Umurtqalilar zoologiyasi

Suzgich qanotlar skeleti. 
Juft suzgich qanotlar baliq- 
ning ko'kragida va qomida joylashgan. Ko‘krak juft suzgichi- 
ning yelka kamari (39-rasm) tanada tayanch vazifasini bajara- 
di. Yelka kamari barcha suyakli baliqlarda kuchli reduksiya- 
langan birlamchi yelka kamaridan, ya’ni ikkita kichkina xon- 
dral - 
kurak
va uning ostida joylashgan 
korakoid 
suyak- 
lardan iborat. Kurak suyagi ko‘krak erkin suzgich qanotining 
ichki skeleti — radialiyalar kelib qo‘shiladigan yerda joylash- 
gan boiib, uning o'rtasida teshigi bor. Ikkilamchi kamar esa 
juda kuchli rivojlangan boiib, miya qutisi bilan birikadi. U 
bir nechta suyakchalar zanjiridan tashkil topgan, chunonchi, 
shu suyaklarning eng kattasi kleytrum suyagi pastki uchi orqa-
li birlamchi kamar elementlari (kurak va korakoid) bilan 
mustahkam birikadi va uning ustki uchiga kleytrum usti su- 
yagi qo'shiladi. Bu suyak esa o'z navbatida 
ensaning tugal- 
lanish joyi 
va 
ensa usti 
suyaklari bilan qo'shiladi. Yelka 
kamari bu suyaklar orqali miya qutisining ensa boiimiga biri- 
kadi. 
39-rasm. Zog'ora baliqning yelka 
kamari va ko'krak suzgich qanot- 
larining skeleti: 
l - k u r a k su y a g i, 2 - k o r a k o id , 3 - 
kleytrum, 4-kleytrum usti suyagi, 5-orqa ensa 
suyagi, 6-orqa o ‘mrov suyagi, 7-radialiya- lar, 8-
teri suyak shu’lalar. 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
Ko'krak erkin suzgich qanotining ichki skeleti faqat bir 
qator mayda kurakdan va qisman korakoiddan boshlanadigan 
radialiyalardan iborat. Bu radialiyalarga suzgich qanot palla- 
sida joylashgan va bo'g'imlardan tashkil topgan teri suyak 
shu’lalari bevosita birikadi. Akulalar ko'krak suzgichidagi 
bazaliy elementlari suyakli baliqlarda reduksiyalangan. Erkin 
suzgich qanotlaming bu elementlari suyakli baliqlarda o'zining 
tayanch funksiyasini yo'qotgan va bu funksiyani birlamchi 
kamar elementlar (kurak, korakoid) bajaradi. 
Chanoq kamari 
bir-biri bilan qo'shilib ketgan bir juft 
uchburchak suyak plastinkadan iborat (40-rasm). Ular qorin 
devori muskuhda joylashib, umurtqa pog'onasi bilan bog'langan 
emas. Chanoq kamarining yon tomonlariga qorin suzgich qa- 
notlari birikadi. Kamarga suzgich qanot pallalari teri suyak 
shu’lalari orqali birikadi. Suyakli baliqlarning qorin suzgi- 
chida radialiya hamda bazaliy elementlari reduksiyalangan. 
Suyakli baliqlar qorin suzgichining funksiyasi cheklanganligi 
sababli ularning tuzilishi soddalashgan.