6) kommunikativ kompetentlik – ta’lim jaraѐnining barcha
ishtirokchilari, jumladan, talabalar bilan samimiy muloqotda
bo‘lish,ularni tinglay bilish, ularga ijobiy ta’sir ko‘rsata olish.
3. SHaxsiy kompetentlik – izchil ravishda kasbiy o‘sishga
erishish,malaka darajasini oshirib borish, kasbiy faoliyatda o‘z ichki
imkoniyatlarini namoѐn qilish.
4. Texnologik kompetentlik – kasbiy-pedagogikni
boyitadigan ilg‘or texnologiyalarni o‘zlashtirish, zamonaviy vosita,
texnika va texnologiyalardan foydalana olish.
5. Ektremal kompetentlik – favqulotda vaziyatlar (tabiiy ofatlar,
texnologik jaraѐn ishdan chiqqan)da, pedagogik nizolar yuzaga kelganda
oqilona qaror qabul qilish, to‘g‘ri harakatlanish malakasiga egalik.Bir
qator tadqiqotlarda bevosita pedagogga xos kasbiy kompetentlik va
uning o‘ziga xos jihatlari o‘rganilgan. Bun day tadqiqotlar sirasiga
A.K.Markova , va B.Nazarovalar tomonidan olib borilgan izlanishlarni
kiritish mumkin. O‘z tadqiqotlarida A.K.Markova pedagogning kasbiy
kompetentligi quyidagi tarkibiy asoslardan iborat ekanligi aytiladi
6. Pedagogning kasbiy kompetentligi. O‘zbekistonda pedagogningkasbiy
kompetentligi, uning o‘ziga xos jihatlari o‘ranilgan bo‘lib,
ularorasida B.Nazarova tomonidan olib borilgan tadqiqot o‘ziga xos
ahamiyat kasb etadi. Tadqiqotchining fikriga ko‘ra pedagogga xos kasbiy
kompetentlik negizida quyidagi tarkibiy asoslar tashkil etadi
Kasbiy-pedagogik kompetentlikka ega bo‘lishda o‘z ustida ishlash,o‘z-o‘zini
rivojlantirish muhim ahamiyatga ega.
Ijrochilik kompetentlig
Mehnat bozorining o‘zgarib borishi, taraqqiyot jadallashuvi, axborot muhiti glabollashishi ta’sirida maktab bitiruvchisiga qo‘yilayotgan talablar murakkablashib boraveradi. Shu nuqtai nazardan, zamonaviy maktab o‘z faoliyatini tashkil etishda nafaqat bugungi davr talablarini inobatga olishi, balki ta’lim oluvchilarni ertangi kun talablariga ham tayyorlashi zarur. Albatta, XXI asrning ikkinchi yarmida hayot qanday kechishi, qanday bilimlar kerak bo‘lishini shiddat bilan rivojlanib, o‘zgarib borayotgan zamonda aniq prognoz qilish qiyin. Shu bois maktab ta’lim oluvchilariga bilim berish bilan birga, ularda mustaqillik, tashabbuskorlik, hamkorlik, vaziyatni real baholay olish, mantiqiy fikrlash, axborotni saralash va undan oqilona foydalanish, tez kirishuvchanlik xususiyatlarini shakllantirib, har qanday o‘zgarishlarga konstruktiv moslasha olish qobiliyatini rivojlantirib borish lozim.
Oldimizda turgan bu dolzarb vazifa mustaqil hayotiy pozitsiya, ijtimoiy faollik, yuksak aqliy va ma’naviy salohiyatni shakllantirishga qaratilgan shaxsga yo‘naltirilgan ta’limni hayotga yanada kengroq tatbiq etishni taqazo etadi.
Buning uchun ta’lim muassasalarida faoliyat olib borayotgan har bir pedagogning kompetensiyaga ega bo‘lishi muhimdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |