Urganch davlat universiteti I. S. Abdullayev

q o ‘llab-quwatlovchi
marketing turidan foydalaniladi. QoTlab-quvvatlovchi marketing -
tovarlar va xizmatlar assortimentini to id irish , yangilash va narxlami 
pasaytirish orqali mavjud boTgan talab va ehtiyoj darajasini saqlab 
qolishga imkon beradi. Shuningdek, bozorda tovarlarga b o ig a n talabni 
yuqori darajada ushlab turishga va raqobatda muvaffaqiyat qozonishga 
olib keladi.
Talab haddan tashqari yuqori, talabni pasaytirishga erishish lozim. 
Bu holatda 
demarketing
turidan foydalaniladi. Demarketing maqsadi 
narxni ko‘tarish, servisni qisqartirish yoTi bilan talabni vaqtinchalik 
yoki surunkasiga pasaytirishdan iborat.
N osogiom talab sogTiq uchun zararli b o ig a n tovarlarga nisbatan 
paydo b o iad i. Bunda 
qarama qarshi harakatlanuvchi marketing
noratsional ehtiyojlami qondiruvchi talab va xizmatlarga b o ig a n talabni
41

---

kamaytirish yoki butunlay yo‘q qilishga xizmat qiladi. Bunga antirek- 
lama vositasida erishiladi.
Nazorat va mulohaza uchun savollar
1. Marketingni fimksiyalarini tushuntirib bering.
2. Marketing vazifalari nimalardan iborat?
3. Marketingni asosiy tamoyillarini tushuntirib bering
4. Bozor faoliyati nuqtayi nazaridan, marketingning asosiy tamoyil- 
lari nimalardan iborat?
5. Marketingda strategik va taktik qarorlaming o ‘zaro farqlari 
nimada?
6. Meffert X. nechta o ‘zaro bog‘liq marketingni kompleks vazifa- 
larini ajratib ko‘rsatadi?
7.Talabning holatiga va bozomi rivojlanishiga k o ‘ra, marketingni 
qanday turlarini bilasiz?
8. Sinxromarketing deganda nimani tushunasiz?
9. Haddan tashqari yuqori b o ‘lgan talabga qanday marketing qo ‘l- 
laymiz?
10. Salbiy talabni bosib o ‘tishga qanday marketing qo‘llash mum­
kin?
42

---