Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

102

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

1. Matematika o‘quvchiga muammoni o‘qish, tushunish va tahlil qilish mahorati bilan 

yechimini  topishga  yordam  beradi.  Ushbu  ko‘nikmalarning  barchasi  dasturlash  va 

umuman informatika sohasi uchun juda muhimdir.  

2.  Matematika  algoritmlardan qanday  foydalanishni o‘rgatadi. Algoritm  -  bu  umuman 

informatika va texnologiya sohasida, dasturlashda keng tarqalgan atama. U har qanday 

dastur  yoki  dastur  yaratilishi  va  amalga  oshirilishi  kerak  bo‘lgan  asosni  ta’minlaydi. 

Garchi ko‘pchilik bu atamani birinchi marta kompyuter fanlari sinfida uchratsa-da, aslida 

esa 

ularga 

algoritm 

atamasi 

matematik 

sinfida 

tanishtirilgan.  

7  +  x  =  10  kabi  oddiy  tenglama  algoritm  ekanligini  bilasizmi?  Bunday  sodda 

tenglamalardan  o‘quvchilar  keyinchalik  kompyuter  fanida  murakkab  algoritmlar  bilan 

tanishadilar.  

3. Matematika o‘quvchilarga tahlil qilish ko‘nikmalarini beradi. Kodlash (dasturlash) bir 

tomonlama jarayon emas. Siz nimani yozganizni va uning to‘g‘riligini tekshirish uchun 

qaytib orqaga kelishingiz kerak. Buning sababi, siz kodlashda bitta yoki bir nechta xatoga 

yo‘l qo‘ygan bo‘lishingiz mumkin. Matematika sohasida o‘quvchilar odatda o‘z ishlarini 

tahlil  qilishga  majbur  bo‘ladilar.  Bergan  javoblaringiz  har  doim  ham  to‘g‘ri 

bo‘lavermaydi. Siz qaytib kelib, formulani va ishlatilgan raqamlarni tekshirishingiz kerak 

va oxirgi javobingizni topishdan oldin xato yoki xatolarni tuzatasiz. Boshqacha aytganda, 

matematika o‘quvchilarni xatolarni aniqlash va tuzatish vazifalariga tayyorlaydi. Ushbu 

ishni avtomatik ravishda bajaradigan vositalar mavjud bo‘lsa ham, o‘quvchilar bu ishni 

astoydil bajarishga intilishadi.  

4.  Informatika  juda  ko‘p  matematikaga  ega.  Yuqoridagi  ko‘nikmalardan  tashqari,  siz 

kompyuter fanlarida ham juda ko‘p matematikaga narsalarga duch kelasiz. Bu yerda siz 

kompyuter  orqali  haqiqiy  hayotdagi  muammolarni  hal  qilish  uchun  matematik 

bilimlardan  foydalanishingiz  talab  qilinadi.  Matematika  darslariga  hech  qachon  jiddiy 

yondashmasangiz,  holingizga  voy.  Masalan,  o‘z-o‘zidan  boshqariladigan  mashinani 

boshqarish dasturini  tuzishda  juda  ko‘p  matematik  tenglamalar  va  formulalar  mavjud. 

Agar  sizning  matematik  bilimlaringiz  yaxshi  bo‘lmasa,  bunday  dasturlarni  yozish  siz 

uchun juda qiyin bo‘ladi.  

5. Diskret matematika - bu kompyuter fanining asosi. Diskret matematika dasturlash va 

informatika  fanlarini  o‘rganish  uchun  mustahkam  asos  yaratadi.  Ya’ni  u  dasturlashda 

foydalanadigan  algoritmlar,  hisoblash  va  turli  murakkabliklar  to‘g‘risida  chuqur 

bilimlarni beradi.  

Kimdadir savol tug‘ilishi mumkin:  

-  matematikani yaxshi bilmagan insondan yaxshi dasturchi chiqadimi?  

Javob:  

-  matematikani yaxshi bilmagan insondan yaxshi dasturchi chiqishi mumkin. Biroq 

shuni  bilish  lozimki,  agar  dasturchining  matematik  bilimlari  qanchalik  chuqur 

bo‘lsa,  uning  dasturi  ham  shunchalik  mukammal  bo‘ladi,  yengil  ishlaydi. 

---