«Urganch – 2021» reja: I. Kirish

8-rasm. A sinfli kuchaytirgich sхemasi

o‘rtacha tokning maksimal qiymati

(2.3)
formula bo‘yicha, kaskadning FIK
(2.4)
Formula bo‘yicha; kollektorda sochiladigan maksimal quvvat:
(2.5)
formula bo‘yicha aniqlanadi.
Agar manba kuchlanishi noma’lum bo‘lsa, uni quydagicha topish mumkin:
(2.6)
ga ko‘ra tranzistor tipi tanlanadi.
Kop kaskadli kuchaytirgichlar.
Amaliyotda sanoat elektronikasida yuklamaga kerakli signal quvvatini olish uchun bir kaskadli qurilmalarda quvvat yetmaydi. Shu sababli qurilmalarda ko‘p kaskadli kuchaytirgichlar qo‘llaniladi. Ko‘p kaskadli kuchaytirgich deganda, bir nechta alohidagi kuchaytirgich kaskadlar bir-biriga ketma-ket ulangan bo‘ladi. Ko‘p kaskadli kuchaytirgichning blok-sxemasida informatsiyani elektr signalga aylantirgich sifatida mikrofon, antenna, foto diod va hokazolar qo‘llanilishi mumkin.
Ko‘p kaskadli kuchaytirgichning birinchi kaskad mikrofoni kirish qarshiligi bilan moslashtirish uchun va shu bilan birga berilayotgan signalni kuchaytirish uchun kaskadi quvvat kuchaytirgich kaskad bo‘lib, signalning quvvatini kuchaytirish uchun mo‘ljallangan. Blok sxemaning oraliq kaskadlari quvvat kuchaytirgich kaskadining maksimal quvvatini chiqarib berish sharoitini yaratish uchun ularga berilgan signalning kuchlanishini va tokni kuchaytirish uchun mo‘ljallangan. Blok sxemada β₁ va β₂ manfiy yoki musbat teskari aloqa zanjiri.

9-rasm. Ko’p kaskadli kuchaytirgichlar
Ko‘p kaskadli kuchaytirgichlar quyidagi xarakteristikalarga ega:
1)kuchaytirgich elementi bo‘lib tranzistorlar, tunnel diodlar, mikrosxemalar qo‘llanilishi mumkin;
2) ko‘p kaskadli kuchaytirgichlar soni:
- ikkita kaskad;
- uchta kaskad va bir nechta kaskad qo‘llanilishi mumkin;
3) chastota xususiyatiga ko‘ra:
4) past chastotali kuchaytirgichlar;
5) o‘rtahol chastotali kuchaytirgichlar;
6) yuqori chastotali kuchaytirgichlar;
6) sinflar bo‘yicha:
A sinf; B sinf; AB sinf; C sinf; D sinf ishlatilishi mumkin. Misol sifatida maydonli tranzistorda bajarilgan uch kaskadli kuchaytirgichning prinsiðial sxemasini ko‘rib chiqamiz. Bu sxemada VT₁ tranzistori istok qaytargich uslubida yig‘ilgan. Bu kaskad mikrofon qarshiligini kuchaytirgich qarshiligi bilan moslashtiradi.