Urganch davlat universiteti bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti «biotexnologiya»

E.Coli, Asp.niger, Sacch.cerevisiae, Curvularia inaqualis, Alternaria tenuis
 
va 
ayrim boshqa mikroorganizmlarda sintez bo‘ladi. 
Invertaza 
- (β-D-fruktofuranozid-fruktogidrolaza) saxarozani glyukozaga va 
fruktozaga parchalaydi.
 
Uni 
Aspergillus 
turkumi vakillari (
Asp.awamori
, 

---

Asp.batatae
, 
Asp.niger
), achitqi zamburg‘i, 
Bacillus subtilis 
va 
Bac.diastaticus 
larning aloxida shtammlari xosil qiladi. 
Sellyulolitik fermentlar 
(sellyulazalar) - faol oqsillarning murakkab kompleksidir, 
sellyuloza molekulasining xar xil bog‘lariga ta’sir qiladi, S komponent 
(ekzonukleaza) tabiiy xoldagi sellyulozaga (paxta, filütr qog‘ozi) ta’sir qiladi. Sx –
komponenti (endonukleaza) eriydigan shaklga o‘tkazilgan kletchatkani 
(karbosimetilsellyulozani) gidrolizlaydi.
 
Sellyuloza bilan bir qatorda mikroorganizmlar sellobiaza (β-glyukozidaza) 
xosil qiladi, bu ferment sellyulozani va gemisellyulozani parchalaydi. Sellyulozani 
gidrolizining oxirgi bosqichi, glyukoza xosil bo‘lishi bilan tugallanadi. Sanoatda 
ishlab chiqariladigan sellyulotik ferment preparatlari odatda S1 va Sx va shunga 
o‘xshash sellobiaza va gemisellyulaza fermentlari bo‘lib, bu preparatlarning pH 
ko‘rsatkichi 3,0 dan 8,0 gacha. Mana shu rN lar oralig‘ida ular turg‘undirlar. 
Sellyulazani xosil qiluvchilar ko‘pincha miselliali zamburug‘lardir, shulardan 
Penicillium notatum
, 
P.vuriabili
, 
P.iriense, Trichoderma roseum, Verticillium 
alboatrum 
va boshqalardir. 
Pektinazalar 
-
pektinni parchalovchi fermentlar sintez qiladi. Pektolitik fermentlar 
kompleks xosil qiladi, uni aloxida komponentlari pektin molekulasini xar xil 
joylaridan parchalaydi.
 
Pektinazalar (poligalakturonazalar) mikroorganizmlarda keng tarqalgan bo‘lib 
o‘simliklarda kam uchraydi.