Universiteti tabiiy fanlar kafedrasi

Muammoli vaziyatni yuzaga keltirish - o‘quv jarayoniga muammoli o‘qitish elementlarini kiritish imkoniyatini byerish.
“Miya hujumi” usuli - muammoni shakllantirish, mashq jarayoni, “miya xujumi” – qo‘yilgan muammoni engish, eng yaxshi g‘oyalarni tanlab olish.
Sel – tog‘ daryolari o‘zanlarida to‘satdan yuzaga keluvchi suv, tog‘ jinslari bo‘laklari aralashmasidan iborat loyqa yoki loy – toshli oqim.
Ofat - katta miqyosdagi tabiat va inson faoliyati natijasida kelib chiqadigan vayronagarchilik, uning oqibatida inson hayoti va sog‘lig‘iga zarar
Zilzila - yer yuzasining tebranishi va titrashi.
Yer ko‘chishi – yer yuzasi bo‘lagining yonbag‘ir bo‘yicha gravitasion kuch ta’sirida surilishi yoki siljishi.
Sel o‘chog‘i - sel vujudga keladigan yoki sodir bo‘lish ehtimoli yuqori bo‘lgan joylar Glyasial sel – muzlik va qorlarining tez erishi natijasida sodir bo‘ladi.
Jalali sel – ko‘p miqdorda yomg‘ir yog‘ishi natijasida paydo bo‘ladi.
Toshqin – daryolar, soylar, dengizlar, ko‘llarda suv sathining keskin ko‘tarilishi oqibatida yuzaga kelib, yer yuzasining katta maydonlarini vaqtincha suv bosishi.
Qor ko‘chkisi - og‘irlik kuchi ostida tog‘ yonbag‘irlarida harakatga kelgan va surilayotgan katta hajmdagi qor massasining o‘pirilishi.
Birinchi tibbiy yordam - shikastlanishlarda, baxtsiz hodisalarda, zaharlanishlarda va kutilmagan kasalliklarda jabrlanuvchining hayoti va salomatligini saqlashga qaratilgan shoshilinch chora- tadbirlar majmuasi.
Gidrotexnik (gidrodinamik) falokat – bu gidrotexnik inshootning yoki uning biror qismini ishdan chiqib buzilishi natijasida boshqarib bo‘lmaydigan juda katta suv massasini bostirib kelishi tufayli vujudga keladigan favqulodda vaziyat.
Gidrodinamik xavfli ob’ektlar – bu suv oqimi bo‘ylab o‘zidan oldingi va o‘zidan keyingi suv sathlarida farq paydo qilib byeradigan inshoot.
Yong‘in – nazorat qilib bo‘lmaydigan hodisa bo‘lib, bebaho moddiy va madaniy boyliklarni bir daqiqada yo‘qqiluvchi ofat, ayniqsa u fuqarolarning joniga kulfat keltiruvchi favqulodda vaziyat.