Urganch davlat universiteti I. S. Ruziyev, F. X. Mavlanov mashina detallari

 
quvvat va burchak tezliklar ma’lum
 
bo‘lganda ulardagi burovchi 
moment quyidagicha aniqlanadi
.
T
 
= P / ω
yoki
T
 
= 9550 P / n

 
Uzatmaning uzatish soni quyidagicha ifodalanadi:
u = n
1 
/ n
2
= ω
1
/ ω
2 
.
 

---

UrDU • Mashina detallari • Laboratoriya ishlari
8
Energiya oqimining yo‘nalishidan qat’iy nazar, istalgan ikki val burchak 
tezliklarining nisbatlari uzatish nisbati deyiladi. 
u
1-2 
= n
1 
/ n
2
= ω 
1 
/ ω
2
yoki
 
u
2-1 
= n
2
/ n
1 
= ω
2
/ ω
1
. 
Aylanish soni 
n
bilan burchak tezligi 
ω
orasida quyidagi bog‘lanish mavjud,
 ω 
= 
 
π n / 30.
Uzatmaning foydali ish koeffitsienti quyidagicha aniqlanadi: 
η = P
2
/ P
1 
. 
Oddiy mexanik uzatmalar bir pog‘onali bo‘lib, ular asossan kinematik 
maqsadda yoki burovchi moment uzatishda ishlatiladi. Ularga tasmali uzatma, oddiy 
zanjirli uzatma, silindrik tishli uzatmalar bloki, konussimon tishli uzatmalar bloki, 
chervyakli uzatma, reyka-tishli uzatma va boshqalar kiradi.
Laboratoriya ishida mazkur uzatmalarni yig‘ib ko‘rib, dastaki harakat uzatib, 
ularni tuzilishi va ishlashi bo‘yicha amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lish nazarda 
tutilgan. Buning uchun 1.1-rasmda keltirilgan GL 410 (oddiy mexanik uzatmalar) 
tajriba qurilmasi asosida 6 ta turli oddiy uzatmalarni yig‘ish va bo‘laklarga ajratish 
bajariladi.