Universiteti a. A. Pulatov voleybol nazariyasi va

Nazorat savollari: 
 
1. Yuqori razryadli voleybolchilar bilan mashg‘ulot o‘tkazish qanday 
xususiyatlar bilan farqlanadi? 
2. Terma jamoani tuzish va unda mashg‘ulot o‘tkazish mazmuni qanday 
xususiyatlarga ega? 
3. Yuqori razryadli voleybolchilar va terma jamoalarni tayyorlashda qanday 
tashkiliy va nazorat ishlari amalga oshiriladi? 
XXI BOB. JAMOANI MUSOBAQAGA TAYYORLASH VA UNI O‘YIN 
DAVOMIDA BOSHQARISH 
Musobaqalarda jamoani muvaffaqiyatli ishtirok etish uchun trener (trenerlar) 
avvalom bor o‘z o‘yinchilarning barcha turdagi imkoniyatlaridan kelib chiqqan 
holda va bo‘lajak raqib jamoalar imkoniyatlariga asoslangan holda strategik va 
taktik rejalar ishlab chiqadi. Ushbu rejalar mazmuni jamoa a’zolari (albatta 
o‘yinchilarning o‘yin ixtisosligi – “amplua” ni e’tiborga olgan holda) bilan 
muhokama – tahlil qilinadi.
Jamoani boshqarish musobaqadan avval, musobaqa jarayonida va 
musobaqadan keyingi vaqtlarda amalga oshiriladi. 
Boshqarish jarayoni uch yo‘nalishda olib boriladi: strategik, tezkor va joriy.
Strategik boshqarish –
o‘z jamoasi taktik modelini aniqlash, o‘zgartirishlar 
kiritish raqib jamoa o‘yin modelini o‘yinchilarga tanishtirish va ushbu modelga 
qarshi taktik variantlarni qo‘llash kabi jarayonlarni o‘z ichiga oladi. Bunda, albatta, 
musobaqa o‘tkazish joyi xususiyatlari (maydondan tashqari bo‘shliq zonala 
kengligi, harorat atmosfera bosimi, havo namligi va h) e’tiborga olinadi.
Bundan tashqari rasmiy o‘yinlarni musobaqa Nizomida ko‘rsatilgan 
uchrashuv sikllari o‘rganiladi. Masalan, 3-1-2-1 – ya’ni uch o‘yin kuni va bir kun 
dam olish yoki 4-1-3-1 – ya’ni 4 kun o‘yin – 1 kun dam – 3 kun o‘yin – 1 kun dam 
(boshqacha sikllar ham bo‘lishi mumkin) sikllariga asoslangan holda “mashg‘ulot” 
va “dam olish” tartibini qo‘llash talab qilinadi.

---

394 
Dam olish kunlari, albatta, “profilaktik” mashg‘ulotlar o‘tkaziladi, ish 
qobiliyatini tiklash vositalaridan unumli foydalanish choralari qo‘llaniladi.