Учун масъуллар- лаборантлар Қорабаева Д., Эргашева Ю

Қурилмани ўрнатиш
2-расмда кўрсатилгандек носферик конденсорли лампани оптик тагликга ўрнатинг.

2-расм.

• 
  6 вольтли чўғланма лампа корпус ичида шундай жойлаштирилиши керакки, қарама-қарши деворда унинг аниқ ва чегаралар ажралган тасвири ҳосил бўлиши керак (параллель нурларни олиш учун лампа ва девор оралиғи 3 м тартибида бўлиши керак).
  
• 
  Лампани шундай тўғирлаш лозимки,унинг тасвири горизонтал жойлашсин.
  
• 
  Ёруғлик нурлари параллеллигини қуйидагича текшириш мумкин: фақатгина қоғоз сиртига теккан ҳолда ёруғликни қоғоз орқали ўтказиш керак. Зарурият пайдо бўлганда лампани фонар орқасидаги учта тўғирлагич винтлар орқали вазиятини ўзгартириш мумкин.
  
• 
  Ярим шаффоф экранни 3-расмдаги каби ўрнатиш фокус масофаси f=+150 мм бўлган ва линзанинг қавариқ томонини лампага қаратган ҳолда лампа ва экран оралиғига жойлаштиринг.
  

3-расм.

• 
  Слайдлар тўпламидаги носферик конденсорларга маҳкамланган (оралиғи 5мм х 5мм бўлган) турли диапозитивларни ўрнатинг.
  
• 
  Ирис диафрагмани лампа олдига қўйиб, уни тўла очинг.
  
• 
  Яримшаффоф экранда тасвир аниқ кўрингунча линзани ўрнатилган оралиғгача суринг.
  

Тажриба ўтказиш тартиби

• 
  Ён томондан кўринадиган нурлар тушмаслиги учун марказий тирқишли диафрагмани линза текислигига маҳкамланг.(4 – расм).
  

4-расм.

• 
  Аниқ тасвир олиш учун линзани силжитиб жойини топинг.
  
• 
  Линзадан тасвиргача бўлган f₁ масофани ўлчанг.
  
• 
  Кичик кесимли диафрагмани ҳалқасимон диафрагма билан алмаштириб марказий нурларни кесинг.
  
• 
  Ёрқин тасвир ҳосил бўлишига эришиш мақсадида линзани силжитинг.
  

Эслатма: Ён томондан тушаётган нурлар ҳисобига ҳосил бўладиган тасвир хирароқ.

• 
  Линзадан тасвиргача бўлган f₂ масофани ёзиб олинг.
  

Эслатма: Муқобил равишда сферик аберрацияни кузатиш учун экранни ҳам силжитиш мумкин.Бу қурилмада линзадан экрангача бўлган масофа f₁ ва f₂ фокус масофаларига мос келади.