Umumiy tilshunoslik fanidan seminar topshiriqlari(1 mavzudan 10 mavzugacha) Guruh: 402 Talaba: Ruzimova Shahzoda

Vaqtinchalik bir muddatlik

Mubtado	Subject	Субьект	Gap egasi
Xabar	Message	сообщение	Darak yangilik
Ismun	Name	Название	Nom
Fe’lun	Verb	Глагол
Harfun	Letter	Буква	Harf tovush
“At tuhfatuz zakiyatu fil lug‘atit turkiya”

2-3 MAVZULAR:
O‘RTA ASRLARDA YEVROPA VA ARAB TILSHUNOSLIGI.
O`RTA OSIYODA TILSHUNOSLIKNING RIVOJLANISHI

REJA:
1. O‘rta asrlarda Yevropa tilshunosligi.
2. Arab tilshunosligi.
3. O’rta Osiyo tilshunosligi
O`rta Osiyoda tilshunoslik

……
(“Muhokamat ul-lug`atayn”)





O`rta Osiyoda tilshunoslik namoyondalari





……
(“Saydana”)



……
(“Kitobi al-milh fin-nahv”, “Kitob lisonul arab”, “Asbobi xudut al xuruf”)


1-TOPSHIRIQ. QUYIDAGI SAVOLLARGA JAVOB BERING

15. 
    O’rta asrlar qaysi davrlarni o’z ichiga oladi va nima uchun bu davr turg’unlik davri deb yuritiladi?
    

O'rta asrlar V asrdan IV asrgaca bo'lgan davrlarni o'z iciga oladi va bu davrda katolik cherkovining tazyiqi ilm fanning o'sishiga to'sqinlik qilgani uchun ham turg'unlik davri deyilgan.

16. 
    Nima uchun lotin tili o’rta asrlar Yevropasining asosiy tili hisoblanadi?
    

Chunki Lotin tilida davlat hujjatlari tuzilar,ilmiy va badiiy asarlar yozilar,katolik cherkovidagi diniy jarayonlar amalga oshirilar edi.

17. 
    Arab tilshunosligining paydo bo’lishiga nima sabab bo’ldi?
    

Arab xalifalogi tashkil topgandan so'ng eski yodgorliklar va Qur'on tili bilan jonli arab tili orasida farqlar yuzaga kelib arab olimlari buni oydinlatishga kirishdilar.

18. 
    Arab tilshunosligining dastlabki markazlari qayer?
    

Iroqning Basra va Kufa shaharlari

19. 
    Amir bin Usmon Sibavayxiy kim?
    

Xalil Al Farxodiyning shogirdi,fors basralik arab tilshunosi va “ Al-kitob" asari muallifi.Kitobida barcha tilshunoslarning fikrlarini umumlashtirgan.

20. 
    Arab leksikografiyasida lug’atlar mazmunan nechta guruhga bo’linadi?
    

6 guruh.

21. 
    Arab tilida o’zak nechta undoshdan iborat bo’ladi va u nima deb ataladi?
    

3 bazan esa 4 undoshdan iborat bo'ladi va undoshlar orasidagi unlilar almashib fleksiya yuz beradi

22. 
    “At-tuhfatuz zakiyatu filug’atit turkiya” qanday asar?
    

Qipchoq shevasining lug'at tarkibi va grammatik qurilishi,til va jamiyat masalasi ham kirish qismida yoritilgan.

23. 
    Arab tilshunosligida nechta so’z turkumi farqlanadi?
    

3 ta

24. 
    Abu Nasr Farobiy kim va uning qaysi asarida lisoniy muammolar tadqiq qilinadi?
    

O'rta Sharq mutaffakkiri,riyozot,falakiyot,tabobat,musiqa,falsafa,tilshunoslik va adabiyotshunoslik sohalarida asarlar yozgan qomusiy bilim egasi.”Fanlar tasnifi haqidagi so'z asarida lisoniy muammolarni tadqiq qilgan.

25. 
    Abu Ali ibn Sino kim va uning qaysi asarida tovush haqida fikr yuritiladi?
    

Buyuk tib olimi,qomusiy bilim egasi va sharq-g'arbda tanilgan O'rta asr olimi.”Asbob" asarida tovush haqida fikr yuritilgan.

26. 
    Mahmud Zamaxshariyning tilshunoslikka oid qanday asarlarini bilasiz?
    

“Al Mufassal",” Al muhojat bil masoil an-naxviya",Al unmuzaj fin-naxvi",” Samiym Ul-arabiya" “Al mufrad val muallifin naqvi" “Diyvonut tamoyil" .

27. 
    Mirzo Mehdixon kim va uning leksikografiyaga oid qanday asari mavjud?
    

Alisher Navoiy ilmiy adabiy merosini o'rgangan Nodirshoxning kotibi 1760 yilda leksikografiyaga oid “ Sangloh" asari muallifi.

28. 
    Alisher Navoiy “Muhokamat-ul lug’atayn” asarida qaysi tillarga qiyosiy baho beradi?
    

Turkiy tillarga mansub O'zbek tili,Hind Ovrupa tillarining Eroniy tarmog'idan fors-tojik tili.