Uok 398. 21 (575. 172) Qaraqalpaq xaliq ertekleri


  Jalgiz  balam  bar  edi,  sogan  qizindi  sorayin  dep  edim, —  depti. 87



Download 3,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/36
Sana02.01.2022
Hajmi3,43 Mb.
#306892
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   36
Bog'liq
Qaraqalpaq xaliq ertekleri

4
  Jalgiz  balam  bar  edi,  sogan  qizindi  sorayin  dep  edim,
—  depti.
87


Bum  esitken xan  gazeplenip, jallatlarma  garrim  olimshi  etip 
sabawdi  buyiradi.  Olar  garrmi  oltire  uradi.  (jam   siiyretilip, 
uyine  zorga  keledi.  Erteiline  bala  garrmi jane  sarayga jiberedi.
Azanda  garri  saraydin  esiginin  aldm jane  sipirip  atirganda 
wazirler  tutip  alip,  XanmA  aldina  alip  baradi.  Xan,  garrim 
pushtarlap,  qorjinma  tigip  jiberiwge  buyiradi.  Xizmetkerler 
garrmi  pushtarlap,  boleklengen  miishelerin  qorjmga  tigip 
jiberedi.
Bala  garnmn  keliwin  asigishq penen  kiitip,  kempirge:
Apa,  qarap jiber,  atam  kiyatir  ma  eken?  —  deydi.
Kempir  dalaga  shigip  qarasa,  garri  joq,  eshektin  ilstindegi 
qorjmmn  toll  kiyatirganm  koredi.  Bala  sirtqa  shigip,  qorjmdi 
aship  qarasa,  atasimn  boleklengen  miishelerin  koripti.  Sonda 
bala  boleklengen  denege  dem  salgan  eken,  garri  oz  qalpine 
kelip:
л   Qattl  uyqilap  ketippen-aw,  ^  dep  orninan  turgeledi.
Bala  garrmi  erteiline  jane  jiberedi.  Bul  barganda  xanmn 
xizmetkerleri  om  shengeldi  liyip,  listine  otirgizip,  kill  etip,  bir 
qisim  kulin  qorjmga  salip jiberedi.
Bkla  qorjmdagi  bir  qisimday  kuldi  alip,  bir  dem  saladi. 
Garn jane  «Uyqilap  ketippen»  dep  orninan  tunpti.
Bala  sonda  da  pikirinen  qaytpay,  garnga  jalimp,  sarayga 
jane  bir  ret  barip  qaytiwdi  soraydi.
(jam   jane  sarayga  kelip,  omA  aldm  sipiripti.  Xanmn 
jasawillan  om  jane  xanmn  aldina  apanpti.  Xan  wazirleri 
menen  oylasip,  ogan  ormlaniwi  qiym  waziypa  beriwdi 
oylasipti.  Soytip,  xan  garnga:
— 
Qizimdi  balana  alatugm bolsan,  seksen  tulpar  at,  toqsan 
ton  at,  eki  qos  shinar,  bir  bayterek  beresiz,  ^depti.


Garn  liyine  qaytip  kelip,  xannni  aytqanm  balaga  aytadi.
—  Ata,  siz  qiynalman!  Barligm  ozim  tabaman,  —  deydi  de, 
garrim  ertip,  sholge  qaray  ketedi.  Bir  jerlerge  kelgende  bala 
jilanga  aylamp,  gamga:
м   Ata,  sen  usi  jerde  tur,  aldifinan  bir' at  shigar,  som 
jibermey  uslap  tur,  —  deydi.  Bir waqitta,  irasmda  da,  garrmin 
aldinda  bir  at  payda  payda  boladi.  (jam   om  jibermey  uslap 
tura beredi.  Attin keyninen  seksen  tulpar  at,  toqsan ton  at,  eki 
qos  shinar,  bir  bayterek  shigadi.
Bala, akesi  menen  qizdi  alip  qaytiwga sarayga baradi.  Patsha 
omn jilan  ekenin bilip,  qizm bergisi  kelmeydi.  Biraq,  wadesine 
bola  ilajsiz,  qizdi  beriwge  konedi.
Jigit  akesi  ham  xanmn  qizm  alip  liyine  qaytadi.  Uyine 
kelgennen  keyin jigit  qaytadan  adam  qalpine  keledi.
Bir  kiini  jigit  anga  shiqpaqshi  bolip,  keterinde  qizga 
jilannm  kebine  qatti  kozqulaq  boliwdi  tapsmp  ketedi.
Sol  kiini jigittin  uyine  qizdm jeiigesi  qidinp  kelipti.  Jengesi 
qizga:
-f-  Biykesh,  senin  kiiyewinnin jilan  kebi  bar  eken,  som  bir 
korset,  —  dep  qoymaydi.
Qiz  jeiigesiniA  lqlasin  jiga  almay,  oni  arshadan  alip 
jerigesinin  qolina  uslatipti.  Jengesi:
—  Kiiyew balaga usi  keptiii  ne  keregi  bar?  —  dep,  om jamp 
turgan  oshaqqa  taslap  jiberedi.  Sol  waqitta  bayagi jigit  kepter 
bolip  uship  kelip,  «Endi  biz  sizge  joqpiz»  dep,  kozden  gayip 
boladi.  Jigitinen  aynlgan  qiz  jiida  qapa  bohp  jilaydi.  Soytip, 
akesine  barip  kiiyewin  izleytugmm  aytadi.  Temirden  hasa, 
gewish  soqtirip  alip,  qalender  bolip  izlep  kete  beredi.
Birneshe, kiin jol jiirip,  jolda  ushiragan  bir  adamga  basinan 
otkenin  aytip  beripti.  Sonda janagi  kisi  ogan:
89


-4  Usi jerde  bir  gone  tam  bar.  Sogan  kunde  bir  qus  kelip:
—  Seksen  meniA  tulpar  atim,
Sagaginan jinldi.
Toqsan  menin  tori  atim,
Tobiginan jinldi.
Eki  bayterek,  bir  qos  shinar,
Shiqti  menin  jamm-aw,  M  deydi  de  uship  ketedi.  Onda, 
izlegenin  sol  shigar,  qizim,  —  depti.
—  Men  om  qalay  qolga  tiisiremen?  —  deydi  qiz.
-  —  Erten  keshki  waqitta  ol  qus  keler,  sen  sol  gone  tammn 
ishine  kirip,  qolma  bir  kese  pal  alip,  jasirmip  jat,  kundegi 
aytatugin  qosigin  aytip  bolgan  waqitta  qolindagi  paldi  serpip 
jiber,  «zahardi  pal  aladi»  degen,  balam,  ol  qaharinen  qaytip, 
senin  menen  qosilar,fM
4
  depti.
Qiz  omn  aytqan  gone  tamm  tawip  alip,  qiz  qolma  bir  kese 
pal  alip jata  beredi.  Bir  waqitta  bir  qus  kelip:
—  Seksen  menin  tulpar  atim,
Sagaginan jinldi.
Toqsan  menin  ton  atim,
Tobiginan jinldi.
Eki  bayterek,  bir  qos  shinar,
Shiqti  menin jamm-aw, 
dey  bergende,  qiz  paldi  serpip jiberedi.  Sol  waqitta  qus  bayagi 
jigitke  aylamp  qizga:
—   Ele  meni  izlep jurmedin?  —  depti.
Soytip,  ekewi  qosilip  eline  keledi.  Kelse,  bayagi  xan  atasi 
qizi  menen  ktlyew  balasin  izlep  ketetugin  bolip,  oyga  shumip, 
hasasina  siiyengen  eken,  hasasi  jawirnman  otip,  terek  bolip 
kogerip  ketipti.  Balalarmin  qaytip  kelgenin  korip,  quwamp
90


oz  qaddine  kelip,  taxtin  jigitke  beripti.  Olar  lilken  toy  berip, 
hammesi  murat-maqsetine  jetipti.

Download 3,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish