Психопрофилактиканинг асосий мақсади қуйидагилар
а) касаллик қўзғатадиган сабабларнинг организмга таъсирини камайтириш ва йўқотиш
б) касаллик ривожланишига йўл қўйилмаслик учун унга эрта ташхис қўйиш ва самарали даволаш
Б) тўла-тўкис даволаш ва касаллик қайталаниши ва унинг сурункали турларга ўтиб кетишининг олдини олишга қаратилган чоралар кўриш.
Психопрофилактика ва психогигиена узоқ даврлардан буён мавжуд бўлиб, уларнинг негизлари эски тиббий адабиётларда баён этилган.
Соғлом психикани тарбиялаш психогигиена ва психопрофилактика фанларининг муҳим вазифаси ҳисобланади.
Психогигиена барча соҳаларга талуқлилими?
Психогигиенанинг қуйидаги тармоқлари мавжуд: 1. ёшга оид психогигиенаси. 2. меҳнат ва таълим психогигиенаси. 3. турмуш психогигиенаси. 4. оила ва жинсий ҳаёт психогигиенаси.
Ёш психогигиенаси.
Одамнинг руҳий саломатлигини сақлаш ва мустаҳкамлаш вазифалари унинг ёши улғайиб борган сари ўзгариб боради. Шу жихатдан олганда болалик даври, пубертат давр ва инволюция (ривожланишнинг акси, сўлиш) даврини ҳаммадан масъулиятли деб билмоқ лозим.
Мана шу пайтларда одам психикасида, шунингдек, нерв тизимининг айрим бўлимлари ва бутун организмда катта ўзгаришлар рўй беради (шахс ва характернинг шаклланиши, қариш жараёнлари)
Илк гўдаклик даврида болани қатъий кун тартиби билан боқиш психогигиеник жихатдан ката аҳамиятга эгадир.
Оиладаги соғлом муҳит ота билан она ўртасидаги ўзаро муносабатлар фарзандлар тарбиясида муҳим рол ўйнайди.
Тарбиянинг бузилиши ва камчилиги – ёмон таъсир қолдирадиган психогигиеник омилдир. Ҳар бир даврнинг ўзига ҳос психогигиеник талабларига амал қилиш соғлом турмуш тарзиги таъминлайди. Жумладан кун тартиби, тўғри овқатланиш жисмоний тарбия билан шуғулланиш ва бошқалар.
Нима учун одам мехнат қилади?
Меҳнат ва ўқиш психогигиенаси.
Психогигиена нуқтаи назаридан меҳнат одамга фойдали ва зарурдир.кишининг меҳнатга эмоционал жихатдан қандай муносабатда бўлиши жуда муҳим омил ҳисобланади.
Меҳнат шахсни шакллантириш воситаси, ижод, илхом ва турли-туман хиссий кечинмаларнинг манбаи бўлиб хизмат қилади. Меҳнат психологиясининг меҳнат фаолиятининг барча турларига таълуқли бўлган бир неча умумий вазифалари ва муаммолари мавжуд.
Агар кишининг касби унинг қизишлари ва тайёргарлигига мос келса, у ҳолда меҳнат қувонч, завқ, руҳий соғломлик манбаига айланади.
Меҳнат психогигиенасининг муҳим бўлимларидан бири ақлий меҳнат гигиенасидир. Ақлий меҳнат нотўғри ташкил этиладиган бўлса, саломатликка путур етказадиган омил бўлиб қолиши мумкин.
Ақлий меҳнат мия тиниб турган пайтда (куннинг биринчи ярмида) айниқса самарали ва фойдали бўлади. Бундай меҳнат танафуссиз 3-4 соатдан узоқ чўзилмаслиги керак.
Ақлий меҳнат билан шуғулланаётган одамнинг тез-тез чалғиб туриши, шовқин-сурон, телефон қўнғироқлари ва бошқалар ишга ҳалал беради.
Ақлий меҳнатни ҳаракат, жисмоний тарбия, жисмоний меҳнат, сайр қилиш билан бирга навбатлаб олиб бориш керак. Чекиш ақлий меҳнатга ҳалал беради, асаб тизимини стимуллайдиган қўзғотувчи моддалар (фенамин, кофеин, кофе, аччиқ чой) ҳам тавсия этилмайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |