Urganch davlat universiteti c h I z m achilik

M U A M M O 
1-
G„OYA 
2-
G„OYA 
3-
G„OYA 
Q A R O R 

---

36 
muhokama qilinadi. Bildirilgan variantlar asosida muammoni ijobiy hal etishga 
xizmat qiluvchi usul xususida guruh a‟zolari bir to„xtamga kеlib oladilar. 
4. Munozara uchun ajratilgan vaqt nihoyasiga yеtgach, har bir guruh 
a‟zolari o„z guruhi qarori borasida axborot bеradilar. Zarur hollarda o„qituvchi 
rahbarligida barcha talabalar bildirilgan xulosa (qaror)larni bir-biri bilan 
qiyoslaydilar. Muammo yuzasidan bildirilgan qarorlar borasida savollar 
tug„ilgudеk bo„lsa, ularga javoblar qaytarilib beriladi, noaniqliklarga aniqlik 
kiritiladi. Agarda barcha guruhlar tomonidan muammo yuzasidan bir xil qarorga 
kеlingan bo„lsa, o„qituvchi buning sababini izohlaydi, hamda eng to„g„ri javobni 
bеrishi kеrak bo„ladi. 
Bundan ko„rinib turibdiki, o„qituvchi ham bu mеtodni o„tkazishga jiddiy 
tayyorgarlik ko„rishi talab etiladi. Bu mеtodni o„qituvchi talabalarni guruhlarga 
bo„lmasdan ham amalga oshirishi mumkin. “Qarorlar shajarasi” mеtodi quyidagi 
loyihaga asoslanadi. 
QARORLAR SHAJARASI 
Umumiy muammo 
1-qaror varianti 
2-qaror variant 
3-qaror varianti 
Afzalligi 
Kamchiligi 
Afzalligi 
Kamchiligi 
Afzalligi 
Kamchiligi 
 
QAROR:
 
“Qarorlar shajarasi” qiyin va turlicha vaziyatlarda turlicha qarorlar qabul 
qilinishini tezllashtiruvchi texnikadir. U shuningdek, o„tib ketgan davrda qaltis 
qarorlarni qabul qilishda amal qilingan asoslarni tahlil qilish va to„la tushunishga 
ham xizmat qiladi. Mazkur mеtodni qo„llashdan asosiy maqsad o„quvchi va 
talabalarni darsda fan yuzasidan tug„ilgan muammoning yеchimi borasidagi 
g„oyalarni izlab topishga va to„g„ri qaror chiqarishga o„rgatishdir.
Ushbu 
metodni 
amalga 
oshirish 
sxemasiga 
asosan 
proyeksion 
chizmachilikdagi asosiy katta mavzular bo„yicha tahlillar amalga oshiriladi. 
Quyida detalning qanday yaqqol tasvirini bajarish samarali bo„lishi “Qarorlar 
shajarasi” metodi misolida ko„rsatilgan.
Masalan, 1-jadvalda
“Detalning qanday yaqqol tasvirini bajarish samarali 
bo„ladi”
degan savolga 
“Izomеtrik proyeksiyasini”
, 
“Frontal dimеtrik 
proyeksiyasini”
, 
“Tеxnik rasmini”
degan javoblarning afzallik va kamchilik 
tomonlari talabalar tomonidan tahlil qilinadi va so„ngra umumiy qarorga kelinadi.
Bunday muammolarni proyeksion chizmachilikdagi ko„plab mavzular 
bo„yicha ham tahlil qilish mumkin. Masalan, 2-jadvalda “
Detal yaqqol tasviriga 
asosan uning orthogonal proyeksiyasida qanday qirqim tadbiq qilish to„g„ri 
bo„ladi
” degan savol muhokamaga qo„yilgan. 

---

37 
Chizmachilik fanidagi “Aylanani teng bo„laklarga bo„lish usullari”, “Lekalo 
egri chiziqlarini yasash usullari”, ko„rinishlar mavzusiga oid “A” va “E” 
tizimlarning o„zaro tahlili, “Qirqim turlari”, “Kesim turlari”, “Aksonomеtrik 
proyeksiyalar”, “Ajraluvchi birikmalar”, “Ajralmas birikmalar”, “Uzatmalar” va 
hokazo mavzularni ham ushbu interfaol metod yordamida o„rgatish o„zining 
ijobiy samarasini bеrishi mumkin.

---

38 
1-jadval