“Umumiy fizika” kursidan mustaqil ishlarni bajarishdagi uslubiy ko’rsatma

Foydalanadigan adabiyotlar: 

7.  I.V.Savelyev. “Umumiy fizika kursi”. III qism. T.O‟qituvchi. 1975 y. 337 

bet. 

8.  S.X.Astanov, 

U.N.Islomov, 

N.N.Dalmuradova 

“To‟lqin 

optikasi” 

ma‟ruzalar matni. Buxoro 2006 y. 31-33 betlar.  

 

34. Ma’ruza. Issiqlik nurlanishi. Kirxgof qonuni. 

          Har  qanday  jism  o'z  nurlanishi  bilan  birga  jismlar  chiqarayotgan  nur 

energiyasining bir qismini yutadi. Bu jarayon nur yutish deyiladi. Biror yuza 

orqali  o'tayotgan  F  oqim  deb  vaqt  birligi  ichida  shu  yuzadan  o'tayotgan 

nurlanish energiyasi tushuniladi. 

  

F=dW/dt. 

Bu  Kirxgofning  integral  qonunidir:  har  qanday  jismning  muayyan 

temperaturadagi  to'la  nur  chiqarish  va  nur  yutish  qobiliyatining  nisbati 

o'zgarmas kattalik bo'lib, u ayni temperaturadagi absolyut qora jismning to'la 

nur chiqarish qobiliyatiga teng. 

         Agar  ikkala  jism  oraliqiga    dan   +d   gacha  to'lqin  uzunlikdagi 

nurlanishni o'tkazib, qolganlarini qaytaradigan filtr joylashtirsak Kirxgofning 

differentsial qonunini olamiz 

е

lт

/а

lт

= Е

lт

.

   

                             

         Ixtiyoriy jismning nur chiqarish va nur yutish qobiliyatining nisbati bu 

jismning tabiatiga bog‟liq bo'lmay, barcha jismlar uchun to'l-qin uzunlik va 

temperaturaning universal funktsiyasidir va u absolyut qora jismning nur 

chiqarish qobiliyati Ye t ga tengdir. 

         Issiqlik nurlanish nazariyasining eng asosiy vazifasi absolyut qora jism 

uchun  e=e(l,т) ning ko'rinishini topishdir.