Umumiy kimyo va fizika

Xlorid Cl^- ionining reaksiyalari
Xlorid ioni xlorid kislotaning anionidir, rangsiz. Xlorid kislota eng kuchli kislotalardan biri. Uning tuzlari xloridlar deb ataladi. Ko’pincha xloridlar suvda yaxshi eriydi, AgCl, Hg ₂Cl _2, PbCl₂ va b. suvda yaxshi erimaydi.
Kumush nitrat AgNO₃ xlorid ionlari bilan kumush xloridning suzmasimon oq cho’kmasini hosil qiladi:
NaCl +AgNO₃=AgCl + NaNO₃
Cl^-+ Ag⁺ =AgCl
Cho’kma nitrat kislotada erimaydi, biroq NH₄OH da oson erib, kompleks birikma hosil qiladi:
AgCl+ NH₄OH [Ag(NH₃)₂]Cl +H₂O
Agar shu eritmaga konsentrlangan nitrat kislota qo’shilsa, AgCl cho’kmasi yana qaytadan ajraladi:
[Ag(NH₃)₂]Cl+ 2HNO₃= 2NH₄NO₃+AgCl
Reaksiyaning bajarilishi: 2-3 tomchi natriy xlorid eritmasiga 2-3 tomchi kumush nitrat eritmasidan tomiziladi. Hosil bo’lgan cho’kmaga to’la erigunicha konsentirlangan ammiak eritmasidan qo’shiladi. Eritmaga yana konsentrlangan nitrat kislota qo’shilsa, cho’kmaning qaytadan tushishi kuzatiladi.


NO₃-anioniga xos reaksialar
Nitrat ioni eng kuchli mineral kislotalardan bo’lgan nitrit kislota anionidir. Nitrat kislota ko’pgina qataruvchilardan oksidlaydigan oksidlovchidir.Shu sababli nitrat kislota analiz paytida xlorit kislota va sulfat kislotada erimaydigan ko’pgina metall va qotishmalarni, bazi sulfidlarni eritishda va boshqa maqsadlarda ishlatiladi. Uning qaytarilishidan ko’pincha NO₂ yoki NO hosil bo’ladi.
NO₂ har xil moddalarning konsentrlangan HNO₃ ta’sirida oksidlanishidan, NO esa shu moddalarning suyultirilgan HNO₃ ta’sirida oksidlanishidan hosil bo’ladi. Bazi xollarda nitrat kislota azot yoki ammiak hosil qilishi mumkun.Bazi anionlar suvda yaxshi eriydi,shu sababli NO₃- ionini topishda deyarli hamma vaqt bu ion bilan boradigan oksidlash reaksiyalaridan foydalaniladi.