Uchun qulay investitsiya muhitining yaratilgani asosiy omil bo’lib kelmoqda

2.2. Mintaqa iqtisodiyoti ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida xorijiy

investitsiyalar ishtirokining tahlili

Dunyo bozorlariga chiqish iqtisodiyotni izchil isloq etish, uni tarkibiy

jihatdan o’zgartirish va diversifikatsiya qilishni chuqurlashtirish, yuqori

texnologiyalarga asoslangan yangi korxona va ishlab chiqarish tarmoqlarining

jadal rivojlanishini ta’minlash, faoliyat ko’rsatayotgan quvvatlarni modernizatsiya

qilish va texnik yangilash jarayonlarini tezlashtirish hisobidan amalga muqobil

variantlardan hisoblanadi. Bunda respublika iqtisodiyotiga xorijiy investitsiyalarni

jalb qilish va bu boradagi ishlarni tashkil etish muhim ahamiyatga egadir.

Rivojlangan mamlakatlar tajribasi shuni ko’rsatadiki, xorijiy davlatlar bilan

iqtisodiy hamkorlik qilish mamlakat iqtisodiyotida o’ziga xos tarkibiy

o’zgarishlarni yuzaga keltiradi. Bunda mintaqalarning iqtisodiy-ijtimoiy

taraqqiyoti, hududiy mehnat taqsimotini rivojlanishi hamda ishlab chiqarish

salohiyatini yuksalishi ko’zga tashlanadi. Mamlakat mintaqalari iqtisodiyotini

xududiy tarkibining takomillashishi va iqtisodiy geografik jarayonlarni

jadallashuvida xorijiy investitsiyalar jalb qilish asosiy omillardan sanaladi

9

.

Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligi hamda Statistika

qo’mitasi ma’lumotlariga tayanib ta’kidlash mumkinki, mustaqilligimizning o’tgan

yillari mobaynida mamlakatimiz iqtisodiyotiga umumiy qiymati 100 mlrd. AQSH

dollaridan ziyod investitsiya jalb etilgan bo’lib, shulardan 35 mlrd. AQSH dollari

to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarni tashkil etadi. SHuni ta’kidlash joizki,

ulkan investitsiya salohiyatga ega yurtimiz iqtisodiyotining yillik investitsiya

oqimi 4-5 mlrd. AQSH dollari miqdoridagi xorijiy investitsiyalarni jalb etish

imkoniga ega.

9

Mirzaahmedov H, Jumaxanov SH, Jobborova M.Farg’ona viloyatida xorijiy investitsiyali korxonalar

faoliyatining ayrim jihatlari. O’zbekistonda atrof muhitn i muhofaza qilishning dolzarb masalalari. Respublika ilmiy

amaliy konferentsiya materiallari. Samarqand. 2013. –b 125-127.

---

2000-2010 yillar davomida Farg’ona mintaqasi viloyatlar iqtisodiyotiga jami

jalb qilingan xorijiy investitsiyalar hajmi 1079,0 mlrd. so’mni tashkil etib, bu

respublika umumiy ko’rsatkichining 6,7 foizini tashkil etgan. Ayni paytda mintaqa

iqtisodiyotiga jalb qilingan xorijiy investitsiyalar hajmi va uning respublika

ko’rsatkichiga nisbati yuqori tebranishli trendda ko’zga tashlanadi. Bu holatni,

Farg’ona mintaqasi viloyatlari iqtisodiyotlariga jalb qilingan yalpi xorijiy

investitsiya hajmining respublika ko’rsatkichidagi ulushi diagrammasida kuzatish

mumkin (2.5-rasm).