Umumiy o‘rta ta'lim maktablarining 4- sinfi uchun darslik

Bo‘lamiz: 418 nioldin 10 ga, keyin hosil bo‘l- gan sonni (41 ni) 6 ga bo‘lamiz. 6 hosil bo‘- ladi.

Ko‘paytiramiz: 6 ni 60 ga, 360 hosil bo‘ladi.



Ayiramiz: 360 ni 418 dan. 58 qoladi. 58 - bu qoldiq.

Qoldiqnibo‘luvchibilantaqqoslaymiz: 58 kichik 60 dan.

Demak, bo‘lish to‘g‘ri bajarilgan.

Javobni o‘qiymiz: bo‘linma 6, qoldiq 58.

Tekshirish: 58 < 60, 6 • 60 + 58 = 418.

2.

2510 ni 600 ga qanday bo‘lganingizni yozuvga qarab tushuntiring.

3. Qoldiqli bo‘lishni bajaring:

157:30 174:50 670:300

1900: 600

4. „Neksiya“ avtomobili 100 km yo‘lga 8 l benzin sarflaydi. U 400 km yo‘lga necha litr benzin sarflaydi?



8 l

100 km

I

400 km

. 5. Umumiy yuzi 1 750 m² bo‘lgan ikkita yer may- doniga mevali daraxtlar ekildi. Bir maydonga 20 tup va ikkinchi maydonga 30 tup daraxt ekildi. Agar har bir daraxtga bir xil o‘lchamda yer ajratilgan bo‘lsa, har qaysi maydonning yuzini toping.

6. 167 004 + 320^3 : 4

7 720 : 8 • 30

910 000 - 548^2 : 8

2 682 : 9 • 60

1.



1) 5520:80 bo‘lish qanday bajarilganini ko‘rib



552 o‘nlik - birinchi to‘liqsiz bo‘linuvchi.

Demak, bo‘linmada o‘nliklar va birliklar, ya'ni 2 ta raqam bo‘ladi.

Bo‘lamiz: 552 ni 80 ga. Buning uchun 55 ni 8 ga bo‘lamiz, 6 chiqadi — bo‘linmada shun- cha o‘nlik bo‘ladi.

Ko‘paytiramiz: 80 ni 6 ga, 480 chiqadi —

shuncha o‘nlikni bo‘ldik.

Ayiramiz: 480 ni 552 dan, 72 chiqadi —

shuncha o‘nlik bo‘linmadi.

Qoldiqni bo‘luvchi bilan taqqoslaymiz: 80 dan kichik o‘nliklar qoldi (72 < 80).

720 birlik - ikkinchi to‘liqsiz bo‘linuvchi.