"қурилиш механикаси ва иншоотлар зилзилабардошлиги" кафедраси

"Қурилиш механикаси ва иншоотлар зилзилабардошлиги" кафедраси
"Бино ва иншоотларни зилзиладан актив ҳимоя қилиш системалари" фанидан якуний назорат иши
Билет №3

1. Шарнир ва боғланишлар ҳамда уларнинг асосий вазифалари.

2. Демпфер ва сўндиргичлар уларнинг тебранишларни сўндиришдаги асосий вазифалари.
3. Эркинлик бир нечта бўлган системанинг қаршилик муҳитида мажбурий тебранма ҳаракати.
4. Кўп қатламли резина - металл таянчлар.
5. Масала: Эркинлик даражаси бирга тенг бўлган статик аниқ балка ўртасига тўпланган масса қўйилган. Балка ўртасига вертикал йўналишга ҳаркатига қарама-қарши йўналган қовушқоқ ишқаланишга эга демпферлар ўрнатилган. Балканинг кўндаланг кесим юзаси квадрат шаклда. Қаршилик кучининг тебраниш частоталари μ ҳамда балканинг хусусий тебраниш частотаси ω га тенг. Системанинг тебраниш даври ва амплитудалари топилсин. Берилган: а=0,5 м, l=6 м, μ/ω=0,2, E=260000 кгс/см², солиштирма оғирлиги
γ=2500 кгс/м³. Бошланғич ҳолатда кўчиши нолга тенг ҳамда тезлиги v₀=4 м/с га тенг.
Тузувчи: т.ф.ф.д., к.и.х. Ювмитов А.С.

Кафедра мудири: т.ф.н., доц. Шадманова З.С.

"Қурилиш механикаси ва иншоотлар зилзилабардошлиги" кафедраси
"Бино ва иншоотларни зилзиладан актив ҳимоя қилиш системалари" фанидан якуний назорат иши
Билет №4

1. Материалларнинг диссипатив кўрсаткичлари ҳақида тушунчалар.

2.Сўндиргичлар ва сейсмик ҳимоя қурилмалари.
3. Фрикцион демпферлар ва уларнинг ҳисобий модели.
4. Эркинлик даражаси бирга тенг бўлган системаларнинг мажбурий тебранма ҳаракати.
5. Масала: Эркинлик даражаси бирга тенг бўлган статик аниқ консол
Г - шаклдаги раманинг тўсин ўртасига тўпланган масса қўйилган. Балка тўпланган массаси ҳаракатига вертикал йўналишда қовушқоқ ишқаланишга эга сўндиргич ўрнатилган. Балка тўпланган массасига P=Asin kt мажбурий уйғотувчи куч қўйилган. Балканинг кўндаланг кесим юзаси тўғри тўртбурчак шаклда. Қаршилик кучининг тебраниш частотаси μ ҳамда балканинг хусусий тебраниш частотаси ω га тенг. Тебранишларнинг 2 сек даги тўпланган масса кўчиши ва тезланиши аниқлансин.теманинг хусусий тебраниш частотаси ва амплитудаси топилсин. Берилган: b=0,45 м, h=0,45 м, l=5 м, μ/ω=0,5, E=200000 кгс/см², солиштирма оғирлиги γ=2100 кгс/м³, A=5000 Н, k=5 рад/с. Бошланғич ҳолатда кўчиши нолга тенг ҳамда тезлиги эса v₀=2,5 м/с га тенг.

Тузувчи: т.ф.ф.д., к.и.х. Ювмитов А.С.

Кафедра мудири: т.ф.н., доц. Шадманова З.С.