II.Bob.Ta’lim jarayonida kommunikativ kompetensiyani rivojlantirishda texnologiyalardan foydalanish.
2.1. Ta’lim muassasalarida innovatsion texnologiyalar va multimediya vositalaridan foydalanish imkoniyatlari.
Kuzatishlar davomida fransuz tili nutq kompetensiyalarini o’qitishda multimedia vositalaridan foydalanishning afzalliklari bir qancha ekanligiga ishonch hosil qildik. Lekin yana shuni ham aytish kerakki, multimedia vositalari orqali til kompetensiyalarini o’qitish davomida ba’zi kamchiliklar borligiga ham guvoh bo’lish mumkin. Multimedia vositalaridan fransuz tilini o’qitishda qo’shimcha vosita o’rnida foydalanish o’rniga, ba’zi o’qituvchilarimiz darsning boshidan oxirigacha foydalanayotganliklari ularning darsdagi dominantligini kamaytirib qo’ymoqda. Agar o’qituvchilar dars davomida butunlay texnologiyaga bog’lanib qolsalar ular “texnika yordamchisi” ga aylanib qoladilar va o’zlarining talabalar oldidagi til o’rgatish maqsadlari va ro’llarini yo’qotib qo’yadilar. Bundan tashqari multimedia vositalaridan ko’p foydalanish darsda ayrim an’anaviy metodlardan foydalanish afzalliklarini unutishga olib kelishi mumkin. Shuning uchun ham o’qituvchilar multimedia vositalaridan yordamchi vosita sifatida foydalanishlari kerak, uni asosiy vositaga aylantirish mumkin emas. Fransuz tili darslarini kuzatar ekanmiz o'quvchi va o'quvchi, talaba va o’qituvchi o’rtasidagi muloqot juda ham kam ekanligini aniqladik. Odatda, o’qituvchilar talabalarga so’zlarni to’g’ri talaffuz qilishni, gap tuzishni, fikrlarni jamlashni, shuningdek og’zaki va yozma nutq kompetensiyalarini o’rgatishadi.Innovatsion ta'lim texnologiyalari - bu ta'lim jarayonining o'zgartirishni nazorat qilish va ijtimoiy-iqtisodiy vaziyatning hozirgi tendentsiyalari eng mos ta'lim texnologiyalari uchun shartni qo'llash uchun yangi vositalar va imkoniyatlarni qandaydir yoki sifatni yaxshilashni o'z ichiga olgan ta'lim. Innovatsiyalar ta'lim jarayonida ham rivojlanadi. O'quv jarayonida talabalarning nazariy va amaliy bilimlarini rivojlantirish bo'yicha amalga oshirish, ularni innovatsiyalar bilan bog'lash mumkin.Birinchi navbatda innovatsion ta'lim jarayoni qanaqa komponentlarga egaligini ko'rib asoslab chiqadigan, innovatsion ta'lim texnologiyalari uchta asosiy komponentga asoslanadi:
1. Zamonaviy, yaxshi kuch tarkibi, uning asosi tadbirkorlik faoliyatining hozirgi voqe javob beradigan kasbiy faoliyatidagi vakolatlardir. mazmuni zamonaviy aloqa orqali uzatiladigan turli multimedia materiallarini o'z oladi.
2. O'qitishda zamonaviy, innovatsion usullarni qo'llash. Bunday usullar bolajak professionalning kompetensiyalarini kuzatishga, o'quvchilarni faol o'quv va amaliy faoliyatga jalb etishga, o'quv jarayoniga yordam ko'rsatishga yo'naltirilgan bo'lishi kerak. O'quv dasturlarini pass assimilyatsiya qilish bartaraf qilish.
3. Ta'lim jarayonida zamonaviy infratuzilmaning harakati. U ta'limning yangi qo'llanilishi va usullarini, asos, masofaviy ta'limni yaratishga yordam beradigan axborot, texnologiya, tashkiliy va aloqa qismlariga kerak.Multimedia texnologiyalari turli xil o'rganish usullari to'plamidir: Matnlar, grafik tasvirlar, musiqa, video va animatsiya interfaol rejimda. Yangi o'quv muhiti yaratadi qo'shimcha xususiyatlar o'quvchilarning ijodini rivojlantirish uchun ularning qiziqishini rag'batlantiradi, bu esa o'quv faoliyatiga qiziqish uyg'otadi.Zamonaviy multimedia dasturlari - bu aqliy mehnat sharoitlarini optimallashtirishning samarali vositasidir. Fransuz tili sinflarida kompyuter o'quv dasturlari bilan ishlash shakllari, lug'atni o'rganish, talaffuzni, monologik va dialogik nutqni ishlab chiqish, o'quv maktubi, grammatika mashg'ulotlarini rivojlantirish. Fransuz sinflarida bizInternet-materiallardan foydalangan holda bir qator didaktik vazifalarni hal qilishimiz mumkin, to'ldirishimiz mumkin ,so'z boyligi o'quvchilar va o'quv ko'nikmalari va ko'nikmalarini o'rganish; yozma nutq qobiliyatini oshirish; fransuz tilini o'rganish uchun barqaror turtki yaratish demakdir. Talabalar uchun multimedia texnologiyalari bu dunyo bo'yicha g'oyalarini kengaytiradigan usuldir. Multimedia texnologiyalaridan foydalanish tayyor hodisalar va ob'ektlar haqida ko'proq va aniqroq ma'lumotlarni taqdim etadi. Bu o'rganilish sifatini yaxshilaydi, o'quvchilarning kognorlik manfaatlarini qondirish va rivojlantirishga imkon beradi, o'rganishni ko'zda tutayapti, bu bizga kompyutersiz ishlatilishi mumkin emas. Maktab o'quvchilarining ishi tobora kuchayib boradi, bu esa o'quv materiallarini o'rganish tezligini oshirishga va sinfdagi mustaqil ish hajmini oshirishga imkon beradi.Multimedia texnologiyalaridan samarali foydalanish uchun ijtimoiy va kognitiv faoliyatning talabaning asosiy shaxsiy xususiyatlari sifatida ijtimoiy va kognitiv faoliyatni shakllantirish uchun bunday shart-sharoitlarni yaratish kerak. Dasturlar maktab o'quvchilarining mustaqilligini rivojlantirish uchun dialog bo'lishi kerak.Shuni ta'kidlash kerakki, multimedia texnologiyalaridan foydalanish o'qituvchisiz jiddiy pedagogik ta'sirni ta'minlay olmaydi, chunki bu texnologiyalar faqatgina salohiyat - bu o'qituvchilarning samaradorligiga bog'liq ba'zi pedagogik maqsadlarga erishish uchun ulardan foydalanishga bog'liq.Zamonaviylik kundalik muloqotda amaliy mashg'ulotlar uchun amaliy ishlarni o'rganish uchun ko'proq va yuqori talablar. Bugun biz bemalol aytishimiz mumkinki, fransuz tilini o'rganishda bunday innovatsion yondashuvlar: multimedia, kompyuter, axborot texnologiyalari an'anaviy o'rganish usullaridan katta afzalliklarga ega. Ular sizga turli xil nutq faoliyatini o'rgatish va ularni turli kombinatsiyalarda birlashtirishga imkon beradi; aloqa holatlarini yaratishda yordam berish, til va nutq harakatlarini avtomatlashtirish; Ular individual yondashuvni amalga oshirishga va talabaning mustaqil ishini faollashtirishga hissa qo'shadi.Ta'lim o'quv jarayoniga innovatsion ta'lim texnologiyalarini qo'llash o'z oldida quyidagilarni vazifa qilib qo'yadi:
1.Ta'lim muassasalari o'quv jarayonida innovatsion ta'lim texnologiyalarni joriy etish zaruratini o'rganish;
2.Zamonaviy ta'lim texnologiyalari bo'yicha ilg'or xorijiy tajribalarni o'rganish va maqbul texnologiyalarni tanlash;
3.Innovatsion ta'lim texnologiyalarni o'quv jarayoniga tadbiq etishning zaruriy shartlarini belgilash;
4.Innovatsion ta'lim texnologiyalari turlari va shakllarini ta'lim jarayoniga fan xususiyatidan kelib chiqqan holda qo'llash va foydalanish holatini tahlil qilish;
Do'stlaringiz bilan baham: |