Умумий ўртатаълим мактаб амалиётчи психологлари малакасини ошириш курсининг мутахасисслик буйича давлат талаблари, ЎҚув-мавзу режа, дастур

3. Билимларни ўзлаштириш жараёни ва унинг психологик компонентлари
Таълим жараёнининг натижаси ўзлаштириш ички ва ташқи фаолиятини мақсадга мувофиқ равишда ўзгартиришдир. Таълим бир одамнинг бошқасига билим ва кўникмалар беришидир. Билим, кўникма ва малакалар таълим жараёнининг натижасидир. Билимларни ўзлаштириш жараёни муаммоси П.Я.Гальперн ва Н.Ф.Тализина томонидан ўрганилган. Улар ақлий хатти – харакатларини босқичма – босқич шакиллантириш назариясини ишлаб чиққанлар. Муаллифлар ақлий хатти – харакатларни моддий холда ташқи нутқ ёрдамида ҳамда ақлий шакилда, фикрда номоён бўлишини изохлаб берадилар. Ақлий хатти – ҳаракатларнинг биринси босқичи расм, схема, диаграмма ва шартли белгилар тарзида ўз ифодасини топади. Ақлий хатти – ҳаракатларнинг иккинчи босқичи кўргазмалардан олган тасаввурлари тўғрисида ўқувчиларнинг овоз чиқариб, фикр юритишдан иборат. Учинчи босқич эса, субьект онгида тасаввур, тушунча, қонуният, хосса, хусусият, операция, усул тариқасида номоён бўлади. Маълумки, ўқувчиларга таклиф этиладиган ахборотлар ақл бовар қилмайдиган даражада тезлик билан кўпайиб бормоқда. Шунингдек, уларнинг жуда тез эскириб қолиб, янгилашни тақозо этиши ҳам ўз – ўзидан маълум бўлмоқда. Тўртинчи босқич бажарилган хатти – харакатлар ички режада овоз чиқарилмай бажарилади. Бешинчи босқич эса фаолиятни фикран бажаришга ўтилади.
Бундан равшан кўриниб турибдики, материялни асосан ёдлаб олиш ва ҳотирада сақлаб қолишга асосланадиган таълим ҳозирги талабларга қисман жавоб бермоқда. Ўқувчиларга ҳамиша янгиланиб турадиган ахборотни мустақил ривишда ўзлаштириб боришга ва ўқишни битириб келгандан кейин, кишига жадал сурьат билан ўсиб бораётган фан – техника тараққиётидан орқада қолиб кетмаслик имкониятини берадиган қобилятлар тараққиётини берувчи тафаккур сифатларини таркиб топтириш муаммоси биринчи ўринга чиқиб бормоқда. Таълим жараёнида ўзлаштиришнинг муваффақияти қуйдагиларга боғлиқ:

1. 
   Таълим мазмунига;
   
2.