Umarova Moxistoraning «2-sinf “ona tili va oqish savodhonligi” darsligidagi bahor fasli haqidagi matnlarni o’rgatish usullari»

Boshlang'ich sinflarning o'qish darslarida mustaqil ishning quyidagi turlaridan foydalaniladi:
1. Asarni ichda o‘qish.
1-sinfda bu m ashqni topshirishdan oldin ayrim so'zlarni kesma harflar bilan tuzdirish va uni o'qishni mashq qildirish maqsadga muvofiq. O 'quv yilining ikkinchi yarm idan boshlab ichda o'qib, ayrim qatnashuvchi shaxslarning gaplarini topish, uni o'qish va o'z so'zi bilan gapirib berish, m atndan o'qituvchi bergan savolga javob bo'ladigan o'rinni topish kabi topshiriqlar berilishi mumkin.
2. O'qilgan matn yuzasidan berilgan savollarga javob berish.
Bu mashq bolalami diqqat-e’tibor bilan o'qishga o'rgatadi; bu ish turidan oz komplektli m aktablarda foydalanish dars tartibini belgilashga ham yordam beradi. M ashqning bu turi asta murakkablashtira boriladi: aw al o'quvchilar matnga oid savollarga javob berish bilan uning m azm unini o'zlashtirsalar, keyin asarning asosiy g'oyasini bilib oladilar, voqeahodisalar o'rtasidagi sabab-natija bog'lanishlarini tushunadilar. Bunda ,,Nega?“ , „N im a uchun?" kabi savollardan foydalaniladi. M asalan, 4-sinf „O 'qish kitobi“dagi „Davlat“ ertagi matni ustida ishlaganda „Ertakda Davlat dehqonning uyida umrbod qolishga jazm qilibdi. Nima uchun ?“ savoli beriladi, bu savol hikoyaning asosiy m azm unini aniqlashga ham yordam beradi. 2-sinfdan boshlab bolalar nima uchun hikoya, she’r shunday nomlanganini aytib berishga o'rganadilar.
3. 0 ‘qilgan asar mazmunini to‘Iiq anglash, bilib olish uchun o‘qituvchi topshirig'ini bajarish.
Topshiriqlar quyidagicha bo'lishi mumkin:
— o'qing va omonatga xiyonatning jazosi qandayligini aytib bering. („O m onatga xiyonat", 4-sinf)
— o'qing va nima uchun hunarsiz kishi o'limga yaqinligini tu ­ shuntirib bering. („H unarsiz kishi o'lim ga yaqin", 4-sinf) va hokazo.
Ba’zan topshiriqlar turli xildagi qayta hikoyalashni talab qiladi:
a) m atnning ayrim o'rinlaridan foydalanib (ko'chirm a olib) qayta hikoyalash;
b) hikoyani bir sujet chizig'i asosida qayta hikoyalash;
d) m atnni qisqartib qayta hikoyalash;
e) m atnning shaxsini o'zgartirib qayta hikoyalash va boshq.