Umumiy biologiya


Asalarilarning  uchish  orentatsiyasi



Download 1,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet47/74
Sana29.07.2021
Hajmi1,51 Mb.
#132266
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   74
Bog'liq
asalari faunasi uchish fenologiyasi va ularning asal tarkibi

     Asalarilarning  uchish  orentatsiyasi. 
SHarbat  qo‘yilgan  joyning  masofasiga  qarab  razvetkachi  asalarini  raqsining 
o‘zgarish intesivligi  ko‘rsatilgan.                                                                                                                              
  Oilada  sharbat  tashish  uchun  uchib  chiquvchi  arilarning  soni,  oilaning  kuchi 
hamda  o‘simliklarning  sharbat  ajratish  qobiliyatiga  bog‘liq  bo‘la-di.  Agar  sharbat 
ajratuvchi  gullar  bo‘lmasa  u  holda  arilar  dalaga  uchmadi.    Ammo  o‘simliklar  ko‘p 
sharbat ajrata boshlashi bilan kuchli oilalar-da sharbat tashuvchi arilar turning dalaga 
uchishi  yosh  arilar  xisobiga  ortib  boradi.  Kuchsiz  ari  oilasida  esa  sharbat  tashuvchi 
arilar soni ko‘paymaydi, chunki  kuchsiz ari oilalarida yosh arilar 14-20 kungacha uy 
ichi-da ishlarni bajaradi, lichinkalarni boqadi. 
 O‘simlik  ko‘p  sharbat  ajratmayotgan  paytda  dalaga  sharbat  yig‘ish  uchun 
butun  oilaning  50-60%  arisi  uchib  chiqadi.  Qolganlari  esa  lichinkalarni  boqishni 
davom ettiradi va keltirilgan sharbatni sharbat tashuvchilardan qabul qilib olib, qayta 
ishlab as alga aylantiradi. 
 SHarbat  tashuvchi  ari  keltirilgan  sharbatni  qabul  qilib  qayta  ishlovchi  yosh 
arilarning 2-5  tasiga beradi. SHarbatni qabul qiluvchi  arilar  mum-katak inchalarning 


biridan  biriga  ko‘chirib  qayta  ishlab  o‘tishtirib,  so‘ngra  inchalariga  quyadilar. 
Tabiatda sharbat ko‘p paytda har bir sharbat tashuvchi ari kuniga 10-12 marotaba va 
undan ham ko‘p uyadan dalaga sharbat tashish uchun uchib chiqadi.   
 Daladan  uyaga  kelayotgan  arilar  yukining  og‘irligi  o‘simliklarning  sharbat 
ajratish  qobiliyatiga  bog‘liq.    SHarbat  ajratuvchi  o‘simliklar  ko‘p  bo‘lib,  arilar  bir 
necha uyaga qo‘yib asal qopchalarini to‘lgaza olsalar u holda arilalar uyasiga 40-45 
milligramm  sharbat  bilan  qaytadi.      O‘sim-liklarda  sharbat  kam  bo‘lgan  vaqtda 
minglab  o‘simliklarga  qo‘nib  asal  to‘playdigan  arilar  uyasiga  10-15milligramm 
sharbat keltiradilar  
Tabiatdan ko‘p sharbat kelayotgan paytda arilar sharbat tarkibidagi kamchilikni 
tezda  parchalantirish  maqsadida  qanotlarni  ko‘p  harakatlantirib  ,uyadagi  havoning 
namligini 70-80% dan 40-50%gacha pasaytiradilar. 
Ayrim  paytlarda  o‘simliklarning  bargi  ajratgan  shirinsimon  suyuqlik 
,shudrunglar  .Bundan  tashqari  arilar  qishloq  zararkurandalari  –hasharatlar  ajratgan 
shirin axlat suyuqliklari (qora asalni) ham oladilar. Ishchi asalarilar har yili jalb qilish 
uchun  va  o‘z  naslini  davom  ettirish  uchun  bu  sharbatlardan  faydalanadilar.  Bizning 
kuzatishimizda asalarilar quyidagicha sharbat bilan qaytdilar. 
Urganch tumanidagi asalarilar populyatsiyasidagi bitta ishchi asalari esa bahor 
faslida  40-41,2mg,  yozda  38,8-39mg,  kuzda  9-11mg  asal  sharbati  bilan  o‘z  uyasiga 
qaytishini kuzatdim.(1-jadval) 

Download 1,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish