Umumiy o'rta ta’lim makt4&larining 3- sinfi uchun пАЫгЫк

Birlikdagi otlar: ...

Ko'plikdagi otlar: ...

fllf380- mashq. She’rni ifodali o'qing. Birlik va ko'plik shaklidagi otlarni aniqlang.

-Ayt-chi, buncha jilmayib,

Kulayapsan, quyoshjon?

134 -Ola bulutlar yo‘qdir,

Qara, tip-tiniq osmon.

• 
  Ey qush, nega sayraysan,
  

Tinim bilmay tonggi payt?

-Ona yurt go‘zalligin Kuylamay bo'larmi, ayt.

Rauf Tolib

Birlikdagi otlarni ko'plik shakliga aylantirib yozing.

381. 
     mashq. 0‘qing. Ertakni davom ettiring va ko‘- chiring.
     

Bir bor ekan, bir yo‘q ekan.vflraHim zamonda bir ovchi yashagan ekan. U^v %ilgani o'rmonga boribdi. Qarasa, tuzog‘igsu^\^H£iyik ilinibdi. U oddiy emas, sehrli kivjK

381. 
     mashq. NuqteJ^L a^niga shaxs va narsa nom- larini qoyib, gaplarni ^o\Ving. Olmaxonning nima uchun achchiqlanganini
     

... o‘ziga ^ngi uy qurdi. U... mehmon chaqi-

rishga yubordi. Olmaxon va ... uyg‘o-

tib, bu xabarni^j ularga yetkazdi. Quyon mehmon-

larni va ... bilan mehmon qildi. Olmaxon

achchiqlandi. Ayiq buni sezib qoldi. Ayiq o‘r- mondan keltirgan bujur yong'oqlarini olmaxon to- mon yumalatib yubordi. Ziyofat uzoq davom etdi.

Foydalanish uchun so‘zlar: quyon, olmaxonni, ayiqni, tipratikanni, toshbaqani, karam, qulupnay, sabzi.

1Й 383-mashq. 0‘qing.

Yulduz, parta, baliq, daraxt, piyola.

Bu otiarni ko'plikdagi otlarga aylantirib yozing. Yozgan- laringizni o‘qing. Ko'plik qo'shimchasining aytilishi bilan yozilishidagi farqni tushuntiring.

384. 
     mashq. 0‘qing, otiarni aniqlang, ularni sifatlar bilan birgalikda ko'chiring.
     

1. Toza havo, tiniq suv bizning yaqin do'stimiz.

2. 
   Uzoqdan bolalarning quvnoq ovozi eshitildi.
   
3. 
   Go‘zal Vatanimiz topsin sharaf-shon. 4. Sha- badada daraxtning yashil yaproqlari tebrandi.
   

384. 
     mashq. -li, -la qo‘shimchalari yordamida otlardan sifat va fe’llar hosil qilib yozing.
     

yuk - f ^hbx -

six - ^^V^qop -

Llf386-mashq. O'gi^j^^enlgan gaplarga sifatga oid so'zlar qo'shib, gapni qayta tuzing.

1. Yoz keldi. 2. Mevalar pishdi. 3. Bolalar ta’tilga chiqdilar.

387. 
     mashq. Matnni o‘qing. Sonlarni aniqlang.
     

Siz chigirtkalar to'dasini ko'rganmisiz? Ular to'da bo'lib, bir yerdan ikkinchi yerga uch- ganlarida bo'yiga to'qson, eniga esa sakson kilo- metrcha kenglikdagi osmonni egallaydi. Ekin may- donlariga tushib qolsalar, besh million kishiga yetadigan donni yeb bitiradi.

Uning mushaklari juda rivojlangan. Shu mu- shaklar odamda bo'lsa, u olti tonna yukni ko‘tara olardi.

„G‘uncha“dan

136

Sonlarni ot bilan birga yonma-yon yozing, keyin son­larni raqam bilan ham yozib chiqing.

387. 
     mashq. Ko‘chiring. Sonlarni harflar bilan yozing.
     

Qadim zamonda bir kishi bo‘lgan ekan. Lining 3ta o‘g‘li bor ekan. Uchovi ham o'qigan, oq- qorani tanigan ekan. To‘ng‘ichi 20 yoshda, o'rtanchasi 18 yoshda, kenjasi 16 yoshda ekan.

If 389- mashq. Berilgan otlarga mos sonlarni qo‘yib yozing.

... qavat, ... avtobus, ... uy, *... bekat, ... qator, ... sinf, ... o‘quvchi, ... kishi.

Yozgan birikmalaringizni qatnasb1frib,\jchta gap tuzing va yozing.

390- mashq. 0‘qing. aniqlang.