Universitetining pedagogika instituti maktabgacha

Adizova Nodira Baxtiyorovna, 
BuxDU Pedagogika instituti dotsenti 
Nazarova Marjona Xodjiyevna, 
BuxDUPI 1-bosqich magistranti 
 
Annotatsiya: 
Ushbu maqolada ijodiylik tushunchasi, ijodiylikni rivojlantiruvchi topshiriq turlari va 
vazifalari, maktab darslarida ijodiylikni rivojlantiruvchi topshiriqlar haqida fikr va mulohazalar 
yuritilgan. 
Tayanch soʻzlar: 
ijodiylik, rivojlantiruvchi topshiriq, mummo, topshiriq, ta’lim, samaradorlik, 
natija, ishlab chiqish. 
Maktablarda shaxsning ijodiy qobiliyatini rivojlantirishga juda kam e’tibor berib borilmoqda. 
Umumta’lim dasturida kichik maktab oʻquvchilarining ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish koʻzda tutilgan, 
ammo hozirgi paytda san’at bilan bogʻliq oʻrta maktab fanlari deyarli yoʻqligi aniq. Agar xohlasa, bolalar 
ijodiy faoliyat bilan shugʻullanishlari, turli guruhlarga va boʻlimlarga tashrif buyurishlari mumkin. Ammo 
agar ota-onalar bolani rivojlantirishda faol ishtirok etmasalar, qoʻshimcha darslarga borish istagi kamdan- 
kam hollarda paydo boʻladi. 
Oʻquvchilarning ijodiy qobiliyatlarini oshkor qilish 
Agar bolaligidan bolaning ijodiy rivojlanishiga yetarlicha e’tibor berilmagan boʻlsa, unda yoshi 
katta boʻlgan davrda oʻz qobiliyatlarini ochib berish qiyinroq boʻladi. Muammoning sababi shundaki, 
yosh bolalar oʻzlarini ifoda etishda salbiy tajribaga ega boʻlmaydi va oʻzlarining qobiliyatlarini namoyish 
etishdan qoʻrqmaydi. Yoshlik davrida bolalar faqat dunyoni oʻrganishga kirishmoqda. Ota-onalarning 
koʻpchiligida duch keladigan muammo shundaki, bolalar boʻsh vaqtida hech narsa qilishni istamaydi. 
Aksariyat bolalar televizor tomosha qilishni, kompyuter oʻyinlarini oʻynashni afzal koʻradi. Biroq bu 
muammoni ham bartaraf etish mumkin. Albatta, ijodkorlik haqida gap ketganda, bu yondashuv bolaga 
mos boʻlishi kerak. Masalan, bolani kompyuter oʻyinlari yoki multfilm qahramonlarining rasmi bilan 
uyini jihozlashini soʻrang. Shu bilan bir vaqtda televizorni tomosha qilish vaqtini kamaytiring. Cheklovni 
targʻib qilish, bolaning ota-onalariga qarshi norozilik bildirishiga sabab boʻladigan omilni oʻylab koʻring. 
Misol uchun, televizorni ikki soatdan koʻproq vaqt davomida koʻrish mumkin emasligini tushuntirib 
bering. Cheklovni qoplaydigan bolani qiziqarli saboq bilan ta’minlang. 
Ijodkorlik bilan shugʻullanish uchun majburlash munosabatlardagi kelishmovchilikdan tashqari 
hech qanday natija bermaydi. Shuning uchun ota-onalar bolaga qiziqishini orttirishi kerak. Kichikroq 

---

107 
yoshdagi bolalar oʻz ota-onalarini nashr etishni yaxshi koʻradi, bu esa toʻgʻri maqsadlar uchun ishlatilishi 
mumkin.