6-misol: Matematik funksiyalarni ishlatishga loyiha
-10 dan +10 gacha bo‘lgan oraliqdan tasodif son olinadi. Sonning ishorasi aniqlanadi. So‘ng tasodif sonning absolyut qiymatining kvadrat ildizi va ikkilangan burchakning sinusi hisoblanadi.
10.14-rasm
Ob’yekt
|
Xossa
|
O‘rnatilgan qiymatlari
|
Label1
|
Caption
|
Tasodifiy son
|
Label2
|
Caption
|
Ishorasi
|
Label3
|
Caption
|
Kvadrat ildizi
|
Label4
|
Caption
|
Ikkilangan burchakning sinusi
|
Command1
|
Caption
|
Bajarish
|
Command2
|
Caption
|
Yakunlash
|
Text1
Text2
Text3
Text4
|
Text
|
Text xossasi maydonini tozalash
|
Dastur kodi
Option Explicit
Private Sub Command1_Click()
Dim dblx As Double
Dim dblx1 As Double
Dim dblx2 As Double
Dim intx As Integer
dblx = 20 * Rnd – 10
intx = Sgn(dblx)
dblx1 = Sqr(Abs(dblx))
dblx2 = 2 * Sin(dblx) * Cos(dblx)
Text1.Text = Str(dblx)
Text2.Text = Str(dblx1)
Text3.Text = Str(intx)
Text4.Text = Str(dblx2)
End Sub
Private Sub Command2_Click()
End
End Sub
Private Sub Form_Load()
Randomize
End Sub
10.15-rasm
Solishtirish operatorlari
Solishtirish operatorlari shartli ifodalarda ishlatiladi. Shartli ifoda xossaning “rost” yoki “yolg‘on” ligini dastur matnidagi boshqa bir elementining o‘zgaruvchisi yordamida aniqlaydigan dastur operatorlarining bir qismi hisoblanadi. Masalan, X>=0 ifodasi True qiymatini qabul qiladi, agar X o‘zgaruvchisi musbat yoki nol qiymatiga ega bo‘lsa, False qiymatini qabul qiladi, agar X o‘zgaruvchisi manfiy qiymatiga ega bo‘lsa.
Visual Basic ning solishtirish operatorlarining jadvali
Operatorlar
|
Vazifalari
|
=
|
Barobar
|
>
|
Katta
|
<
|
Kichik
|
<>
|
Teng emas
|
>=
|
Katta yoki teng
|
<=
|
Kichik yoki teng
| Mantiqiy operatorlar
True (Rost) qiymatini qabul qiluvchi yoki False (Yolg‘on) qiymatini qabul qiluvchi ifodalar bulli ifodalar kabi bizga ma’lum, ammo True (Rost) yoki False (Yolg‘on) natijalari esa bulli o‘zgaruvchilariga yoki xossalariga o‘zlashtiriladi. Bulli o‘zgaruvchilar As Boolean tavsiflagichli Dim operatori yordamida e’lon qilinadi.
Visual Basic muhitining mantiqiy operatorlari jadvali
Operator
|
Amallar
|
And
|
Agar ikkala operandning qiymati True bo‘lsa, True bo‘ladi.
Agar hech bolmaganda bitta operandning qiymati False bo‘lsa, False bo‘ladi.
|
Or
|
Agar hech bolmaganda bitta operandning qiymati True bo‘lsa, True bo‘ladi.
Agar ikkala operandning qiymati False bo‘lsa, False bo‘ladi.
|
Not
|
Unar amal (bitta operand yordamida bajariladi)
Agar operand True bo‘lsa, False bo‘ladi
Agar operand False bo‘lsa, True bo‘ladi
|
Xor
|
Agar operandning qiymatlari o‘zaro bir-biriga teng bo‘lmasa (biri – True, ikkinchi - False), u holda True qiymatini oladi
Agar operandning qiymatlari o‘zaro bir-biriga teng bo‘lsa (ikkalasi ham – True yoki ikkalasi ham - False), u holda False qiymatini oladi.
| Qatorlar ustida ishlaydigan funksiyalar
Qatorlar ustida ishlaydigan bitta amal – biriktirish amali yoki konkatenatsiya amali mavjud.
Konkatenatsiya amali & belgisi bilan belgilanadi. Ikkita qatorning konkatenatsiya amalining natijasi – biriktirilgan qator.
Masalan: Mayli uchta o‘zgaruvchi strS1, strS2, strS0 dasturda quyidagi operatorlar yordamida tavsiflangan bo‘lsin:
Dim strS1, strS2, strS0 As String
strS1 o‘zgaruvchisining qiymati: strS1 = “Bizning kollej”
strS2 o‘zgaruvchisining qiymati: strS2 = “Toshkentda joylashgan”
strS0 =strS1 & strS2 amallari bajarilgandan so‘ng strS0 o‘zgaruvchisining qiymati “Bizning kollej Toshkentda joylashgan” bo‘ladi.
Visual Basic muhitida qatorlar ustuda bajariladigan amallar birnecha o‘rnatilgan fuksiyalari yordamida amalga oshiriladi.
Qatorlar bilan ishlaydigan funksiyalar
Funksiya
|
Bajaradigan ishi
|
As С
|
Simvolning ASCII-kodini qaytaradi
|
Chr
|
ASCII-kodni simvolga o‘tkazadi
|
InStr, InStrRev
|
Matn ichidan matnni qidirishni amalgam osiradi
|
LCase
|
Dastlabki qatordagi harf registrini kichigiga o‘zgartiradi
|
Left
|
Qator boshidan simvollarning ko‘rsatilgan sonini qaytaradi
|
Len
|
Qatordagi simvollarning umumiy sonini qaytaradi (qatorning joriy uzunligi)
|
LTrim, RTrim, Trim
|
Simvolli qatorning boshida, oxirida va ikkala tomonida joylashgan probellarni olib tashlaydi.
|
Mid
|
Qatorning ixtiyoriy joyidadan berilgan sondagi simvollarini qaytaradi
|
Right
|
Qatorning oxirgidan ko‘rsatilgan sondagi simvollarini qaytaradi
|
Str, CStr
|
Sonli qimatlarni qator turiga o‘tkazadi
|
StrReverse.
|
Qatordagi simvolarning joylashish tartibini teskariga o‘zgartiradi
|
StrConv
|
Simvolli qatorning harflar registrini o‘zgartiradi
|
Val
|
Qatorni son sifatida ifodalaydi
|
UCase
|
Dastlabki qatordagi harf registrlarini kattasiga o‘zgartiradi
|
Bu funksiyalarning birnechtasini qarab chiqamiz:
Str funksiyasi. Str() funksiyasi sonli qiymatlarni qator ko‘rinishiga o‘zgartiradi. Funksiyaning sintaksisi: Str (Sonli ifoda). Sonli ifoda o’zgarmas, o‘zgaruvchi, matematik operator va funksiya bo‘lishi mumkin,
Val funksiyasi. Val() funksiyasi simvolli qatorni sonli qiymatlarga o‘zgartiradi. Funksiyaning sintaksisi: Val (Simvolli qator) Simvollar qatorini songa o‘tkazishda barcha qatorda chapdan o‘nga qarab joylashgan raqamli simvollar hisobga olinadi. Qatorning boshida va oxiridagi probellar tashlab ketiladi. Qator ichiga probellar qo‘yish mumkin emas. Agar ifodaning birinchi belgisi raqam bo‘lmasa, Val funksiyasi nol qiymatini qaytaradi.
LTrim funksiyasi. Simvolli qatorning boshidagi probellarni olib tashlaydi. Sintaksisi: LTrim(Simvolli_ifoda)
RTrim funksiyasi. Simvolli qatorning oxiridagi probellarni olib tashlaydi. Sintaksisi: RTrim(СимвольноеВыражение)
Trim funksiyasi. Simvolli qatorning boshida va oxiridagi probellarni olib tashlaydi.
Sintaksisi: Trim(Simvolli_ifoda)
Left funksiyasi. Chap tomondan boshlab qatorni ajratib oladi. Sintaksisi: Left(Simvolli_ifoda, Simvollar_soni)
Right funksiyasi. O‘ng tomondan boshlab qatorni ajratib oladi. Sintaksisi: Right(Simvolli_ifoda, Simvollar_soni)
Mid funksiyasi. Ixtiyoriy qismqatorni ajratib oladi. Sintaksisi:
Mid(Simvolli_ifoda, Pozitsiya_tartibi, Simvollar_soni)
UCase funksiyasi. Kichik harflarni katta harflarga almashtiradi. UCase () funksiyasi Variant turidagi qiymat qaytaradi. String turidagi qiymat qaytarishi uchun UCase$() funksiyasini ishlatish zarur. Funksiya Sintaksisi: UCase (Simvolli_ifoda)
LCase funksiyasi. Katta harflarni kichik harflarga almashtiradi. LCase () funksiyasi Variant turidagi qiymat qaytaradi. String turidagi qiymat qaytarishi uchun LCase$() funksiyasini ishlatish zarur. Funksiya Sintaksisi: LCase (Simvolli_ifoda)
StrConv funksiyasi. Kichik yoki katta harflardagi ifodani shaxsiy nomiga almashtiradi.
Funksiya Sintaksisi: StrConv (Simvolli_ifoda)
InStr funksiyasi. Simvolli qator ichidan boshqa bir qatorni qidirishni amalga oshiradi.
Sintaksisi: InStr (Dastlabki_qator, Qidirilayatgan_qator)
Do'stlaringiz bilan baham: |