Учун масъуллар- лаборантлар Қорабаева Д., Эргашева Ю

Эслатма: Френел кўзгуларининг ташқи четларидан хосил бўладиган лазер нурлари дифракцияси экранга керак бўлмаган дифракция манзараларини хосил қилиши мумкин, бу эса ўрганилаётган интерференция манзарага аралашиб кетади. Интерференция манзараларини ажратиб олиб, кузатиш усулларидан бири, улар маълум жойларда кузатилади ва уларнинг жойлашиши кўзгудан қайтиш бурчагига боғлиқ эмаслигидан фойдаланишдир. (3) белгили винтлардан фойдаланган ҳолда xар бир ўлчашдан олдин кўзгу бўлимлари бурчагини ва интерференция чизиқлар орасидаги масофани текшириб туринг.
3-расмда экспериментал қурилма келтирилган. Экспериментал қурилма оптик ўриндиққа жойлаштирилган бўлиб, оптик насадканинг чап четлари учун маxсус жойлашиш кўрсатилган.


Экспериментал қурилма



3-расм

3- расм экспериментал қурилма тасвирланган.

-Ушбу вазиятларда оптик насадкаларни оптик ўқдан камида 2 м масофада жойлаштиринг.
-Лазер ва 5 миллиметрли линзани (1) оптик ўриндиққа шундай жойлаштирингки, кенгайтирилган лазер нурлари оптик ўққа параллел ва марказ бўйлаб тарқалсин. Зарурият бўлганда нур йўлини қоғоз варағи ёрдамида текшириб кўринг.
-200 мм фокусли линзани (2) шундай жойлаштирингки, ярим шаффоф экран ёритилсин.
-Френел кўзгуларини қўйишда, кенгайтирилган лазер нурини хар иккала кўзгуга тушишига ишонч хосил қилинг.
-Кўзгуларни шундай енгилгина оғдирингки, лазер нурлари кўзгуга тегсин ва қайтган ёруғлик нурлари оптик ўриндиқ ўқига параллел бўлиб тарқалсин. (4) белгили винт ёрдамида оптик ўққа вертикал корректировкадан фойдаланиб, қайтган нурнинг (2) линза марказига тушишига ишонч хосил қилинг.
-Хар иккала мавҳум ёруғлик манбаи яримшаффоф экранда кескин аниқ тасвир хосил қилмагунча (2) линзани созланг (жойлаштиринг), зарур бўлса оптик ўриндиқ бўйлаб оптик насадкаларни силжитинг.
-Френел кўзгуларини айланиб ўтувчи лазер нурлари экраннинг чап томонида учинчи ёруғлик доғларини ҳосил қилади, бу олдинги икки тасвирдан келиб чиққан. Бу тажриба натижаларига умуман таъсир қилмайди.