Умумий физика курсининг «Молекуляр физика» былимини

Sistematik  xatoliklar – bunday xatoliklar asosan tajriba sharoitlarining 
va ish qo’yilish usulining taxlili o’lchash natijalarining xatoliklarga ega ekani 
doimiy ta’sir etuvchi bir xil sabablarga bog’liqligi natijasida kelib chiqadi. 
Sistematik xatoliklarni asosiy sabablari quyidagilar bo’lishi mumkin: 
1.  O’lchash  jarayonining  o’zi  o’z  navbati  fizik  kattalikning    qiymatini 
o’zgarishiga olib kelishi mumkin. 

---

 
60 
2.  Ko’pchilik  fizik  kattaliklar  bevosita  o’lchanmaydi.  Aniqlanayotgan 
fizik  kattalik  matematik  formula  bilan  ifodalanib,  formulaga  kiruvchi 
kattaliklar bevosita o’lchanadi. 
3.  O’lchov  asboblari  –  turli  zavodlarda  har-xil  maqsadlar  uchun  turli-
tuman odamlar tomonidan yasaladi. Bunday asboblarning yuzaga keltirilgan 
sistematik xatoligi ham har-xildir. 
4.  Ko’p  hollarda  asboblarning  ko’rsatishlari  o’lchashlar  olib  borilayotgan 
sharoitlarga (harorat, namlik va boshqalar) bog’liqdir. 
Sistematik  xatoliklar  qurilmani  tanqidiy  taxlil  qilish,  asboblarni  almashtirish, 
ish  bajarish  usulini  o’zgartirish  va  h.k.  yordamida  kamaytirish  va  baholash 
mumkin.