Улуғмуродов н. Х

Dastlabki ishlov berish zavodlarida uzumni qabul 
qilishni avtomatlashtirish 
 
Uzumni qabul qilish jarayonida dastlabki qayta ishlovchi zavodlarda uzum sharbati olish 
maqsadida keltirilayotgan homashyoning massasi aniqlanadi va sifati baholanadi.Amaldagi sxemaga 
ko‟ra ( 4-rasm) uzum ortilgan avtomashina avtotorozi 1 da tortiladi. Tenzodatchik 1-1 ning homashyo 
massasi haqidagi signali o‟zgartkich 1-2 ga o‟zatiladi va undan keyin elektrlashtirilgan yozuv 
mashinkasi 1-3 ga va raqamli yorug‟lik tablosi NL1 ga uzatiladi. 
Tarozida tortilgandan so‟ng namuna ajratuvchi II ( probotbornik ) ishga tushiriladi va 
boshqarish knopkasi 2-1 yordamida magnitli yurgizib yuborgich 2-2 orqali vakuum nasos V ning 
elektr dvigateli 2-3 ulanadi. Elektr dvigatel ishga tushirilgani haqida lampalar NL2 va NL3 signal 

---

209 
beradi.U vakuum nasos oraliq sig‟im IV orqali namuna ajratkich II dan vakuum bochkacha III ga 
uzum shirasini to‟playdi. Sath nazorat qiluvchi datchigi 3-1 berilgan sathga erishilganda 
boshqarishning elektr sxemasi bilan birlashtirilgan elektron sath signalizatori 3-2 ishga tushadi. 
Vakuum –nasos V to‟xtaydi, elektromagnit klapan 4-1 vositasida vakuum bochkachaga havo 
kirishi uchun yo‟l ochiladi va vakuum yo‟qoladi.Elektromagnit klapanlar 5-1 va 6-1 vositasida uzum 
shirasining kyuvet VI orqali oqish ventili ochiladi. Bu bir necha sekund davomida refraktometr 
prizmasini yuvish uchun zarur. Shundan so‟ng elektromagnitli klapan 6-1 tokdan uziladi va ventil 
yopilib, shira oqishni to‟xtatadi.Buning natijasida kyuvet VI to‟la boshlaydi va refraktorning shiqish 
signali elektrolashtirilgan yozuv mashinasi 1-3 ga raqamli yorug‟lik tablosi HL4 ga keladi.SHakarlik 
darajasi natijasi kvitansiyasida yoziladi va bir vaqtda raqamli tobloda yorishib ko‟rinadi.O‟lchash va 
yozish tugagach bir necha daqiqa o‟tgach shakarlilikni shlchash sxemasi dastlabki holatiga keladi.