Қурилиш материалларининг асосий хоссалари Маърузачи: в б,доцент. Х. М. Сабуров Қурилиш материалларининг асосий хоссалари

7

Топаз	Al2[SiO4](F,OH)2	8
Корунд	Al2O3	9
Олмос	С	10

МООС шкаласи
Эластиклик - куч олингандан кейин материалнинг аввалги шакли ва ўлчамларини тиклаш хусусиятидир.
Материал ташқи куч таъсирида қолдиқ деформациянинг энг аввалги нуқтаси эластиклик чегараси дейилади. Эластиклик модули Е (Юнг модули). Гук қонунига биноан ички зўриқишни (б) нисбий узайиш ёки қисқаришга () нисбатидир:
Е, МПа
Сиқилиш ёки чўзилишдан ҳосил бўладиган ички зўриқиш бРF формула ёрдамида топилади. Бу ерда, Р-таъсир этаётган куч; F-кўндаланг кесим юзаси.
Деформативлик
Назорат саволлари
1.Материалнинг зичлиги ва ўртача зичлиги нима?
2.Сув шимувчанлик, сув ўтказувчанлик нима?
3.Совуққа чидамлилик ва ғоваклик орасидаги боғланиш қандай?
4.Иссиқлик ўтказувчанлик ва иссиқлик сиғими нима?
5.Материал мустаҳкамлиги нима ва у қандай омилларга боғлиқ?
6.Эластиклик, пластиклик ва мўртлик нима?
7.Қаттиқликни аниқлаш усулларини келтиринг.
8.Материал хоссаларининг унинг микро ва макроструктурасига боғлиқлигини айтиб беринг.