Umurtqalilar

burun teshiklari yoki xoanalar joylashgan. Tanglay-kvadrat tog'ayi ko'z kosasining oldingi yon va qisman orqa devorini
qoplaydi. Tanglay-kvadrat tog'ayining oldingi uchini ko'ndalang joylashgan qoplagich tanglay suyagi qoplaydi va bu suyak dimog' suyaklari bilan parasfenoidni bir-biridan ajratib turadi.
Tanglay-kvadrat tog'ayining qolgan qismi esa qoplagich qa­ notsimon suyak bilan qoplangan. Baqalarda kvadrat suyagi taraqqiy etmagan.
Endi bosh skeletini yonbosh tomonidan ko'rib chiqamiz.
Miya qutisi ko'z boiimining oldingi qismi halqasimon pona- hidlov suyagi bilan o'ralgan. Bu suyak suyakli baliqlarning ko‘z-ponasimon suyagiga gomologdir. Hid bilish ponasimon


suyakning orqasidan to oldingi quloq suyagiga qadar bo'lgan joyda miya qutisining yon devorida tog'ayligicha saqlanib qolgan.
Umurtqa pog‘onasi. Baqaning umurtqa pog'onasi to'liq
suyaklashgan, faqat to'qqizta umurtqadan tashkil topgan bo'lib, to'rt bo'lim: bo‘yin, tana, dumg'aza va dumga bo'linadi (57-rasm).


2


57-rasm. Baqaning o‘q skeleti va chanoq kamari (ustki tomondan ko‘rinishi):
1-bo‘yin umurtqasi, 2-tana umurtqalari, 3 -dum g‘aza u m u r tq a s i , 4 - u r o s t i l ( qo ‘ s h i l ib k e tg a n du m umurtqalari), 5 -chanoq kamari, 6 -quym ich kosasi.

Barcha amfibiyalardagi singari baqaning ham bo'yin bo'limida faqat bitta umurtqa bor. Bu umurtqa ko'ndalang va oldingi qo'shiluv o'simtalarining bo'lishi bilan tana umurtqasi- dan farq qiladi. Oldingi tomonidagi ikkita qo'shiluv chuqur­ chasi yordamida umurtqa bosh skeletiga birikadi.