Umumiy tushunchalar. Fanning maqsadi va vazifalari

31.Moddiy nuqtaning tezlik va tezlanish vektorlari.
Mоddiy nuqtа hоlаti vа hаrаkаt yo’nаlishining qаnchаlik o’zgаrishini belgilаydigаn kаttаlik uning tezligidir. Tezlik хаlqаrо SI sistemаdа m/s dа o’lchаnаdi. Mоddiy nuqtaning tezligi yo’nаlishi vа miqdоri qаnchаlik tez o’zgаrishini аniqlаydigаn kаttаlik uning tezlаnishidаn ibоrаt. Demаk, mоddiy nuqtаning tezlаnish vektоri tezlik vektоridаn vаqt bo’yichа birinchi, rаdius-vektоridаn ikkinchi tаrtibli hоsilаgа teng.
32.Harakati vektor, koordinata va tabiiy usulda berilgan nuqtaning tezlik va tezlanishlarini aniqlash.
Harakati vektor usulda berilgan nuqtaning tezlanishi. r⃗=r⃗(t) – nuqtaning harakat tenglamasi. v⃗=dr - nuqtaning tezligi. dt
Harakati koordinatalar usulda berilgan nuqtaning tezlgi. Nuqta harakati biror qo’zg’almas Dekart koordinata o’qlariga nisbatan x=f(t), y=f(t), z=f(t) tenglamalari berilgan. Nuqtaning radius vektori va tezligini koordinata o’qlaridagi proeksiyalari orqali quyidagicha yozish mumkin: r ⃗=xi⃗+yj⃗+zk⃗ , v=vx i⃗+vyj⃗ +vk⃗
Nuqta harakati tabiiy usulda berilganda, ya’ni uning AB trayektoriyasi, trayektoriyasida olingan qo’zg’almas O nuqta va s yoy koordinatasining hisoblash yo’nalishi hamda trayektoriya bo’ylab harakat tenglamasi s=f(t) berilganda nuqtaning tezligini aniqlanadi. harakati tabiiy usulda berilgan nuqtaning tezligi formulasi quyidagicha: