Uo‘K: 62(075) kbk

«Â» harfi nimani anglatadi?

1. 
   transformator;
   
2. 
   to‘g‘rilagich;
   

4. 
   generator;
   
5. 
   o‘zgartirgich.
   

63. ÂÄM-1001-Ó3 ta’minlash manbayining markirovkasidagi

«M» harfi nimani anglatadi?

1. 
   transformator;
   
2. 
   to‘g‘rilagich;
   

4. 
   generator;
   
5. 
   ko‘p postli.
   

63. Qanday payvandlash manbalari o‘zgarmas tokda payvand- lash yoyining ta’minlash manbayi hisoblanadi?

1. 
   to‘g‘rilagich va transformator;
   
2. 
   generator va transformator;
   

4. 
   to‘g‘rilagich va generator;
   
5. 
   transformator va ossillyator.
   

63. Qanday maqsadlarda ossillyator ishlatiladi?

1. 
   tarmoqda kuchlanishni yoy yonishi uchun kerak bo‘lgan miqdorgacha pasaytirish;
   
2. 
   yoy yonishini osonlashtirish va yoy yonishi davomiyligini ta’minlash;
   

4. 
   payvandlash tokini to‘g‘rilash;
   
5. 
   mexanik energiyani elektr energiyaga o‘zgartirish.
   

63. Qanday maqsadlarda to‘g‘rilagich ishlatiladi?

1. 
   tarmoqda kuchlanishni yoy yonishi uchun kerak bo‘lgan miqdorgacha pasaytirish;
   
2. 
   yoy yonishini osonlashtirish va yoy yonishi davomiyligini ta’minlash;
   

4. 
   tarmoqda kuchlanishni yoy yonishi uchun kerak bo‘lgan miqdorgacha pasaytirish va payvandlash tokini to‘g‘rilash;
   
5. 
   mexanik energiyani elektr energiyaga o‘zgartirish.
   

63. Qanday maqsadlarda transformator ishlatiladi?

1. 
   tarmoqda kuchlanishni yoy yonishi uchun kerak bo‘lgan miqdorgacha pasaytirish;
   
2. 
   yoy yonishini osonlashtirish va yoy yonishi davomiyligini ta’minlash;
   

4. 
   payvandlash tokini to‘g‘rilash;
   
5. 
   mexanik energiyani elektr energiyaga o‘zgartirish.
   

63. Payvandlash transformatori qanday asosiy qismlardan ibo- rat?

1. 
   kuch to‘g‘rilash bloki, birlamchi o‘ram;
   
2. 
   birlamchi o‘ram, ikkilamchi o‘ram, o‘zak;
   

4. 
   kuch to‘g‘rilash bloki, o‘zak;
   
5. 
   rele, birlamchi o‘ram, ikkilamchi o‘ram.
   

63. Qanday materiallardan transformator o‘rami tayyorlanadi?

1. 
   kamugloerodli po‘lat;
   
2. 
   elektrotexnik po‘lat;
   

4. 
   mis;
   
5. 
   titan;
   
6. 
   yuqori uglerodli po‘lat.
   

63. Qanday materiallardan transformator o‘zagi tayyorlanadi?

1. 
   aluminiy;
   
2. 
   elektrotexnik po‘lat;
   

4. 
   mis;
   
5. 
   titan.
   

63. Volt-amper xususiyatning qanday holati yoyli dastakli pay- vandlash uchun to‘g‘ri keladi?

1. 
   keskin ko‘payuvchi;
   
2. 
   sekin ko‘payuvchi;
   

4. 
   qattiq;
   
5. 
   keskin tushuvchi.
   

63. ÒÄ-300 ta’minlash manbayining markirovkasidagi «T» harfi nimani anglatadi?

1. 
   transformator;
   
2. 
   to‘g‘rilagich;
   

4. 
   generator;
   
5. 
   o‘zgartirgich.
   

63. Transformatorda payvandlash toki qanday rostlanadi?

1. 
   tok davriy takrorlanishini o‘zgartirib;
   
2. 
   transformator hajmini o‘zgartirib;
   

4. 
   transformatorning birlamchi va ikkilamchi o‘ramning o‘ramlar sonini seksiyalab;
   
5. 
   transformator quvvatini o‘zgartirib.
   

63. Payvandlash o‘zgartirgichi qanday qismlardan iborat?

1. 
   transformator va kuch to‘g‘rilagich bloki;
   
2. 
   elektryurgizgich va generator;
   

4. 
   elektryurgizgich va transformator;
   
5. 
   elektryurgizgich va ossillyator.
   

63. Ta’minlash manbalarida qanday standart chastotada o‘zgaruvchan tok ishlaydi?

1. 
   10 Hz;
   
2. 
   20 Hz;
   

4. 
   50 Hz;
   
5. 
   100 Hz.
   

63. Transformatorning qanday o‘rami birlamchi deyiladi?

1. 
   iste’molchiga ulanuvchi o‘ram;
   
2. 
   ta’minlovchi tarmoqqa ulanuvchi o‘ram;
   

4. 
   o‘zakka ulanuvchi o‘ram;
   
5. 
   transformatorga ulanuvchi o‘ram.
   

63. Qanday payvand birikmalar texnologiyasi qulay?

1. 
   qiyshiq chiziqli payvand birikmalar qo‘llaniladigan kon- struksiyalar;
   
2. 
   elliptik payvand birikmalar qo‘llaniladigan konstruksiyalar;
   

4. 
   torovid payvand birikmalar qo‘llaniladigan konstruksiyalar;
   
5. 
   to‘g‘ri chiziqli va uzukli payvand birikmalar qo‘llaniladi- gan konstruksiyalar.
   

63. Chizmalarda payvand birikmalar va choklarni belgilash qaysi hujjatlarda ruxsat etilgan?

1. 
   ishchi chizmalarda;
   
2. 
   texnologik xaritalarda;
   

4. 
   tasnifiy ro‘yxatda;
   
5. 
   Davlat standartlarida.
   

63. Ustma-ust birikmaning asosiy afzalliklari nimada?

1. 
   ustma-ust uchun metall sarfi oshadi;
   
2. 
   ikki tomonlama payvandlash zarur;
   

4. 
   boshqa birikmalarga nisbatan payvandlashga tayyorlash ancha oson;
   
5. 
   payvandlashda vaqtning oshishi.
   

63. Fazoda payvand choklar qanday konfiguratsiyalarga ajra- tiladi?

1. 
   to‘g‘ri chiziqli va egri chiziqli;
   
2. 
   uzluksiz va uzlukli;
   

4. 
   bir va ko‘p qavatli;
   
5. 
   ishchi va tutashuvchi.
   

63. Nima qoldiq kuchlanishlarni pasaytirish mexanik usuli hisoblanmaydi?

1. 
   prokovkalash;
   
2. 
   qizdirish;
   

4. 
   prokatlash;
   
5. 
   tebranish.
   

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI

1. 
   Abralov M.A., Dunyashin N.S., Abralov M.M., Ermatov Z.D. Eritib payvandlash texnologiyasi va jihozlari. – T.: Voris, 2007.
   
2. 
   Abralov M.A., Abralov M.M. Payvand birikmalarning defektoskopiyasi. – T.: Talqin, 2007.
   
3. 
   Âèíîãðaäîâ Â.C. Îáîðóäîâaíèå è òåõíîëîãèÿ äóãîâîé aâòîìaòè÷åñêîé è ìåõaíèçèðîâaííîé ñâaðêè. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1997.
   
4. 
   Âîë÷åíêî Â.Í. Êîíòðîëü êa÷åñòâa ñâaðíûõ êîíñòðóêöèé.
   

• 
  Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå, 1986.
  

5. 
   Ãåðañèìåíêî À.È. Îñíîâû ýëåêòðîãaçîñâaðêè. – Ðîñòîâ-ía-Äîíó: Ôåíèêñ, 2004.
   
6. 
   Ãðèãîðüÿíö À.Ã. Îñíîâû ëaçåðíîé îáðaáîòêè ìaòåðèaëîâ. – Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå, 1989.
   
7. 
   Ãëèçìaíåíêî Ä.Ë. Câaðêa è ðåçêa ìåòaëëîâ. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1974.
   
8. 
   Ãóðåâè÷ C.Ì. Cïðaâî÷íèê ïî ñâaðêå öâåòíûõ ìåòaëëîâ. Êèåâ: Íaóêîâa äóìêa. 1981.
   
9. 
   Äóìîâ C.È. Òåõíîëîãèÿ ýëåêòðè÷åñêîé ñâaðêè ïëaâëå- íèåì. – Ë.: Ìaøèíîñòðîåíèå. Ëåíèíãðaäñêîå îòäåëåíèå, 1987.
   
10. 
    Èîôôå È. C., Õaíaïåòîâ Ì.Â. Câaðêa ïîðîøêîâîé ïðîâîëîêîé. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1986.
    

1 . Ëóïa÷åâ Â.Ã. Câaðî÷íûå ðaáîòû. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1998.

12. 
    Êîëãaíîâ Ë.À. Câaðî÷íûå ðaáîòû. – Ì.: «Äaøêîâ è Ê», 2004.
    
13. 
    Êîçóëèí Ì.Ã. Òåõíîëîãèÿ ýëåêòðîøëaêîâîé ñâaðêè â ìaøèíîñòðîåíèè: Ó÷åáíîå ïîñîáèå. Òîëüÿòòè: ÒîëÏÈ, 1994.
    
14. 
    Êóðêèí C. À., Íèêîëaåâ Ã. À. Câaðíûå êîíñòðóêöèè: Òåõíîëîãèÿ èçãîòîâëåíèÿ, ìåõaíèçaöèÿ, aâòîìaòèçaöèÿ è êîíòðîëü êa÷åñòâa â ñâaðî÷íîì ïðîèçâîäñòâå. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1991.
    
15. 
    Êóðêèí C. À., Õîâîâ Â.Ì., Ðûáa÷óê À.Ì. Òåõíîëîãèÿ, ìåõaíèçaöèÿ è aâòîìaòèçaöèÿ ïðîèçâîäñòâa ñâaðíûõ êîíñòðóêöèé. Àòëañ: Ó÷åáíîå ïîñîáèå. – Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå, 1989.
    
16. 
    Ìañëîâ Â.È. Câaðî÷íûå ðaáîòû. – Ì.: Èçäaòåëüñêèé öåíòð «Àêaäåìèÿ», 1999.
    
17. 
    Íèêîëaåâ À.À. Ýëåêòðîãaçîñâaðùèê. – Ðîñòîâ ía Äîíó: Ôåíèêñ, 2000.
    
18. 
    Íèêèôîðîâ Í.È. Cïðaâî÷íèê ãaçîñâaðùèêa è ãaçîðåç÷èêa. – Ì.: Àêaäåìèÿ, 1997.
    
19. 
    Îáîðóäîâaíèå äëÿ äóãîâîé ñâaðêè: Cïðaâî÷íîå ïîñîáèå / Ïîä ðåä. Â.Â. Cìèðíîâa. – Ë.: Ýíåðãîaòîìèçäaò, 1986.
    
20. 
    Ïîäãaåöêèé Â.Â., Ëþáîðåö È.È. Câaðî÷íûå ôëþñû. Êèåâ: Òåõíèêa, 1984.
    
21. 
    Ðûáaêîâ Â.Ì. Äóãîâaÿ è ãaçîâaÿ ñâaðêa. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1986.
    
22. 
    Câaðêa â ìaøèíîñòðîåíèè: Cïðaâî÷íèê â 4-õ ò. – Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå. 1978–1979.
    
23. 
    Câaðêa è ðåçêa â ïðîìûøëåííîì ñòðîèòåëüñòâå. /Á.Ä. Ìaëûøåâ, À.È. Àêóëîâ, Å.Ê. Àëåêñååâ è äð.; Ïîä ðåä. Á.Ä. Ìaëiøåâa. – Ì.: Còðîéèçäaò, 1989.
    
24. 
    Câaðêa è ðåçêa ìaòåðèaëîâ: Ó÷åá. ïîñîáèå/ Ì.Ä. Áaíîâ, Þ.Â. Êaçaêîâ, Ì.Ã. Êîçóëèí è äð.; Ïîä ðåä. Þ.Â. Êaçaêîâa. – Ì.: Èçäaòåëüñêèé öåíòð «Àêaäåìèÿ», 2001.
    
25. 
    Câaðêa è ñâaðèâaåìûå ìaòåðèaëû: Â 3-õ ò. Ò. II. Òåõíîëîãèÿ è îáîðóäîâaíèå. Cïðaâ. èçä./Ïîä. ðåä. Â.Ì. ßìïîëüñêîãî. – Ì.: Èçäaòåëüñòâî ÌÃÒÓ èì. Í.Ý. Áaóìaía, 1998.
    
26. 
    Cïðaâî÷íèê ñâaðùèêa/ Ïîä ðåä. Â.Â. Còåïaíîâa.
    

– Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå, 1982.

12. 
    Còåêëîâ Î.È. Îñíîâû ñâaðî÷íîãî ïðîèçâîäñòâa. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1986.
    
13. 
    Òåõíîëîãèÿ è îáîðóäîâaíèå ñâaðêè ïëaâëåíèåì/ Ã.Ä. Íèêèôîðîâ, Ã.Â. Áîáðîâ, Â.Ì. Íèêèòèí, Â.Â. Äüÿ÷åíêî; Ïîä îáù. ðåä. Ã.Ä. Íèêèôîðîâa. – Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå, 1986.
    
14. 
    Òèòîâ Â.À, Âîëêîâ À.Í., Áðûçãaëèí À.Ã., Ìèëè÷åíêî
    

C.C. Ýëåêòðîäû ïîêðûòûå ìåòaëëè÷åñêèå äëÿ ðó÷íîé äóãîâîé ñâaðêè. Êaòaëîã-ñïðaâî÷íèê. – Êèåâ, 2001.

12. 
    Ôîìèíûõ Â.Ï. Ðó÷íaÿ äóãîâaÿ ñâaðêa. – Ì.: Âûñøaÿ øêîëa, 1986.
    
13. 
    ×åáaí Â.À. Câaðî÷íûå ðaáîòû. – Ðîñòîâ ía Äîíó: Ôåíèêñ, 2004.
    
14. 
    ×åðíûøåâ Ã. Ã. Cïðaâî÷íèê ìîëîäîãî ýëåêòðîñâaðùèêa ïî ðó÷íîé ñâaðêå. – Ì.: Ìaøèíîñòðîåíèå, 1987.
    
15. 
    ×åðíûøåâ Ã.Ã. Câaðî÷íîå äåëî: Câaðêa è ðåçêa ìåòaëëîâ. – Ì.: Àêaäåìèÿ, 2004.
    

MUNDARIJA

Kirish 3

1. 
   bob. ERITIB PAYVANDLASH USULLARI TASNIFI VA MOHIYATI 5
   
   1. 
      Eritib payvandlash mohiyati 5
      
   2. 
      Eritib payvandlash usullari tasnifi 7
      
   3. 
      Yoyli dastakli payvandlash 7
      
   4. 
      Flus ostida payvandlash 8
      
   5. 
      Himoya gazlar muhitida payvandlash 9
      
   6. 
      Elektr-shlak payvandlash 10
      
   7. 
      Lazerli payvandlash 11
      
   8. 
      Plazmali payvandlash 13
      
   9. 
      Elektron-nurli payvandlash 14
      
2. 
   bob. ERITIB PAYVANDLASHDA FIZIKA- METALLURGIK JARAYONLAR 16
   
   1. 
      Elektr yoy 16
      
      1. 
         Payvandlash yoyining fizik mohiyati 16
         
      2. 
         Yoy oralig‘ida gazlarning ionizatsiyalanishi 18
         
      3. 
         Elektronlar emissiyasi 20
         
      4. 
         Payvandlash yoyi haqida asosiy ma’lumotlar 21
         
      5. 
         Magnit maydon va ferromagnit massalarning payvandlash yoyiga ta’siri 29
         
      6. 
         Erigan metalni yoy fazosi orqali o‘tkazish 31
         
      7. 
         Yoyli payvandlashning asosiy ko‘rsatkichlari 34
         
   2. 
      Eritib payvandlashdagi metallurgik jarayonlar 38
      
      1. 
         Payvandlash vannasining hosil bo‘lish shartlari 38
         
      2. 
         Chok metalining gazlar bilan o‘zaro ta’sirlashuvi 39
         
      3. 
         Payvandlash sifatiga oltingugurt va fosforning ta’siri 46
         

2.4.4. Chok metalini legirlash 47

3. 
   Metalning payvandlash vannasida kristallanishi 48
   
   1. 
      Payvandlash vannasi 48
      
   2. 
      Payvandlash vannasi metalining birlamchi kristallanishi 50
      
   3. 
      Termik ta’sir zonasining hosil bo‘lishi va tuzilishi 54
      
   4. 
      Issiq darzlar 56
      
   5. 
      Sovuq darzlar 58
      
1. 
   bob. PAYVAND BIRIKMALAR VA PAYVAND CHOKLARNING ASOSIY TURLARI, ULARNING CHIZMALARDA BELGILANISHI 61
   
   1. 
      Payvand birikmalar va payvand choklarning
      

asosiy turlari 61

2. 
   Payvand birikmalar va payvand choklarning chizmalarda belgilanishi 67
   
1. 
   bob. PAYVANDLASHDA DEFORMATSIYA
   

VA KUCHLANISHLAR 72

1. 
   Deformatsiya, kuchlanishlar va metallarning mexanik xususiyatlari haqida umumiy ma’lumotlar 72
   
2. 
   Kuchlanish va deformatsiyalarning paydo
   

bo‘lish sabablari 77

3. 
   Uchma-uch va tavrli birikmalarni payvandlashdagi deformatsiya va kuchlanish 80
   
4. 
   Payvandlashdagi deformatsiyalar va kuchlanishlarga qarshi kurash usullari 83
   
1. 
   bob. PAYVANDLASH YOYINING TA’MINLASH MANBALARI 87
   
   1. 
      Payvandlash yoyining ta’minlash manbalari haqida umumiy ma’lumot 87
      
   2. 
      Payvandlash transformatorlari 91
      
   3. 
      Payvandlash to‘g‘rilagichlari 98
      
   4. 
      Payvandlash o‘zgartirgichlari va agregatlari 104
      
   5. 
      Ko‘p postli ta’minlash manbalari 109
      
   6. 
      Maxsus ta’minlash manbalari 112
      
   7. 
      Ossillyatorlar va impulsli yoy yondirgichlar 115
      
2. 
   bob. PAYVANDLASHDA ISHLATILADIGAN PAYVANDLASH MATERIALLARI 118
   
   1. 
      Payvandlash materiallari klassifikatsiyasi 118
      
   2. 
      Payvandlash simi 118
      
   3. 
      Kukunli simlar 122
      
   4. 
      Yoy dastakli payvandlash uchun metall
      

qoplamali elektrodlar 125

5. 
   Erimaydigan elektrodlar 145
   
6. 
   Payvandlash fluslari 147
   
7. 
   Himoyalovchi gazlar 155
   
1. 
   bob. YOYLI DASTAKLI PAYVANDLASHNING TEXNOLOGIK XUSUSIYATLARI
   

VA JIHOZLARI 158

1. 
   Yoyli dastakli payvandlash posti jihozlanishi 158
   
2. 
   Qirralarni payvandlashga tayyorlash 164
   
3. 
   Yoyli dastakli payvandlash rejimlari 166
   
4. 
   Yoyli dastakli payvandlash texnikasi 168
   
1. 
   bob. ERITIB QOPLASH TEXNOLOGIYASI 188
   
   1. 
      Eritib qoplash jarayonlarining usullari 188
      
   2. 
      Eritib qoplanadigan materiallar 192
      
   3. 
      Eritib qoplash texnikasi 198
      
2. 
   bob. ERITIB KESISH TEXNOLOGIYASI 202
   
   1. 
      Kesishning yoyli usullari 202
      
   2. 
      Plazmali kesish 205
      
   3. 
      Lazerli kesish 209
      
   4. 
      Suv ostida elektr yoyi vositasida kesish 210
      
3. 
   bob. PO‘LATLARNI PAYVANDLASH TEXNOLOGIYASI 212
   
   1. 
      Po‘latlarning tasnifi 212
      
   2. 
      Po‘latlarning payvandlanuvchanligi 212
      
   3. 
      Uglerodli po‘latlarni payvandlash texnologiyasi 214
      
   4. 
      Kam va o‘rtacha legirlangan po‘latlarni
      

payvandlash texnologiyasi 216

5. 
   Ko‘p legirlangan po‘latlarni payvandlash
   

texnologiyasi 220

11. 
    bob. CHO‘YANLARNI PAYVANDLASH TEXNOLOGIYASI 226
    
    1. 
       Cho‘yanni payvandlash mohiyati 226
       
    2. 
       Qizdirib payvandlash 229
       
    3. 
       Yarimqizdirib payvandlash 230
       
    4. 
       Nikel, mis va murakkab mis-po‘lat elektrodlar
       

bilan sovuqlayin payvandlash 231

5. 
   Shpilka qurilmasi bilan kam uglerodli po‘latlardan tayyorlangan elektrodlar bilan sovuqlayin
   

payvandlash 232

12. 
    bob. RANGLI METALLARNI PAYVANDLASH TEXNOLOGIYASI 234
    
    1. 
       Aluminiy va uning qotishmalarini
       

payvandlash 234

2. 
   Magniy qotishmalarini payvandlash 237
   
3. 
   Titan va uning qotishmalarini payvandlash 240
   
4. 
   Mis va uning qotishmalarini payvandlash 241
   
5. 
   Nikel va uning qotishmalarini payvandlash 248
   
1. 
   bob. PAYVAND KONSTRUKSIYALARNI
   

ISHLAB CHIQARISH TEXNOLOGIYASI 250

1. 
   Payvand konstruksiyalar tasnifi 250
   
2. 
   Payvand konstruksiyalarni ishlab chiqish
   

texnologiyasi 251

3. 
   Tayyorlash ishlab chiqarish texnologiyasi 253
   
4. 
   Yig‘ish-payvandlash ishlab chiqarishi 254
   
5. 
   Panjarali konstruksiyalar va balkalarni payvandlash texnologiyasi 256
   
6. 
   Quvur uzatmalar ishlab chiqish texnologiyasi 262
   
7. 
   Tunukali konstruksiyalarni tayyorlash
   

texnologiyasi 271

14. 
    bob. PAYVAND BIRIKMALARNING
    

NUQSONLARI VA SIFAT NAZORATI 276

1. 
   Payvand birikmalar nuqsonlari va ularni bartaraf
   

etish usullari 276

2. 
   Ishlab chiqarish texnologik jarayonida nazorat 283
   
3. 
   Payvand birikmalarni buzmasdan nazorat
   

qilish usullari 285

1. 
   Choklarni ko‘zdan kechirish va
   

o‘lchamlarini o‘lchash 285

2. 
   Radiatsion defektoskopiya 285
   
3. 
   Ultratovush defektoskopiya 292
   
4. 
   Magnit defektoskopiya 295
   
5. 
   Kapillar defektoskopiya 298
   
6. 
   Oquvchanlik defektoskopiyasi 299
   
1. 
   Buzib nazorat qilish 302
   

1. 
   Payvand birikmalarni metallografik tekshirish 303
   
2. 
   Payvand birikmalarni korroziyaga tekshirish 304
   

15. 
    bob. PAYVANDLASHDA TEXNIKA
    

XAVFSIZLIGI 306

1. 
   Payvandlash ishlab chiqarish sanitar-gigiyenik tavsifnomasi 306
   
2. 
   Yoyli payvandlashda texnika xavfsizligi 307
   
3. 
   Plazma-yoy yordamida kesishda texnika xavfsizligi 313
   
1. 
   bob. PAYVANDLASH VA KESISHNI
   

ME’YORLASH 315

1. 
   Eritib payvandlash usullarini me’yorlash 315
   

TESTLAR 318
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI 337