Urganch davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

 

for i:=iMin to jMax 

for j:=jMin to jMax do begin 

  ... 

end

 

 

Sikl  tanasida  yozilgan  break  operatori  faqat  ichki  sikl  (j  parametridan)  ning tugallanishiga  olib 

keladi, i parametrli tashqi sikl esa davom qiladi. Agar barcha siklni tugallash kerak bo‘lsa unda 

dasturning yaqqolligini buzuvchi qo‘shimcha o‘zgaruvchilar bilan ishlash kerak bo‘ladi. Bunday 

holda  breakdan  foydalanmasdan  sikl  tanasidan  darhol  keyin  qo‘yilgan  nishonga  o‘tish 

bajaradigan go to ni ishlatish kerak. 

1.3.3. Stil haqida bir necha mulohazalar. 

Dasturlash  stili  deganda  to‘g‘ri,  samarali  holbuki  qabul  qilish,  test  qilish,  qo‘llash  va 

modifikatsiyalash  uchun  qulay  dasturlarni  olish  maqsadida  qo‘llanadigan  usullar  va  metodlar 

to‘plami tushuniladi. Yaxshi stil tushunchasining aniq ta`rifi yo‘q, biroq ifodalarni, operatorlarni 

va  dasturning  boshqa  elementlarini  yozish  bo‘yicha  deoformal  tavsiyalar  mavjud.  Strukturaviy 

operatorlarni ishlatish –  yaxshi stil elementlaridan biri bo‘lsada boshqalari ham mavjud. To‘g‘ri 

qiymat  o‘zgaruvchilarga  boshlang‘ich  qiymatlarini  berishni  esdan  chiqarmang.  Ko‘p  stillar 

qiymatini  e’lonning  o‘zida  bevosita  taqdim  etishga  imkon  beradi.  Agar  bunday  imkon  bo‘lsa 

---

unda  foydalaning.  Boshlovchi  dasturlar  o‘zgaruvchilarning  dastlabki  qiymatlarini  0  ga  teng 

ekanligiga  o‘rganib  qoladilar.  Biroq  ko‘plab  muhitlarda  boshlang‘ich  qiymatlar  faqat  global 

o‘zgaruvchilar 

uchungina 

kafolatlangan. 

Shuning 

uchun 

agar 

dasturostining 

local 

o‘zgaruvchisining  boshlang‘ich  qiymati  ko‘rsatilmagan  bo‘lsa,  unda  dastur  ishining  natijalari 

nafaqat  noto‘g‘ri,  balki  bitta  kiruvchi  ma’lumotlar  bilan  turlicha  ishga  tushirilganda  turlicha 

bo‘lishi  mumkin.  Ifodalarda  ayniqsa  taqqoslashlarda,  turli  tipdagi  sonli  operatorlardan  holi 

bo‘lishga  va  “qisqa”  o‘zgaruvchilar  butun  tiplarga  “uzun”  tipdagi  qiymatlarni  berilmasligiga 

harakat qiling. Agar ifoda saqlanishining n ta tarmog‘iga mos keluvchi n ta ma`lum qiymatlarga 

ega  bo‘lsa,  mumkin  bo‘lsa,  barcha  tahmin  qilinganlardan  uning  qiymati  farq  qilinishini 

tekshirishni  va  ko‘zda tutilmagan qiymatlarga mos keluvchi  yana bitta hisoblash qo‘shish talab 

etiladi.  

Nomlar.  Shunday  tanlanganki  ularning  taqdim  qilgan  tushunchalarini  aniq  aks  ettirishi,  ya`ni 

mos  keluvchi  mnemonikaga  ega  bo‘lishi  kerak.  Qisqa  nomlarni  yoki  lo‘nda  va  tushunarsiz 

qisqartmalarni  ishlatmang.  To‘g‘ri  tanlangan  nomlar  izohlarga  bo‘lgan  hojatlarni  kamaytiradi. 

Nomlar  sezilarli  farq  qilishi  so‘nggida  hech  bo‘lmasa  bitta  harfga  farq  qilshi  kerak.  Agar  bitta 

nom o‘rnida unga o‘xshash boshqa ism yozilgan bo‘lsa bu hattoki topish ancha mushkul bo‘ladi. 

Dasturlash tizimida aniqlangan nomlarni boshqa maqsadlarda ishlatmang.