Умумий коидалар


-боб. Битимларнинг таккосланадиган шартлари



Download 441,08 Kb.
bet114/279
Sana21.02.2022
Hajmi441,08 Kb.
#68733
TuriКодекс
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   279
Bog'liq
Солик кодекси (янги тахрирда)

22-боб. Битимларнинг таккосланадиган шартлари
183-модда. Битимларнинг тижорат ва молиявий шартларини таккослаш
Ушбу Кодекс максадида таккосланадиган битимлар, агар улар тахлил этиладиган битимлар билан бир хил тижоратга оид ва (ёки) молиявий шартларда тузиладиган булса, тахлил этиладиган битим билан таккосланадиган битим деб эътироф этилади.
Агар таккосланадиган битимларнинг тижорат ва (ёки) молиявий шартлари тахлил этиладиган битимнинг шартларидан фарк килса, бундай битимлар, агар тахлил этиладиган ва таккосланадиган битимларнинг мазкур шартлари уртасидаги фарклар уларнинг натижаларига жиддий таъсир курсатмаса, тахлил этиладиган битим билан таккосланадиган битимлар деб эътироф этилиши мумкин. Агар ушбу битимларнинг шартларидаги фаркларнинг бу битимлар шартларига ва (ёки) натижаларига доир тегишли тузатишларни солик солиш максадида куллаш ёрдамида хисобга олиниши мумкин булса, бундай битимлар хам тахлил этиладиган битим билан таккосланадиган битимлар деб эътироф этилиши мумкин.
Битимларнинг таккосланишини аниклашда, шунингдек битимларнинг тижоратга оид ва (ёки) молиявий шартларини тузатишларни амалга ошириш учун тахлил этиладиган хамда таккосланадиган битимларнинг мустакил шахслар уртасидаги битимларнинг тижоратга оид ва (ёки) молиявий шартларига жиддий таъсир курсатиши мумкин булган асосий тавсифларининг тахлили утказилади. Бундай тахлил ушбу Кодекснинг 184-моддасига мувофик утказилади.
184-модда. Битимларнинг шартларини таккослаш тахлили
Битимларнинг тижорат ва (ёки) молиявий шартларини таккослашни тахлил килишда бу шартларнинг ушбу битимларнинг тижоратга оид ва (ёки) молиявий шартларига ёхуд уларнинг молиявий натижаларига жиддий таъсир курсатиши мумкин булган асосий тавсифлари хисобга олинади. Бунда куйидагилар хисобга олинади:
1) товарларнинг сони, курсатиладиган хизматларнинг хажми;
2) битим буйича мажбуриятларни бажариш муддатлари;
3) тегишли битимларда кулланиладиган туловларнинг шартлари;
4) битимда кулланилган чет эл валютасининг сумга ёки бошка валютага нисбатан курси ва унинг узгариши;
5) битим тарафлари уртасидаги хукуклар ва мажбуриятларни таксимлашнинг бошка шартлари.
Битимларнинг асосий тавсифлари жумласига куйидагилар хам киради:
1) битим предмети булган товарларнинг (хизматларнинг) тавсифлари;
2) ишбилармонлик муомаласи анъаналарига мувофик битим тарафлари томонидан бажариладиган вазифаларнинг тавсифлари, шу жумладан битим тарафлари фойдаланадиган активларнинг, уз зиммасига оладиган таваккалчиликларнинг тавсифлари, шунингдек битимлар тарафлари уртасидаги жавобгарликнинг таксимланиши ва бошка шартлар (бундан буён ушбу булимда функционал тахлил деб юритилади);
3) товарлар (хизматлар) нархларига таъсир курсатадиган битим тарафлари уртасида тузилган шартномаларнинг (контрактларнинг) шартлари;
4) битим тарафлари фаолиятининг иктисодий шартлари тавсифлари;
5) товарлар (хизматлар) нархларига таъсир курсатадиган битим тарафларининг бозор (тижоратга оид) стратегиялари тавсифлари.
Битимларнинг шартларини таккослашни тахлил килиш чогида таккосланадиган ва тахлил этиладиган битимлар тузиладиган бозорларнинг тавсифлари хисобга олиниши керак. Бунда куйидаги омиллар эътиборга олинади:
1) бозорларнинг географик жойлашган ери ва уларнинг улчами;
2) бозорларда ракобатнинг мавжудлиги хамда бозордаги сотувчилар ва харидорларнинг нисбий ракобатбардошлилиги;
3) бозорда бир турдаги товарларнинг (хизматларнинг) мавжудлиги;
