Uo‘K: 53(072) kbk

Magnetic moment of magnetic dipole
– elektr 
tokining elementar konturi bilan uyushgan (assotsiatsiyalangan) magnit 
dipolining vektor kattaligi bo‘lib, u elektr tokining shu tok o‘tayotgan kontur 
chegaralab turgan sirt yuzasiga ko‘paytmasiga teng, bunda magnit 
momentining yo‘nalishi kontur yuzasiga perpendikulyar yo‘nalgan va tok 
yo‘nalishi bilan o‘ng parma qoidasi bilan bog‘langan. 
2.188. Magnit induksiyasi
- 
Магнитная индукция
- 
Magnetic 
induction
- magnit maydonini tavsiflovchi vektor kattalik bo‘lib, magnit 
maydoni tomonidan zaryadlangan zarrachaga ta’sir qiladigan kuch bilan 
aniqlanadi. 
Eslatma: magnit maydoni induksiyasison jihatidanzaryadlangan zarrachaga magnit 
maydoni tomonidan ta’sir qilayotgan maksimal kuch (
𝐹
) ni shu zarracha zaryadi (
𝑞
) va 
tezligi (
𝑣
) ga ko‘paytmasiga nisbatiga teng, ya’ni: 
𝐵 =
𝐹
𝑞𝑣
, [𝑇];
yo‘nalishi esa kuch va 
tezlik vektorlariga perpendikulyar bo‘lib, o‘ng parmaning buralish yo‘nalishi kuch 
vektori yo‘nalishidan musbat elektr zaryadlarining harakat tezligi vektori yo‘nalishi 
tomonga buralsa, parma ilgarilanma harakati induksiya vektori yo‘nalishini ko‘rsatadi. 
2.189. 
Magnit 
materialning 
to‘yinishi
– 
Насыщениемагнитногоматериала
–
Saturation of the magnetic 
material
–ferromagnit o‘zakka o‘ralgan g‘altak orqali o‘tayotgan elektr toki 
ortib borgan sari tashqi maydon ta’sirida tartibga kelgan elementar 
magnetiklar soni ham ko‘payib boradi. Nihoyat, elektr tokining biror 
qiymatida o‘zak to‘la magnitlanadi. Bundan so‘ng tok qancha ortgani bilan 
umumiy magnit maydoni faqat elektr tokining magnit maydoni hisobiga 
birozgina ko‘payadi, xolos. 
Ferromagnitning to‘la magnitlangan, ya’ni 
undagi barcha elementar magnetiklarning tashqi maydon ta’sirida tartibga 
kelgan holati magnetikning to‘yinishi deyiladi, bu holatni yuzaga keltirgan 

---

66
elektr toki esa to‘yinish elektr toki deb ataladi.
To‘yinish tokidan ferromagnit 
o‘zak hosil qiladigan umumiy magnit maydoni to‘yinish tokining o‘zi hosil 
qila oladigan magnit maydoniga nisbatan bir necha ming, hatto bir necha o‘n 
ming marta kuchli bo‘lishi mumkin.