Umurtqalilar zoologiyasi

34-rasm.  Suyakli  baliqlar  umurtqa  pog'onasi  dum 
boiimining  uzunasiga  kesimi:
1-reduksiyalangan  xorda,  2-um urtqa  tanasi,  3-ustki  yoy,  4-ustki  ostist  o ‘sim ta, 
5-orqa  m iya  kanali,  6-pastki  yoy,  7-pastki  ostist  o ‘sim ta,  8-gemal  kanal.
Tana boiim i umurtqa tanasining (35-rasm) ko'ndalang ke­
simi  yumaloq  boiib,  uning  yon  tomonlaridan  yonbosh 
o'simtalar  chiqadi.  Bu o'simtalarga  tana bo'shlig'ining ustki 
tomondangina  emas,  balki  yon  va  qisman  qorin  tomondan 
ham o'rab turuvchi qilichsimon qayrilgan qovurg'alar birika­
di.  Umurtqalarning ustki  qismidan ustki yoylar chiqib,  ular 
ustki qiltanoq o'simtalar bilan qo'shiladi. Ustki yoylardan hosil 
boigan kanalda orqa miya joylashgan. Dum boiimi umurtqa­
larining  ham  tana  va  yoy  qismlari  boiadi.  Biroq  ularning 
ko'ndalang  o'simtalari pastga joylashib, pastki yoylami hosil 
qiladi  va  ostki  qiltanoq  o'simtalari  bilan  qo'shiladi.  Ostki 
yoylardan hosil boigan kanal gemal kanal deb ataladi, unda 
dum arteriya va venalari joylashgan. Bundan tashqari, zog'ora 
baliqda ko'pchilik suyakli baliqlarda bo'lgani kabi yon tomo­
nidan  har qaysi qovurg'aga muskullarga o'rnashgan ingichka 
muskul suyakchasi kelib qo'shiladi,  bu suyakchalar qiltanoq- 
lar  deb  ataladi.
Suyakli  baliqlarning  miya  qutisi.  Suyakli  baliqlarning 
bosh skeleti ham akulalarning bosh skeleti singari ikkita asosiy
62
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

boiimga: