Urganch axborot texnologiyalar texnikumi 04-21 axborot xavfsizligi guruhi talabasi Matyoqubov Sotiboldining fizika fanidan yozgan Mustaqil ishi


Rezistor. Reostat. Tranzistor, Mikrosxemalar va ularning ishlashi



Download 71,47 Kb.
bet9/11
Sana16.03.2022
Hajmi71,47 Kb.
#497070
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
FIZIKA

Rezistor. Reostat. Tranzistor, Mikrosxemalar va ularning ishlashi.
Rezistorlar so`zi lotincha resisto-so`zidan olingan bo`lib qarshilik so`zidan olingan. Elektro va radiote[nikada, avtomatika elektronikada keng foydalaniladigan detallardandir. Eng sodda rezistor (rasm) yonmaydigan materiallardan yasalgan karkas 1dan, karkasda o`ragan katta solishtirma qarshilikli sim 2 dan va znjirga ulanadigan uchlardan iborat. Ko`pincha metall o`tkazgich o`rniga solishtirma qarshiligi katta bo`lgan boshqa materiallardan foydalaniladi. Bu holda bunday materialdan karkasga surilgan o`tkazuvchi parda tok o`tkazmaydigan materialdan qilingan himoya qatlami bilan qoplangan. Elektro va radiotexnik sxemalarda rezistor rasmda ko`rsatilgandek bilgilanadi. Shartli belgi yardamida, odatda, rezistorning nomeri (masalan, R1, R2 va hakozo) yoki qarshiligning omlarda, kiloomlarda (1megaom=1000000Om) ifodalangan qiymati qo`yiladi. Bundan tashqari, rezistorlarda bshqa belgilar qo`yiladi, biroq ular haqida keyinroq gapiramiz.
Reoastatlar elektr zanjiridagi tok kuchini va kuchlanishni rostlash yoki cheklash uchun xizmat qiladigan asboblardir.
Simli reostat (rasm) ikkita vertikial tirgоvuch оrasiga mahkamlangan chinni asоsdan ibоrat bo`lib, unga sоlishtira qarshiligi kiatta bo`lgan sim o`ralgan. Bu sim uchlari qisqichlarga ulanadi. O`ralgan sim ustida esa sterjen jоylashgan bo`lib, bu sterjenga simlarga tegib turuvchi kоntakitli rоlikilari bo`lgan jilgich kiydiriladi. Jilgich simlar bo`ylab surilganda reоstat qarshiligi bir tekis o`zgaradi.
Reоstat zanjirga ham kietma-kiet, ham parallel ulanishi mumkin. Agar jilgich chap tоmоnda turgan bo`lsa, zanjirga simlarning ko`p qismi, y`ni reоstat qarshiligining ko`p qismi ulangan bo`ladi. Jilgichni o`ng tоmоnga surganda reоstatning zanjirga ulangan qismining qarshili kamaydi.

O`tkazgishlarni ketma-ket ulash.

E ng oddiy elektr zanjiri ham bir necha asbob va qurilmlardan iborat bo`ladi. Rasmda tok manbai, kalit, ampermetr, lampa va reostatdan iborat bo`lgan elektr zanjir tasvirlangan. Quyida manbadan chiqqan elektr toki kalit, ampermetr, lamha va reostatdan iborat bo`lgan elektr zanjir tasvirlangan. Asboblarning bunday ulanishi ketma-ket ulash deyiladi.




Download 71,47 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish