Universiteti a. A. Pulatov voleybol nazariyasi va

Ilmiy tavsiyanoma
– bosqich yoki yakunlangan ilmiy ish natijalari, 
ularning tahlili va xulosalari asosida amaliyotga taqdim etiladigan takliflar 
majmuasini o‘z ichiga oladi. Odatda, bunday tavsiyanomalar avval amaliyotga 
tadbiq etiladi, so‘ng ularning ahamiyati va amaliy samarasi tan olingach, rasmiy 
ravishda tasdiqlanadi. 
Ilmiy axborot
– aksariyat hollarda tezkor yig‘ilishlarda, ilmiy rahbar, ilmiy 
xodimlar va amaliyot mutaxassislari oldida ilmiy tadqiqotning borishi yoki 
uning yakuniy natijalari haqida qisqa og‘zaki ma’lumot berish bilan ifodalanadi. 
Referat
– ilmiy ishning ushbu shakli tanlangan ilmiy mavzu doirasidagi 
yoki shu mavzuga bevosita aloqador adabiyotlardan ma’lumotlar to‘plab, ularni 
taqqoslash, tahlil qilish va umumlashtirish orqali o‘rganiladigan muammo 
dolzarbligini isbotlab beruvchi yozma fikr-mulohazalardan iborat bo‘ladi. 
Ilmiy hisobot
– to‘liq yakunlangan ilmiy tadqiqot yoki uning ayrim qismi 
bo‘yicha olingan natijalarning atroflicha tahlili va xulosalarini aks ettiruvchi 
ilmiy ish bo‘lib, yozma ravishda ilmiy ma’muriyatga taqdim qilish uchun tay-
yorlanadi. Ilmiy hisobot fan va texnika bo‘yicha davlat ma’muriyati tomonidan 
belgilangan talablar asosida ishlab chiqiladi hamda dissertatsiyalar kabi barcha 
bo‘lim, bob va bandlar matnini o‘z ichiga oladi. 
Ilmiy qo‘llanma
– ko‘p yillik ilmiy-tadqiqot natijalari va xulosalariga 
asoslangan holda yaratiladi. Ilmiy qo‘llanma turli mavzularga oid masalalar 
mohiyati, nazariy asoslari, ularni o‘rganish uslubiyati va vositalarini yoritib 
berishga qaratiladi. Masalan, sport tayyorgarligining turli davr va bosqichlarida 

---

384 
o‘quv-trenirovka mashg‘ulotlarining ilmiy-uslubiy asoslari ochib berilishi 
mumkin. 
Diplom ishi, magistrlik, nomzodlik va doktorlik dissertatsiyalari
– 
jismoniy tarbiya va sport sohasida muayyan dolzarb mavzuni ilmiy tadqiqot 
asosida chuqur hamda atroflicha ochib berishga qaratiladi. Ushbu ilmiy ishlar 
o‘zinig maqsad va vazifalari ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati va tavsiyalari, 
asoslangan xulosalariga ega bo‘lishi lozim. 
Monografiya
– ko‘p yillik ilmiy-tadqiqot va izlanishlar natijalari asosida 
ishlab chiqiladigan va kitob shaklida nashr qilinadigan yirik ilmiy ish mahsuli.