning natijasida umumiy foydalanishdagi avtomobil yoilarining uzunligi 42530 kilometrga yetdi (7. l-jadval).
7.1-jadval