Umumiy doc

Termoelektr 
termometr 
erkin 
uchlari 
haroratining 
o‘zgarishini 
kompensasiyalash usullari
termojuft sovuq ulanmalari harorati o‘zgarmas 
bo‘lgandagina to‘g‘ri o‘lchash mumkin. Ammo bu haroratlar o‘zgarmas bo‘lib qola 
olmaydi. SHuning uchun, termometrning sovuq ulanmasini o‘lchash ob’ektidan 
nariroqqa haroratning o‘zgarmas zonasiga olish lozim. SHu maksadda maxsus 
kompensasion (uzaytiruvchi) simlardan foydalaniladi. 
YUqorida aytilganidek, termojuft bilan haroratni o‘lchashda termojuftning 
erkin uchlaridagi haroratning o‘zgarishiga qarab tuzatish kiritiladi. Sanoatda 
avtomatik ravishda tuzatish kiritish uchun ko‘prik sxemalar ko‘llaniladi(2.7-rasm). 
Ko‘prik termojuftga ketma-ket ulanadi. Uning R,
1
R
2
, R
3
qarshiliklari 
manganindan, R
4
esa misdan ishlanadi. Rg qo‘shimcha qarshilik ko‘prikka berilgan 
kuchlanishni etarli darajada ta’minlab berish uchun hizmat qiladi.. Energiya 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

59
o‘zgarmas tok manbaidan olinganda uning o‘zgarishiga karab, ko‘prikni turlicha 
darajalangan termojuftlar bilan ishlashga rostlash mumkin. 
2.7 – rasm.