Umumiy astronomiya

Uyga vazifa

7. 
   Xalqaro televizion aloqa uchun hamma vaqt Yerning biror bir nuqtasida “osilib” turuvchi yo’ldosh zarur. Uni sharq tomonda – Yerning aylanish yo’nalishida uchirish kerak. Uni qanday balandlikda uchirish kerak?
   
8. 
   Keplerning 3-qonuni orqali Yupiter massasini aniqlang. Quyosh massasini 1ga Yer massasini 0 ga teng deb, T_yu=4332,6 sutka a_yu=5,2028 a.b. T_Yer=365,26 sutka ga teng deb oling.
   
9. 
   Oy sirti uchun ikkinchi kosmik tezlikni Yer uchun mos kattaliklarni solishtirish orqali aniqlang.
   
10. 
    Quyosh atrofida 0.2408 yil davr bilan harakatlanuvchi sayyora orbitasining ekssentrisiteti 0.20562 ga teng. Bu planetaning Quyoshdan eng uzoq va eng yaqin masofasini toping.
    
11. 
    Quyosh massasini Yer massasi birliklarida Yer atrofida Oyning harakatidan, Quyosh atrofida Yerning harakatidan hisoblang.
    

T=365,256 sutka , R=149600000 km (Yer)
t=27.3217 sutka r=384400 km (Oy).

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Karttunen H. et. al. // Fundamental astronomy, Springer, 2007
   
2. 
   Nuritdinov S.N. Tadjibayev I.U. Ziyaxanov R.F. // Umumiy astronomiyadan masalalar to’plami, O‘zMU, Toshkent, 2013
   

Amaliy mashg’ulot 4.

4 – mavzu. Astronomik kuzatuvlar, qurilmalar va teleskoplar.
1 – namuna. Yerdan unchalik uzoqlikda bo‘lmagan masofadan o‘tuvchi kometaning gorizontal ekvatorial parallaksi 14'',5 ga teng, bosh qismining burchak diametri 15' ga teng va uning dum qismining ko‘rinma ko‘rinma uzunligi 8° ga teng bo‘lsa, kometagacha bo‘lgan masofa, uning bosh va dum qismlarining chiziqli o‘lchamlarini hisoblang.

r0=14'',5 ρ=15' λ=8°	Yechimi: Kometadan Yergacha bo‘lgan masofani quyidagi formula orqali hisoblash mumkin, , bundan, km ekanligi kelib chiqadi. Yoki, kometaning ma’lum parallaksi orqali,
r=?, Db=?, Dd=?

a.b.
km
kelib chiqadi.
ρ<3° bo‘lganligi uchun kometa bosh qismi o‘lchami quyidagi formuladan aniqlanadi.
(ρ – yoy minutlarida bo‘lsa)
km ekanligi kelib chiqadi.
λ>3° bo‘lganligi uchun biz kometa dum qismi uzunligini quyidagi formuladan foydalanib hisoblaymiz,
, bundan
km
ga teng ekanligi kelib chiqadi.
Demak, r=60.73, D=396·10³ km, l=12.6·10⁶ km.