Universiteti a. A. Pulatov voleybol nazariyasi va

Siljish 
Harakatni bildirmaslik 
Engil qo‘nish 
To‘siq qo‘yish mashqlari mavsum boshlanishidan barvaqtroq boshlash 
kerak. 
Trenerlar hujumga to‘siq qo‘yish boshlanishida to‘siq qo‘yuvchilar o‘z 
qo‘liga to‘pni tegishi, ularni qo‘llarini yozishda muvaffaqiyat hissini sezishga 
imkon yaratishi lozim. 
Uzatilgan to‘p yo‘nalishini kuzatish, keyin hujumchi harakatini ko‘rish 
yanada 
muhimdir. 
Ko‘pchilik 
o‘yinchilar 
buni 
avtomatik 
ravishda 
badaraolmaydilar, siz buning uchun ularga to‘pni kutish va o‘z maydonchasi 
tomonga o‘tkazmaslik chorasini ko‘rishingiz darkor. 
Juftlikda to‘siq qo‘yishda o‘yinchilar kesma qadam tashlashdan (yoki 
yugurishdan) foydalanadi. To‘siq qo‘yuvchi zarba yo‘nalishi tomon buriladi, keyin 
yuguradi. Qisqa oraliqqa siljishda faqat yonlama qadam tashlash talab qilinadi. 
Bunday mashqlar ikki hil turdagi harakatni jamoaviy mashg‘ulotlarda 
ko‘pmartalab takrorlashni biriktirish kerak. Bunda o‘yinchilar vaziyatni o‘qish 

---

456 
(bilish), harakatlanish va samarali to‘siq qo‘yishni o‘zlashtirish imkoniyatiga ega 
bo‘ladi. Esda tuting, to‘siq maydonchada asosiy himoya nuqtasi hisoblanadi! 
To‘pni qabul qilish himoyaning ikkinchi chizig‘i xisoblanadi. Agar to‘siq 
qo‘yuvchilar zich to‘siq qo‘yaolsa unda bunday “devor” maydonchani to‘liq yoki 
to‘pni himoyalangan ikkinchi chiziqdan himoyachilar tomon yo‘llanishiga imkon 
yaratadi. Individual mashqlar ko‘p martalab takrorlanishga undaydi va bu kitob 
juda ko‘p mashqlar variantlarini raqobatli imkoniyat sifatida o‘yinchilarga taklif 
etadi. 
To‘pni qabul qilish past holatda bajariladi, oyoqlar kengroq joylashtiriladi va 
vazn teng taqsimlanadi, og‘irlik markazi biroz oldinda bo‘ladi. Qabul qiluvchilar 
tayanch chegaralarini bilishi va to‘pni tana oldida bo‘lishini xis qilishi kerak. 
Hujumchi zarba berishga tyyor bo‘lgan zahoti, to‘pni qabul qiluvchi ikki oyog‘ini 
bukib, oldinga egib turgan holatda bo‘lishi lozim.Qabul qiluvchi tirsaklarini 
shunday holatga keltiradiki, ularni to‘pning ostida qoldiradi va to‘pni balandga 
ko‘tarish imkoniyatini yaratadi.