4) бозордаги таклиф ва талаб, истеъмолчиларнинг харид кобилияти;
5) ишлаб чикариш ва транспорт инфратузилмасининг ривожланиш даражаси;
6) бозорнинг битим нархига таъсир этувчи бошка тавсифлари.
Битимларнинг тарафлари томонидан бажариладиган вазифаларни тахлил килишда уларнинг тасарруфидаги моддий ва номоддий активлар хисобга олинади.
Битимлар шартларининг таккосланишини тахлил килишда хисобга олинадиган битим тарафларининг асосий вазифалари жумласига куйидагилар киради, хусусан:
1) товарларнинг дизайнини амалга ошириш ва уларни технологик жихатдан ишлаб чикиш;
2) товарларни ишлаб чикариш;
3) товарларни ёки уларнинг таркибий кисмларини йигиш;
4) ускунани монтаж килиш ва (ёки) урнатиш;
5) илмий-тадкикот ва тажриба-конструкторлик ишларини амалга ошириш;
6) товар-моддий кимматликларни сотиб олиш;
7) товарларнинг улгуржи ёки чакана савдосини амалга ошириш;
8) таъмирлаш, кафолатли хизмат курсатиш буйича вазифалар;
9) янги бозорларда товарларни (хизматларни) утказиш, маркетинг, реклама;
10) товарларни саклаш ва ташиш;
11) сугурта килиш;
12) молиялаштириш, молиявий операцияларни амалга ошириш;
13) сифатни назорат килиш;
14) тезкор ва стратегик бошкарув, шу жумладан товарларнинг (хизматларнинг) нарх сиёсатини, уларни ишлаб чикариш стратегиясини, реализация килиш хажмини ва ассортиментини, уларнинг истеъмол хусусиятларини аниклаш.
Битимларнинг шартларини таккослашни тахлил килишда битим тарафларидан хар бири томонидан уз фаолиятини амалга оширишда зиммасига олинадиган ва битимнинг шартларига таъсир курсатадиган таваккалчиликлари хисобга олиниши мумкин. Тарафларнинг тижорат стратегиялари, шу жумладан чикариладиган махсулотни янгилашга ва такомиллаштиришга, махсулот сотиладиган янги бозорларга чикишга каратилган стратегиялари хам хисобга олиниши мумкин.
Агар битимларнинг шартларини таккослаш тахлил килинаётганда кредитлар ёки заёмлар шартларини таккослаш талаб этиладиган булса, битимлар тарафларининг кредит тарихи ва тулов кобилияти, бундай кредитлар ёки заёмлар берилаётган муддатлар, уларнинг валютаси хамда фоиз ставкаси улчамига таъсир курсатувчи бошка шартлар хисобга олинади.
Ушбу моддада курсатилган омиллар ва тавсифлар, ушбу моддада назарда тутилган функционал тахлил учун кайси холларда ва кайси даражада зарур булса, уша холларда ва даражада хисобга олинади.
Ушбу модданинг биринчи — саккизинчи кисмларига мувофик таккосланадиган битимлар шартларини тахлил килиш асосида Узбекистон Республикаси Давлат солик кумитаси таккосланадиган битимларнинг шартлари тахлил этиладиган битим шартлари билан таккослашнинг зарур даражасини таъминлаш учун тузатишлар киритишни амалга оширишга хакли. Бундай тузатишлар куйидаги принциплар асосида амалга оширилади:
1) мустакил шахсларнинг назорат килинмайдиган битимлардаги даромадлари улар томонидан фойдаланиладиган активларни ва товарлар (хизматлар) бозорида юзага келган иктисодий шароитларда уз зиммасига олинадиган иктисодий (тижоратга оид) таваккалчиликларни хисобга олган холда шакллантирилади хамда шартнома шартларига ва ишбилармонлик муомаласи анъаналарига мувофик битимнинг хар бир тарафи томонидан бажариладиган вазифаларни акс эттиради;
2) бошка тенг шароитларда бозор (тижорат) стратегиясига мувофик битим тарафлари томонидан кушимча вазифаларни амалга ошириш, даромадлар микдорига жиддий таъсир курсатувчи активлардан фойдаланиш, кушимча тижорат (иктисодий) таваккалчиликларини уз зиммасига олиш бундай битим буйича кутиладиган даромадларнинг ошиши билан бирга кечади.

Download 441,08 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   279




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish